S-1) Bir toplumdaki yerleşik ilişki biçimlerinde, değerlerde, kurumlarda ve yapıda belirli bir durumdan başka duruma geçişe toplumsal değişme denir. Demokratikleşmenin toplumsal değişme üzerindeki etkisini kısaca açıklayınız. (10 PUAN)
Demokrasi eşitlik, özgürlük, adalet ve halk egemenliğine dayanan bir sistemdir. Demokrasiyi benimsemiş kişilerin eşitlik, özgürlük ve adalet uğruna verdikleri mücadeleler, toplumda olumlu yönde pek çok alandaki değişikliğin olmasını sağlamıştır. Örneğin insanlar; yönetime katılma, sivil toplum kuruluşları aracılığıyla baskı oluşturma, eşit biçimde eğitimden yararlanma gibi pek çok alandaki değişikliği yaşama geçirmişlerdir. Demokratik değişime halkın istek ve gereksinimlerine göre ikna yoluyla gerçekleşir. Demokratik olmayan toplumlarda baskı egemendir. Toplumsal barış yoktur.
S-2) Toplumsal gelişme; ekonomi, siyaset, hukuk, eğitim gibi bir çok toplumsal kurumda oluşan çok boyutlu ve ileriye doğru bir değişmeyi ifade eder. Toplumsal gelişme pek çok öğenin biraraya gelmesiyle oluşur. Toplumsal gelişmenin ögelerini yazınız.(10 PUAN)
1. Toplumsal bütünleşme
2. İnsan hakları, demokrasi, hukukun üstünlüğü
3. Ekonomik büyüme
4. Tabakalaşmalardaki farklılaşmalar
S-3) Bir toplumda maddi ve manevi kültür ögelerinin bir anlam ifade edecek ve işleyen bir bütün oluşturacak biçimde birbirlerini tamamlayamamasına toplumsal çözülme denilir. İnsan hak ve özgürlüklerinin kısıtlanması toplumsal çözülme üzerinde nasıl bir etkiye sahiptir? Kısaca açıklayınız .
( 10 PUAN)
İnsan hakları insanların doğuştan sahip olduğu devredilmez ve vazgeçilmez haklardır. Bu hak ve özgürlüklerin kısıtlanması toplumsal çözülmeyi hızlandırır. İnsanlar hak ve özgürlüklerinin kısıtlanmasını istemezler. Demokratikleşme yetersizliği, baskıcı yönetimler gibi olumsuz etkenler toplumsal çözülmeyi arttırır. İnsan hak ve özgürlükleri anayasa tarafından güvence altına alınıp korunmalıdır.
S-4) Toplumsal değişme hızı, bütün toplumlarda aynı mıdır? Örnek vererek açıklayınız. ( 10 PUAN)
Toplumsal değişme tüm toplumlarda aynı hızda değildir. Gelişmiş toplumlarda değişim hızlı iken gelişmemiş, baskıcı toplumlarda değişim yavaştır. Örneğin İngiltere’de değişim hızlı iken Suudi Arabistan’da değişim yavaştır.
S-5) Kültür nedir? Ögelerini yazınız. ( 10 PUAN)
Kültür bir toplumun tarihsel süreç içinde ürettiği ve kuşaktan kuşağa aktardığı her türlü maddi ve manevi özelliklerin bütünüdür. Kültür genel olarak maddi ve manevi ögelerden oluşur.
S-6) Kültürün özelliklerinden iki tanesini yazınız. ( 10 PUAN)
1. Kültür görelidir. 6. Her toplumun kendine özgü bir kültürü vardır.
2. Kültür tarihseldir. 7. Kültürün maddi ve manevi unsurları vardır.
3. Kültür öğrenilir. 8. Kültür birleştirici ve bütünleştiricidir.
4. Kültür durağan değildir.
5. Kültür toplumsaldır.
S-7) Ziya Gökalp’e göre Hars ulusal kültürdür. Medeniyet ise farklı toplumların bir arada geliştirdikleri bir kültürel bütündür. Ziya Gökalp’e göre Harsı kuvvetli ama medeniyeti zayıf olan bir ulus ile Harsı bozulmuş ama medeniyeti yüksek olan başka bir ulus karşı karşıya gelirse kim kazanabilir? ( 10 PUAN)
Harsı kuvvetli olan ulus daima galip gelir.
S-8) Kültürün işlevlerinden iki tanesini yazınız.( 10 PUAN)
1. Bireylere, gruplara, toplumlara yaşam için gerekli davranış kalıpları (değerler, yazılı ve yazısız normlar) sunar.
2. Kökleşmiş kültür içerikleriyle (örf, adet, gelenek ve görenekler) bireye toplumsal bir kişilik kazandırır.
3. Bir toplumda, kültürün temel değerleri birey ve gruplara benimsetilerek toplumsal bütünlük ve uyum sağlanır.
4. Grupları, toplumları, ulusları birbirinden ayırır, onları kendilerine özgü kılar.
5. İhtiyaçlara göre şekillendiğinden, ihtiyaçların giderilmesini sağlar.
6. Toplum öğelerini birbirine yaklaştırır ve dayanışmayı sağlar.
7. Kişilerin toplumsal davranışlarının düzenli olmasını sağlayarak, toplumsal düzeni oluşturur.
S-9) Kültürel şok nedir? Bir örnek yazınız.( 10 PUAN)
Bir kültürden başka bir kültüre geçen bireylerin yeni kültüre ayak uyduramaması sonucu ortaya çıkan çatışma ve bunalımlara denir.
Mesela; Türkiye’den Almanya’ya giden ilk işçi ailelerinin içine düştüğü durum.
S-10) Kendi kültürümüze sahip çıkmamız neden önemlidir? Kısaca açıklayınız.( 10 PUAN)
Bir toplumu birleştiren en önemli unsurlardan biri kültürdür. Kendi kültürüne sahip çıkmayan toplumlar başka toplumların etkisiyle de çözülme süreci yaşar. Toplumsal çözülme neticesinde ise iç barış ve huzur ortadan kalkar. Toplumsal barışı, dayanışmanın ve düzenin devamı için kültürümüze sahip çıkmalıyız. Ayrıca bir medeniyet oluşturabilmek için kültürünü koruyup yaşatmak zorunludur. Türk kültürü binlerce yıllık geçmişe sahiptir. Böylesi büyük bir medeniyet ancak kültürünü canlı tutmakla mümkün olabilir.
0
0
Average Rating