AŞAĞIDAKİ ÇOKTAN SEÇMELİ SORULARIN CEVAPLARINI İŞARETLEYİNİZ.(4×5=20 PUAN)
1. Bütün Ortaçağ döneminin değişmez karak-teristiği, inancın bilgiden üstün tutulması yaklaşımıdır. Bundan dolayı Clemens de Hıristiyan dininin dogmalarını felsefenin yardımıyla rasyonelleştirme çabası içerisi-ne girmiştir
Parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bilgi inançtan üstündür.
B) Hıristiyanlıkta dogmalar mantıksızdır.
C) Ortaçağ’da felsefeciler rahiptir.
D) Din ve felsefe aynı değerdedir.
E) Anlamak için inanılır.
2. İlk çağ filozofu Protagoras’ın “İnsan her şe-yin ölçüsüdür.” sözünden hareketle aşa-ğıdaki yargılardan hangisine ulaşılır?
A) Hakikat ve değer yargıları insanlara göre değişir.
B) Hiç bir şey yoktur; olsa da bilinemez; bilinse de başkalarına bildirilemez.
C) Değişim ve çokluk sadece duyuların bir yanıltmacasıdır.
D) İnsan evrende gerçekliğe sahip tek varlıktır.
E) İnsan toprak, hava, su ve ateşin meydana getirdiği bir nesnedir.
3. Aristoteles’e göre “Erdem, tercihlere ilişkin bir huydur. Akıl tarafından ve aklı başında insanın tercihiyle belirlenen, bizle ilgili olarak orta olanda bulunan huydur. Bu, biri aşırılık, öteki eksiklik olan iki kötülüğün ortasıdır.”
Bu açıklamadan hareketle Aristoteles, erdem için aşağıdakilerden hangisine vurgu yapmıştır?
A) Erdem, aklına gelen her şeyi yapmaktır.
B) Erdem, duygularla hareket etmektir.
C) Erdem, orantılı olmaktır.
D) Erdem, tercihler karşısında kararsız kalmaktır.
E) Erdem, sezgilerle hareket etmektir.
4. Din ve felsefe, tarihsel süreç içerisinde belirli dönemlerde ilişki içinde olmuştur. Özellikle Ortaçağ’da İslam ve Hristiyanlık, dini dogmalarla aynı doğrultuda olmasa da felsefeden yararlanmıştır.
Bunun sebebi aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Dini düşüncelerin temellendirilme-sinde felsefeye ihtiyaç duyulması
B) Din adamlarının aynı zamanda felse-feyle ilgilenmesi
C) Din ve felsefenin varlığa yaklaşımının aynı olması
D) Ortaçağ’da özellikle Avrupa’da tutucu-luğun artması
E) Bazı filozofların dini baskıdan kurtulma çabası
5. Sokrates’e göre, kötülük insanın bilgisiz-liğinden ileri gelir. Sokrates’in yapmak is-tediği, bir takım sorulara verilen bir konu üzerine karşısındakinin bilgisizliğini ona göstermek, dolayısıyla kişinin ruhunda gizli bulunan, iyilik, erdem gibi değerleri ortaya çıkarmaktadır.
Sokrates’in bu yöntemi aşağıdaki gö-rüşlerden hangisine dayanmaktadır?
A) Gerçek düşünceden ibarettir.
B) İnsana yarar sağlayan bilgi, doğru bil-gidir.
C) İnsan gerçekliği içinde bulunduğu ko-şullara göre algılar.
D) Herkes için geçerli kesin bir bilgi yok-tur.
E) İnsan zihninde doğuştan bilgiler vardır.
A B C D E
1 E
2 A
3 C
4 A
5 E
II. AŞAĞIDAKİ TABLODA VERİLEN “AÇIKLAMA”LARIN NUMARASINI, EŞLEŞEN “KAVRAM-FİLOZOF”UN YANINA YAZINIZ. (2×10=20 Puan)
Açıklama No Kavram Filozof
1. Varlık anlayışındaki atomcu görüş ile felsefe ve bilimlerdeki
nedensellik fikrine kaynaklık etmiştir. 5 Bilgisizlik
2. Düşünce tarihinin ilk filozofudur. 7 Herakleitos
3. İnsanın kendini, toplumu, değerlerini, evreni anlama ve açıklama
çabasına denir. 9 Mısır medeniyeti
4. Bilginin ve ahlakın insanın algısı tarafından anlamlandırıldığını
savunan düşünürlere denir. 10 Antik yunan
5. Sokrates’e göre ahlaki olmayan davranışın nedenidir. 1 Demokritos
6. Bir inanç ve öğretinin adı olan Taozimin kurucusudur. 8 Platon
7. “Varlık, sürekli bir oluş ve değişimdir” diyen filozoftur. 2 Thales
8. Varlık görüşünü “idealar kuramı”yla açıklayan filozof. 6 Lao Tse
9. Hiyeroglif yazısıyla yazı kültürüne geçen ve özellikle matematik,
geometri, astronomi gibi alanlarda önemli bilgiler oluşturan
medeniyettir. 3 Felsefe
10. Orda Felsefi düşünce sistematik hale gelmiştir. 4 Sofistler
III. AŞAĞIDA VERİLEN İFADELER DOĞRU İSE (D), YANLIŞ İSE (Y) KUTUCUĞUNU İŞARETLEYİNİZ. (1×10=10 Puan)
NO İFADE D Y
1 Orta Çağ felsefesi insanı merkeze alan eleştirel bir felsefedir. X
2 MS 2-MS 15. yüzyıl felsefesi tek bir bütün oluşturmaktan çok kendi içinde dönemsel ve coğrafi farklılıklar taşımaktadır. X
3 Herakleitos ve Parmenides felsefe tarihinin ilk karşıt fikirlerinin sahibidir. X
4 Doğa filozoflarının temel problemi, varlığın bilgisine nasıl ulaşılacağıdır. X
5 Platon, Aristoteles gibi düşünürler Orta Çağ felsefesi üzerinde etkide bulunmuştur. X
6 Hristiyan felsefesi ve İslam felsefesi kendinden önceki felsefelerin devamı niteliğindedir. X
7 Platon’a göre erdemli davranış, orta yolu gösteren “altın orta”yı ifade eder. X
8 Platon felsefe tarihinin ilk sistemli filozofudur. X
9 Sümer, Mezopotamya, Mısır, Çin, Hint ve İran medeniyetlerindeki kozmos ve erdem anlayışları; felsefi düşünce üzerinde oluşum ve gelişim açısından etkili olmuştur. X
10 İslam felsefesi Rönesans yoluyla Batı’ya kaynaklık etmiştir. X
IV. AŞAĞIDAKİ SORULARI CEVAPLAYINIZ
1. Milet felsefe okulu düşünürlerinden,
-Thales, yeryüzü ve gökyüzündeki her şe-yin “su”dan türediğini,
-Anaksimandros, doğada var olanların sınırlı olmayan “aperion”dan meydana gel-diğini,
-Anaksimenes, var olan her şeyin nefes dediği “hava”dan meydana geldiğini ileri sürmüştür.
Bu görüşler, MÖ 6 yüzyıl felsefesinin hangi ana problemine aittir? Kısaca açıklayınız. (Problemin adı 5 puan + açıklaması 5 puan=10 Puan)
Varlığın ilk maddesinin ne olduğu prob-lemidir. (5 puan) Varlığın ilk nedeni; ilk ilke, arke olarak isimlendirilmiştir. İlk ne-den, her şeyin ondan çıktığı ve her şeyin temelini belirleyendir. Örneğin Thales’te “su”dur. (5 puan)
2. Aristoteles’in dört neden görüşünden hareketle su bardağının var olma ne-denlerini aşağıda verilen ilgili boşluk-lara yazınız. (3X4=12 Puan)
Maddi neden, bardağın yapıldığı cam (ya da yapıldığı malzemeler) (3 Puan)
Formel neden, camın bardakta aldığı biçim, camın aldığı bardak formu. (3 Puan)
Fail neden, camın bardak formu almasını sağlayan, bardağı üreten insan. (3 Puan)
Ereksel neden, bardağın hangi amaç için üretildiği, örneğin kolayca su içmek vb. (3 Puan)
3. Hristiyan felsefesi ve teolojisinde “değişen ve ölümlü beden” ile “değişmeyen ölümsüz ruh” anlayışı temel kabuldür. Bu ikilik, Hristiyan felsefesinin temel problem-lerinden hangisini doğurmuştur?
(6 Puan)
Ruhun ölümsüzlüğü problemi (6 Puan)
4. MS. 2. Yüzyıl-MS 15. Yüzyıl Hristiyan fel-sefesinde dini inanç ile felsefi düşüncelerin kaynaşması yaşanmış, felsefenin tüm alanlarında din etkili olmaya başlamıştır. Bu durumun, bu dönemde ne gibi olumsuz etkilere yol açması söz konusudur? Kısaca belirtiniz. (10 Puan)
1. Felsefe ve bilim dışlanmıştır. (5 Puan)
2. Felsefe ve bilim merkezleri kapatılmış-tır. (İskenderiye kütüphanesinin yakıl-ması, Yunan Akademisinin kapatılma-sı) (5 Puan)
5. Platon varlık anlayışının dayandığı kuram nedir? Aşağıdaki şarkı sözünde geçen altı çizili dizeleri bu kuram açısından yorumlayınız.
Bir sarı saçı okşar kanarsın
O bir gölgedir
Varlık sanırsın
“Sevil De Sevme, Turgut Yarkent” (12 Puan)
Platon varlık anlayışının dayandığı kuram “İdealar kuramı” (4 Puan) İdealar kuramı-na göre varlık dünyası; akılla kavranabilen, değişmeyen, kendi kendinin nedeni olan gerçek varlıklar olan “idea”lar ve duyularla kavranabilen, idealardan pay alarak var olan “fenomen”ler den oluşur. Fenomenler ideaların birer gölgesi, kopyasıdır, gerçek varlıklar değildir. Şarkı sözünde geçen altı çizili dizeler fenomenleri temsil eder, görünüşten ibarettir. Onların asılları başka bir alemde, idealar aleminded
0
0
Average Rating