1.–Yatmadan önce adaçayı içersen rahatlarsın.
– Fala inanma, falsız kalma.
– Karanfil yemek sindirimi kolaylaştırır.
Yukarıda verilen önermelerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) İnanç temelli olması
B) Hayal gücünün etkin olması
C) Olaylar arasında rastlantısal bir bağ kurulması
D) Evrensel olması
E) Olayların bilimsel verilere dayanması
2.Sofistlere göre, aynı şey hakkında birbirinin karşıtı iki sav ileri sürülebilir. Bu savlardan herhangi birinin, diğerine göre daha genel – geçer olduğu söylenemez. Bu görüşleriyle sofistler, aşağıdakilerden hangisini savunmaktadırlar?
A) Bilginin kesinliğini
B) Bilginin göreceli olduğunu
C) Bilginin sezgiye dayandığını
D) Bilginin faydaya dayandığını
E) Bilginin genelliğini
3. Eğer bir ateist, Tanrı’nın varlığını kabul etmemesi sonucu hayata olumlu bir biçimde bakamıyor, geleceği olumlu bir biçimde kuramıyor, düşüncesini olumlu bir biçimde yapılandıramıyorsa onun bu teorisi yanlıştır. Paragrafa göre, doğru bilginin ölçütü nedir?
A)sezgi B) Akıl C) Fenomen
D) Yarar E) Duyum
4. Sokrates’e göre, bilimsel çalışmanın amacı, duyularla edinilen tek tek algılar değil, kavramlardır. Onun için, Sokrates hep kavramın belirlenmesi, sınırının çizilip gösterilmesi olan ‘tanımlara’ varmaya çalışır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi, Sokrates’in savunduğu bir yargıdır?
A) İnsan zihninde bir takım önyargılar mevcuttur.
B) Bilgiye ulaşmada hayal gücü ve sezgi önemlidir.
C) Varlıklar bize nasıl görünüyorsa öyledirler.
D) Bilgi kişiden kişiye değişiklik gösterir.
E) Her türlü bilgi akıl yürütme ile elde edilir.
5. “Doğru önermelerin tümü doğa bilimlerinin ürünüdür. Felsefe, doğa bilimlerinden biri değildir. Felsefenin hedefi, düşüncelerin mantıksal açıklamasıdır. Felsefe öğreti değil, tersine bir etkinliktir. Felsefenin sonucu, ‘felsefi önermeler” değil, önermeleri açık kılmaktır.” Wittgenstein bu söylemiyle, aşağıdaki akımlardan hangisinin savunuculuğunu yapmaktadır?
A) Rasyonalizm D) Entüisyonizm
B) Empirizm E) Analitik Felsefe
C) Pozitivizm
6. Felsefede gerçeklik,
– Platon’da, gerçek dünyanın yani idealar dünyasının kendisi
– Aristoteles’te, madde ve formun bütünselliği
– Epiküros’ta, mutlu bir yaşam için gerekli hazdır. Felsefede gerçekliğin farklı biçimlerde tanımlanması felsefenin hangi özelliğiyle açıklanabilir?
A) Öznellik B) Yöntemlilik C) Birikimlilik
D) Rasyonellik E) Yaratıcılık
7. Nasıl ki, gözleri görmeyen insanlar bir file dokunarak onu farklı özellikleriyle tanımlarsa, bilimler de evreni parça parça yönleriyle inceler. Oysa felsefe evreni tanımlamak için onu bütün yönleriyle ele alarak açıklamaya çalışır. Bu parçada felsefenin hangi özelliğiyle bilimlerden farklı olduğundan söz edilmektedir?
A) Sonuçlarının kesin olmasıyla
B) Belirli bir yöntem kullanmasıyla
C) Evrenle ilgili tümel bilgiler sunmasıyla
D) Sınanabilir olgulara dayanmasıyla
E) Yaşamı kolaylaştıracak bilgiler üretmesiyle
8. . Bir tavır olarak şüphe felsefenin ruhunda vardır. Yine bu anlamda her filozofun felsefi bir tavır olarak şüpheci olduğunu söylemek mümkündür. Kant, bu tavrı gerçekleri ve temelleri olmadığı sürece herhangi bir görüşü, iddiayı kabul etmeme ve sorgulama olarak tanımlamaktadır. Bu parçada felsefenin hangi özelliği vurgulanmaktadır?
A) Tutarlı olması
B) Eleştirel olması
C) Öznel olması
D) Tümel bir bilgi olması
E) Genel olması
9. Çoğunluğun onayladığı düşünceleri sorgulamadan kabul eden insanların yaşamında felsefi etkinliğe yer yoktur.
Bu görüşe göre felsefi etkinliğin temel koşulu aşağıdakilerden hangisidir?
A)Olaylara eleştirel gözle bakma
B)Toplumsal sorunları çözme
C)Çoğunluğun görüşlerine katılma
D)Düşünce ve davranışlarda tutarlı olma
E) Sistemli ve düzenli olma
10. İlk Çağ’da incelenen insana ilişkin sorunlar, Rönesans’la birlikte tekrar ele alınmıştır. Daha sonra felsefe tarihi içinde “insan” gündem olarak ilk sıralarda yer almasa da felsefenin konuları arasında var olmuştur. 20. yüzyılda varoluşçu yaklaşım, insanın varoluşunu ve özgürlüğünü incelemiş, insanlık kavramını tekrardan yüceltmiştir.
Bu parçaya dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Felsefe cevaplardan çok sorulara önem verir.
B) Düşünürler içinde yaşadıkları toplumu etkileyebilir.
C) Felsefede bitmişlik olmadığından, aynı konular tekrar değerlendirme süzgecinden geçirilir.
D) Her filozof felsefeye yeni konular kazandırmıştır.
E) Felsefe gerçeği arama çabasının ürünüdür.
11. Kant’a göre felsefe, akla dayanan nedenlerle düşünceleri tutarlı kılmak iddiasında bir zihinsel etkinliktir. Bu etkinliği gerçekleştirirken filozoflar, tutarlı olmak için büyük bir çaba harcarlar.
Kant, bu görüşleriyle felsefenin hangi özelliğini dile getirmektedir?
A) Akıl ilkelerinden yararlanması
B) Öznel bilgilere ulaşması
C) insan yaşamını etkilemesi
D) Sonuçtan çok sürece önem verilmesi
E) Düşünme yolunu göstermesi
12. Güneş ışınlarının bir enerji taşıdığı ve bunun elektrik enerjisine dönüştürülebileceği bilimsel bilgidir. Bunun evlerde, arabalarda kullanılması ise teknik bilgidir. Buna göre teknik bilginin amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Evrensel bilgiye ulaşmak
B) Pratikte fayda sağlamak
C) Doğanın kanunlannı bulmak
D) Olgusal açıklamalar yapmak
E) Düşünme yollarını öğretmek
13. Felsefe ile dinin, amaçları bakımından kimi benzerlikleri bulunmaktadır, ikisi de evreni ve insanı anlamaya çalışır. Ama bu iki alan dayanakları ve yöntemleri bakımından, birbirinden ayrılır. Dinsel inanç kutsal kitaplara, vahiy ya da sezgiye dayanır. Felsefenin tek kılavuzu ise akıldır. Dinde inancın bu dayanaklarından kuşkuya yer yoktur. Oysa felsefe kuşkuyla ve eleştiriyle beslenir. Parçada, aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?
A. Dinin felsefeden üstün olduğu
B. Din ile felsefenin karşılıklı olarak birbirlerini etkilediği
C. Felsefenin dine karşı bir tavır sergilediği
D. Din ve felsefenin aynı konuyu farklı şekillerde ele aldıkları
E. Felsefenin din gibi eleştiriye açık olduğu
14. Bilim hiçbir sosyal veya ekonomik sisteme bağlı değildir. Bilim dil, din, ırk ve millet sınıfı tanımaz; o tüm insanlığındır.
Parçada bilimin hangi özelliği vurgulanmaktadır?
A) Sistemli ve düzenli olması
B) Kendi içinde çelişki barındırmaması
C) Evrensel olması
D) Kendine ait bir yönteminin olması
E) Nesnel olması
15. Batlamyus, kurduğu astronomi sistemiyle Orta Çağ boyunca, dünya merkezli ve dünyanın hareketsizliğine dayanan bir sistem geliştirmiştir. Oysa bugün bu anlayış kendini başka bir evren anlayışına bırakmıştır. Artık dünyanın hem kendi etrafında hem de güneş etrafında belli bir yörüngeye uygun olarak döndüğünü biliyoruz.
Paragrafta dile getirilen düşünce aşağıdaki hangi kavrama karşılık gelir?
A) Bilimsel hoşgörü B) Bilimsel ilerleme
C) Bilimsel tutarlılık D) Bilimsel çelişki
E) Bilimsel doğrulama
16. Bilimin ilerlemesi adım adımdır. Her adımda bir önceki adımın hataları geride bırakılır. Bu ilerleme günün birinde açıklanması gereken hiçbir şeyin kalmayacağı inancını getirir. Böylece, kusursuz ve eksiksiz bir bilim ortaya çıkacaktır.
Parçadan, aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Bilimin sonuçlarından teknolojide yararlanılmalıdır.
B) Bilimin değeri konusunda insanlar aydınlatılmalıdır.
C) Bilimin olumlu olduğu kadar olumsuz yanları da vardır.
D) Bilimsel önermeler doğrulanabildik açısından incelenmelidir.
E) Bilim, evrenin tüm problemlerini çözebilecek bir güce sahiptir.
17. Bugün bilimsel bilgilerin üretime uygulanması sayesinde birçok problemin üstesinden gelebiliyoruz. Teknoloji diye de nitelendirilebilecek bu süreçle beraber Kilometrelerce uzaktaki arkadaşımızla konuşabiliyor, bir başka kentteki toplantıya bir iki saat içinde yetişebiliyoruz.
Bu parçada bilimin hangi bakımdan değerli olduğundan söz edilmektedir?
A) Pratik bakımdan
B) Psikolojik bakımdan
C) Yeni yöntemler bulma bakımından
D) İnsanı ve evreni anlamlandırma bakımından
E) Ahlaki bakımdan
18. Bilim felsefecisi bilime yaklaşırken bilim adamından farklı bir tavra sahiptir. Bilim felsefecisi, bilimi nesne edinir ve elbette nesne edindiği şeye felsefî tavırla yani eleştirel, kuşkucu ve sorgulayıcı yaklaşır. Uğraşına felsefe damgasını vurur.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bilim adamından çok bilim felsefecisini ilgilendirir?
A) Olaylar arası neden-sonuç ilişkisinin ortaya konması
B) Bilimsel kavramların kim tarafından, ne için üretildiğinin irdelenmesi
C) Doğadaki ve toplumdaki ilişkilerin nesnel olarak incelenmesi
D) Doğadaki varlıkların kesin bilgisine ulaşılması
E) Belli bir yöntemle sistematik olarak olguların saptanması
19. Bilim, gözlem ve deney yoluyla doğrulanabilir olan önermeler sağlar. Buna karşın metafizik, gözlem ve deneye konu yapılamayan yani gözlem ve deney yoluyla sınanamayan önermelerden oluşur. Örneğin evrende bir amacın var olduğunu söyleyen bir önerme sınanamaz. Bundan ötürü doğrulanabilir bir içerikten yoksundur ve anlamsızdır. Bu parçaya göre, metafiziğin anlamsız kabul edilmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Deney ve gözlemle ifade edilebilmesi
B) Mantıksal dile dönüştürülebilmesi
C) Doğrulanabilir bir içeriğe sahip olması
D) Ne doğrulanabilir ne yanlışlanabilir olması
E) Olgusal niteliğe sahip olması
20. Thomas Kuhn’a göre, bilimi bilim yapan bilimsel kuramlardan çok, bu kuramları üreten bilim adamlarının oluşturduğu bilim topluluğudur. Bilimi anlamaya çalışıyorsak bu unsura önem vermeliyiz. Bilim, bilimi üreten bilim adamlarının ruhsal, sosyal, kültürel koşullarıyla düşünülmelidir.
Paragrafta dile getirilen düşünce Kuhn’un bilime hangi açıdan baktığını gösterir?
A) Ürün olarak
B) Etkinlik olarak
C) Öznel bir sistem olarak
D) Tartışmasız bir açıklama projesi olarak
E) Rasyonel bir sistem olarak
Not Baremi: Doğru cevaplar 5 puandır.
Süre 30 dakikadır. HERKESE BAŞARILAR
0
0
Average Rating