Öğrenme – Öğretme Yaklaşımları:
1) Carroll’un Okulda Öğrenme Modeli:
2) Tam Öğrenme “Bloom” :
3) Glaser’in Temel Öğretme Modeli:
4) Slavin’in Etkili Öğretim Modeli:
5) Anlamlı Öğrenme:
6) Gagne’nin Öğretim Durumları Modeli:
7) Skinner’in Programlı Öğretimi:
8) Yapılandırmacılık:
9) Çoklu Zekâ:
10) İşbirlikli Öğrenme:
11) Proje Temelli Öğrenme:
12) Probleme Dayalı Öğrenme:
13) Etkin(aktif) Öğrenme:
14) Basamaklı Öğretim:
15) Yaşam Boyu Öğrenme:
16) Uzaktan Öğretim:
17) Bilgisayar Destekli Öğretim:
18) İnternet Tabanlı Öğretim Online Öğrenme:
19) E-Öğrenme:
20) Bireyselleştirilmiş Öğretim:
21) İş Başında Eğitim:
22) Beyin Temelli Öğrenme:
23) Kuantum Öğrenme:
Carroll’un Okulda Öğrenme Modeli (1963):
Anahtar kelime “zaman”dır.
Gerekli zaman ve imkan verildiğinde her öğrenci okulda öğrenebilir. Bir kişi öğrenebiliyorsa herkes
öğrenebilir; ancak hızlı ve yavaş öğrenen öğrenciler de vardır. Öğrenemeyen öğrenci yoktur,
öğretemeyen öğretmen vardır.
Okulda Öğrenme Modelinin öğeleri: “yetenek”, “öğretimden yararlanma yeteneği”, “sebat/sabır”,
“fırsat”, “öğretim niteliği”.
Yetenek: Öğrencinin bir konuyu öğrenmek için ihtiyaç duyduğu zamandır.
Öğretimden yararlanma yeteneği: Öğrencinin hazırbulunuşluk düzeyidir.
Sebat/Sabır: Öğrencinin öğrenme için gönüllü olarak harcadığı zamandır. Öğrencinin derse karşı
tutumudur.
Fırsat: öğrenme için öğrenciye verilen zamandır.
Öğretimin niteliği: ek zaman gerektirmeyecek şekilde öğretim sürecinin düzenlenmesi.
Tam Öğrenme “Bloom” :
Anahtar kelime “olumlu öğrenme koşulları”.
Olumlu öğrenme koşulları sağlandığında zeka düzeyi ne olursa olsun hemen hemen herkes öğrenebilir.
Bir sınıftaki öğrencilerin başarılı olmaları onların hazırbulunuşluk düzeyine uygun olan öğretim
hizmetinin sağlanmasına ve onlara ihtiyacı olan zaman tanınmasına bağlıdır.
Tam Öğrenme Modelinin Değişkenleri
Öğrenci Nitelikleri Öğretim Hizmetinin Niteliği Öğrenme Ürünleri
Bilişsel giriş davranışları,
Duyuşsal giriş davranışları.
İpucu, pekiştirme, dönüt,
düzeltme, etkin katılım.
Öğrenme hızı ve seviyesi,
tutumlar, güdülenme düzeyi ve
özgüven.
Olumlu öğrenme koşulları sağlandığında öğrenmelerin düzeyi %90’lara yükselebilir. Alt limit ise %70’tir.
Bunda %50 bilişsel giriş davranışları, %25 duyuşsal giriş davranışları, %25 öğretim hizmetinin niteliği
etkilidir.
Öğretim hizmetinin niteliği;
o İpucu: hedefe yönlendirici uyarıcılar.
o Pekiştirme(pekiştireç): istenilen davranışın sıklığını artıran uyarıcılar.
o Dönüt: öğrenciye sergilediği davranış hakkında bilgi veren olumlu ya da olumsuz uyarıcılar.
o Düzeltme: öğrencinin istenmeyen ya da eksik davranışlarını hedefe göre düzelten uyarcılar.
o Etkin katılım: öğrencinin öğrenme sürecinde çaba göstermesi.
Bir öğrenme ünitesi tamamlanmadan bir diğerine geçilemez.
Tam öğrenme süreci:
Hedef davranışları belirleme,
Bilişsel giriş davranışlarını belirleme,
o Tamamlama eğitimi yapma
Öğretme-öğrenme etkinliklerini yapma,
İzleme değerlendirmesini yapma,
o Eksik öğrenciler için düzeltme etkinlikleri ve paralel izleme testi,
o İleri olan öğrenciler için zenginleştirilmiş etkinlikler,
İkinci üniteye geçiş.
2-3 ünitede bir genel değerlendirme testleri yapılır.
Bir öğrenme ünitesi bütün öğrenciler öğrenmeden diğerine geçilmez.
Tam öğrenmede kullanılan ek öğretim hizmetleri:
o Okulda veya evde ek öğretim,
o Programlı öğretim,
o Küçük gruplarla öğretim,
o Tekrar,
o Eğitsel oyunlarla öğretim,
o Ek kaynaklarla öğretim.
Sınırlılıkları:
Zaman alıcı bir uygulamadır.
Hızlı öğrenen öğrencilerin öğrenmeleri engellenebilir.
Hedefler her öğrenci için aynı olduğundan bireysel farklılıkları pek dikkate almaz.
Glaser’in Temel Öğretme Modeli:
Glaser’e göre öğretimin temel amacı, öğretilmek istenen davranışların öğrenci tarafından ustalık ve
kesin olarak yapılmasını sağlamaktır.
Öğretme işinin düzenlenmesinin en iyi öğretmen tarafından yapılacağından öğretim öğretmenin
sorumluluğundadır.
Öğretim Hedefleri Giriş Davranışları Öğretme Yolları Değerlendirme
Öğretim hedefleri: Öğretim süreci, hedeflerin saptanması ve bunların davranışlar şeklinde ifade
edilmesiyle başlar.
Giriş davranışları: Hedeflerle ilgili olarak önceden öğrenilmesi gereken davranışları içerir. Öğrenci,
öğrenme sürecine girebilmek için, o öğrenmenin türünün zorunlu gördüğü önkoşul davranışlara sahip
olmalıdır.
Öğretme yolları: Öğretme yolları, öğretim yöntemlerinin seçimi ve öğretme ortamlarının
düzenlenmesini kapsar. Hedefler ve öğrenci düzeyi öğretme yollarının belirleyicisidir.
Değerlendirme: Öğretme sürecinin sonunda öğrenmenin ne derece gerçekleştiğini belirlemek amacıyla
yapılan işlemlerdir. Bu işlemin sonunda öğrenme eksiklikleri tamamlanır, yanlışlar düzeltilir, öğrenciye
başarısı hakkında bilgi verilir.
Eğer öğrenme istenilen düzeyde ise bir başka hedefin kazandırılmasına geçirilir.
Slavin’in Etkili Öğretim Modeli:
Etkili öğretim modelinin öğeleri;
o Öğretimin niteliği(öğrencinin derse tutumu)
o Öğretim düzeyini uygun hale getirme( farklı strateji, yöntem ve teknikler kullanma)
o Güdülenme/Cesaretlendirme/Teşvik etme
o Zaman (yeterli zaman ve yüksek verim)
Öğretimin niteliği öğrenciler için bir ders ne kadar anlamlıysa öğretimin niteliği o kadar yüksektir.
Öğretim sürecinde bireyin aktif olması, eski öğrenmeleriyle yeni öğrenmeleri arasında bağlantı kurması
ve bireyin bütün duyu organlarına hitap edilmesi öğretimin niteliğini artırır.
Öğretim düzeyini uygun hale getirme bireyler arasındaki farklılıkları dikkate alarak öğretimin
bireyselleştirilmesidir.
Güdülenme öğrencinin derse karşı ilgi ve istek duymasıdır. Böylece daha kalıcı öğrenmeler sağlanır.
Zaman öğretim için gerekli olan zaman ve bu zamanın etkili olarak değerlendirilmesidir.