
Direktivergänzung
Direktivergänzung
Direktiv Ergänzung: Yönelme Durumu
Yer değişikliği bildiren yönelme durumu gerektiren fiilerdir. Nereye „wohin“ sorusunun cevabıdır. Cümlede nesne „Akkusativobjekt“ bulunmaz. Bu yönelme durumu –e halinde kullanılan bir edat „Dativpräposition“ hem de yönelme durumu –e halinde kullanılan bir edat „Akkusativpräposition“ da olabilir.
Yönelme durumunda Dativ halde kullanılan iki istinai edat „Dativpräposition“ edat "nach ve zu" vardır.
Ich gehe zu Kristina
Ich fahre nach Hause
Subjekt + Prädikat + Präposition + (Dativ + Wechselpräposition +Akkusativ)
Özne + Yüklem + Edat + Yönelme Durumu
Verb | Subjekt | Verb | Ergänzung | Türkisch |
gehen | Wir | gehen | in eine Ausstelung | Biz bir sergiye gidiyoruz |
fahren | Er | fährt | zur Arbeit | O işe gidiyor. |
laufen | Der Einbrecher | läuft | um die Ecke | Hırsız köşeye koştu |
rennen | Sie | rannt | in den Wachsalon | O çamaşır salonuna fırladı. |
fliegen | sie | fahren | nach Paris | Onlar Paris'e uçuyor |
reisen | Paul | reist | nach Tunesien | Paul Tunus'a seyehat ediyor |
kommen | Ihr | kommt | nach Hause | Siz eve geliyorsunuz |
*"nach ve zu" edatları "Präposition" ismin -e halinde "Dativ" kullanılmasına rağmen yönelme bildirmektedir. Diğer bütün yönelme bildiren edatlar "Präposition" Akkusativ halde kullanılır.
Er geht in die Buchhandlung
in das Büro
in den Kindergarten
in die Geschäfte
Wir gehen in eine Ausstellung
Du gehst in ein Konzert
Er rannte in einen Saal
Der Mann geht an den Tisch
an die Kasse
an das Meer
Die Kunden gehen an die Kassen
Bu edatların yönelme mi yoksa bulunma bildirdiklerini bağlı bulundukları kullanılan fiiller belirler ve bu fiillerden hangi halde kullanıldığı anlaşılması mümkündür. Yönelme bildiriyor ismin -i halinde "Akkusativ", kullanılır, nereye sorusunun "wohin" cevabıdır ve bir hareket vardır; bulunma bildiriyorsa ismin -e halinde "Dativ" kullanılır, nerede sorusunun "wo" cevabıdır ve bir durum durağanlık bildirir. .
Akkusativ (Yönelme -e,a hali) |
Er stellte Blummentöpfe ans Fenster |
Sie legt das Buch auf den Tisch |
Er setzt sich hinter einen Freund |
Wir gehen in die Schule |
Der Bräutigam stellte sich neben die Braut |
Er hängt das Bild über das Sofa. |
Stell den Eimer unter den Wasserhahn |
Sie setzte das Kind vor den Fernseher |
Du stellst das Gestell zwischen das Sofa und den Sessel |
Uyarı ismin -e,-a halinde "Dativ" kullanılıp yönelme bildiren iki istisnai edat vardır. "nach,zu"
Ich fahre zur Tankstelle.
Ihr fliegt nach Russland
İsmin hem yönelme hem bulunma halinde kullanabilindiğinden bu edatlara değişken edat "Wechselpräpositionen" denir. İsmin yönelme halinde kullanıldığında Akkusativ bulunma halinde kullanıldığında ise Dativ kullanılır.
Yukarıdaki resimde görüldüğü üzere maymunun kutu ile temasının olup olmamasına göre değişmektedir. Yüzey temas ilişkisi unutmayalım.
Akkusativ Yönelme Hali
Yönelme durumunda bir hareket aksiyon bildiren bir fiil ile kullanılır. Bu filler "legen-setzen-stellen fahren gehen kommen fliegenn" Bu fiiller yönelme halinde kullanılacağının ip ucunu verir. Yönelme durumu bu edatlarla birlikte kullanıldığında ismin -i hali olan Akkusativ halde kullanılır. Yükleme (fiile) sorulan Wohin nereye sorusunun cevabını verir. Yönelme halinde Artikeli der olan sözcüklerin artikeli değişime uğgrar ve den'e dönüşür. Die ve das olduğu gibi kalır.Değişiler yönelme hali tabloda bir kaç edatla praposition ile gösterilmiştir Tüm edatlarda aynı kural geçerlidir.
Präposition Edat |
Artikel Tanımlayıcı |
Akkusativ Yönelme |
|||
auf in an/Wohin über neben |
*der | in den Schrank | auf den Sessel | an den Hacken | über den Tisch |
die | in die Bibliothek | auf die Kommode | an die Wand | über die Tafel | |
das | in das Becken | auf das Bett | an das Fenster | über das Regal | |
Plural | in die Schränken | auf die Betten | an die Wänden | über die Tische |
Sözcüğün Artikeli der ise den'e
die veya das ise herhangi bir değişikliğe uğramaz. Çoğul Plural ise ismin çoğul hali die kullanılır.
Örnek cümlelerde isimlerin artikeli parantez içinde artikeldeki değim de renklendirilmiştir. Yukarıdaki resimdeki bütün edatlarda bu kural geçerlidir
Dikkat: liegen/legen bir şeyi bir yere yatık koymak yatık durmak
stellen/stehen bir şeyi bir yere dik koymak dik durmak bu ayrımıda becerebilmeniz gerekir.
IN:kapalı ortamlar için kullanılır içine.
Er wirft das Papier in den Mülleimer (der) (O kağıdı çöp kutusuna atıyor.)
Ich gehe in den Supermarkt. (der) (Ben supermarkete gidiyorum)
Ich hänge die Klamotten in den Kleiderschrank. (der) (Ben elbiseleri elbise dolabına asıyorum)
Die Schüler gehen in den Musikraum (der) (Öğrencile muski odasına gidiyor)
Wir fahren am Wochenende in den Tiergarten (der) (Biz hayvanat bahçesine gidiyoruz)
Ich gehe ins Museum (das) (Ben müzeye gidiyorum)
Wir gehen ins Theater (das) (Biz biz gidiyoruz)
Ihr geht ins Kino (das) Wohin geht ihr? (Nereye gidiyorsunuz) ins Kino (sinemaya)
Sie gehen ins Sudio (das) (Siz stüdyoya gidiyorsunuz)
Du gehst ins Labor (das) (Sen laboratuvara gidiyorsun)
Er geht ins Geschäft (das) (O dükkana gidiyor)
Er geht ins Zimmer (das) (O odaya gidiyor)
Der Mann steigt schnell ins Auto. (das) (Adam otobile biniyor)
in das ya da kısalması olan ins kullanılabilir.
Die Lehrer gehen in die Schule. (die) (Öğretmenler okula gidiyorlar)
Die Schüler gehen in die Bibliothek (die) (Öğrenciler kütüphaneye gidiyorlar)
Wir gehen heute Abend in die Disco. (die) (Biz bugün akşam diskoya gidiyoruz)
Die Eltern kommen in die Klasse. (die) (Ebeveynler sınıda gidiyorlar)
Ich hänge die Klamotten in die Kleiderschränke. (die) (Ben elbiseleri dolaplara asıyorum)
AUF:acık alanlarda ve üstüne
Er setzt das Kind auf den Sessel. (der) (O çocuğu koltuğa oturttu)
Du legst die Bücher auf den Tisch. (der) (Sen kitapları masasının üstüne koyuyor)
Du sitzt dich auf den Stuhl. (der) (Sen sen sandalyeye oturuyor)
Die Kinder gehen auf den Spielplatz (der) (Öğrenciler oyun alanına gidiyorlar )
Das Kissen legte er auf das Bett.(das) (O yastığı yatağın üzerine koyuyor)
Wir setzen uns auf das Sofa (das) (Biz tekli koltukta oturuyoruz)
Sie fliegt in diesem Sommer auf die Insel Karibik.(die) (O bu yaz Karibik adalarına gidiyor)
Sie hängt die Lampe auf die Kommode.(die) (O lambayı komidin üzerine asıyor)
Die Kissen legen sie auf die Betten. (Plural) (Onlar yastıklar yatakların üzerine koyuyorlar)
UBER:üstüne üzerine temas
Der Elektriker hängt die Lampe über den Teppich.(der) (Elektrikçi lambayı masanın üzerine asıyor)
Die Frau hängt das Bild über den Sessel.(der) (Kadın resmi koltuğun üzerine asıyor)
Der Lehrer hängt seine Atatürkgemälde über das Nationallied.(das) (Öğretmen Atatürk Portrresini İstiklal Marşının üzerine asıyor)
Der Lehrer hängt die Nationalhymne über dieTafel.(die) (Öğretmen İstiklal Marşını tahtanın üzerine asıyor.)
Neben:yanına
Der Ehemann stellt den Stuhl neben den Sessel. (der) (Eşi sandalyeyi koltuğun yanına koyor)
Die Ehefrau stellt die Spülmaschine neben den Kühlschrank (der) (Eşi bulaşık makinesini buzdolabının yanına koyor)
Der Junge stellte die Kommede neben das Bett. (das) (Genç komidini yatağının yanına koyuyor)
Er stellte die Gardrobe neben das Bücherregal. (das) (O gardrobu kitaplığın yanına koyuyor)
Die Schüler hängen ihre Plakate neben die Tür. (die) (Öğrenciler afişlerini kapının yanına asıyorlar)
Die Arbeiter stellen das Gasherd neben die Waschmaschine.(die) (İşçiler gazlı ocağı çamaşır makinesinin yanına asıyorlar)
AN:yanına temas
Er setzte sich an den Tisch.(der) (O masaya oturuyor)
Sie fährt an den See.(der) (O masaya göle gidiyor)
An den Strand möcchten wir gehen.(der) (Biz sahile gitmek istiyoruz)
Herr Müller! Bitte gehen Sie an die Kase.(die) (Bay Müller lütfen kasaya gidiniz)
Sie setzt sich an die Theke.(die) (O tezgaha oturdu)
Der Lehrer hängt den Merkzettel an die Tafel.(die) (Öğretmen önemli notları tahtaya asıyor)
Die Schülerin hängt die Pinnwand an die Wand (die) (Öğrenciler panoyu duvara asıyor)
Wir fahren für zwei Tage ans Meer. (das) (Biz iki günlüğüne denize gidiyoruz)
Die Frau hängt die Kleider an die Kleiderhacken. (Plural) (Kadın elbiseleri askıya asıyor)
an das kısaltılabilir ans Meer.
VOR: önüne
Sie stellt sich vor den Spiegel kämt sich. (den) (O aynanın önüne geçiyor saçını tarıyor)
Er setzte sich vor den Fernseher. (den) (O televizyonun önüne oturuyor)
Wir stellen den Tisch vor das Regal. (das) (Biz masayı rafın önüne koyoruz)
Sie stellt die Blumen vor das Fenster. (das) (O çiçekleri pencerinin önüne koyoruz)
Die Mutter stellt seinen Sohn vor die Tür. (die) (Anne oğlunu kapının önüne koyuyor)
Vor die Sofas legt ihr Teppiche (Plural) (Siz halıları koltukların önüne seriyorsunuz.)
UNTER: altına
Sie legt den Teppich unter den Rundtisch. (den) (O halıyı yuvarlak masanın altına seriyor)
Die Katze setzr sich unter den Stuhl. (den) (Kedi sandalyenin altına oturuyor)
Ich stelle das Herd unter die Dunstabzugshaube. (die) (Ben ocağı Aspretörün altına koyuyorum)
Unter die Sofas legt ihr Teppiche (Plural) (Siz halıları koltukların altına seriyorsunuz)
HINTER: arkasına
Der Mann läuft hinter das Auto. (das) (Adam otomobilin arkasına koşuyor)
Das Mädchen versteckt sich hinter den Zaun. (der) (Kız çitin arakasına saklanıyor)
Das Kind versteckt sich hinter die Tür. (die) (Çocuk kapının arkasına saklanıyor)
ZWISCHEN: arasına.
Der Mensch stellt den Stuhl zwischen den Sessel und das Sofa. (der) (das) (İnsan sandalyeyi tekli koltuk ile çoklu koltuk arasına koyuyor)
Die Stühle stelt sie zwischen die Tischen. (Plural) (O sandalyeleri masanın arasına koyuyor)
Die Notiz legt er zwischen die Blätter. (Plural) (O notu sayfaların arasına koyuyor)
Akkusativ Yönelme ve Dativ Bulunma
Şimdi bulunma ve yönelme hallerini örneklerle ne gibi farklılar var hangi fiiller ismin hangi halinde kullanılıyor.
Akkusativ Yönel Wohin |
legen stellen setzen gehen fahren fliegen |
Er wirft das Papier in den Mülleimer. |
Die Frau stellt die Stehlampe auf die Kommode |
Der Lehrer hängt die Atatürkgemälde über das Nationallied. |
Die Frau stellt die Kommede neben das Bet |
Er setzt sich vor den Fernseher. |
Die Katze setzt sich unter den Stuhl. |
Das Kind geht hinter die Tür. |
Der Schüler legt die Notiz zwischen den Blättern |
Bunların dışında stechen-stecken-verstecken fiillerine de bakınız.
Average Rating
Yorum yazabilmek için oturum açmanız gerekir.