Anlamlı Öğrenme:
Ausubel tarafından geliştirilmiştir.
Temel savunusu, yeni bilgi eski bilgilerle ilişkilendirilirse öğrenme anlamlı hale gelir ve kalıcı olur. Bu nedenle önceki bilgilerin harekete geçirilmesi önemlidir.
Anlamlı öğrenmede içerik basitten karmaşığa doğru aşamalı, sıralı ve ardışık olarak düzenlenmelidir.
4 önemli nokta;
Öğrenci öğretmen arasında etkili bir iletişim olmalıdır.
Bolca örnek verilir ve görsel materyaller ile ders desteklenir.
Tümdengelim yöntemi kullanılır, genelden özele, bütünden parçaya doğru bir yol izlenir.
Öğrenme mantıksal bir sıra içerisinde gerçekleştirilir. Konuyu oluşturan öğeler arasındaki ilişkiler açıklanarak konu işlenir.
Kavram haritaları sıklıkla kullanılır.
Anlamlı öğrenmenin aşamaları;
Ön düzenleyiciler;
Dersin amacı net bir şekilde belirtilir,
Düzenleyiciler gösterilir ve düzenleyiciler öğrenci bilgisiyle ilişkilendirilir.
Öğrenme görevi ve materyallerin gösterimi;
Yeni materyal organizasyonunun açık bir şekilde belirtilmesi,
Öğrenme materyalinin sıralamasının mantıklı hale getirilmesi,
Öğrencinin anlamlı öğrenme aktivitesinin içine bırakılması.
Zihinsel organizasyonun güçlendirilmesi;
Yeni bilgi ile önceki bilgilerin ilişkilendirilmesi,
Aktif öğrenmenin teşvik edilmesi.
Skinner’in Programlı Öğretimi:
Programlı öğretimin temel ilkeleri;
Küçük adımlar,
Etkin katılım,
Başarı,
Anında düzeltme,
Bireysel hız.
Küçük adımlar, konunun küçük parçalara bölünerek bir birim öğrenilmeden diğerine geçilmemesidir.
Etkin katılım, bireyin sürece dahil olarak kalıcı öğrenme sağlamasıdır.
Başarı, istenen davranışlarını devamını sağlamak için başarıyı tattırma ve pekiştireç verme işlemidir.
Anında düzeltme, hatanın en aza indirilmesi için öğrenciye davranışlarıyla ilgili bilgi verme.
Bireysel hız ise öğretimin bireyselleştirilmesi ve bireysel farkların dikkate alınmasıdır.
Sınırlılıkları:
Her ders ve konuya uygulaması zordur.
Bireyselleştirilmiş bir anlayışı olduğu için her bireye göre hazırlanan programlar zaman alıcı ve maliyetli olabilir.
Sosyalleşmeye engel olabilir.
Gagne’nin Öğretim Durumları Modeli:
Gagne’ye göre öğrenme hiyerarşisi 8 boyuttan oluşur;
İşaret öğrenme(korku tepkisi),
Uyarıcı tepki ilişkisini öğrenme(ödül ceza),
Zincirleme öğrenme(araba kullanma, yemek yapma),
Sözel öğrenme(kendini ifade etme, şiir ezberleme),
Ayırt etmeyi öğrenme(trafik işaretleri),
Kavram öğrenme(üçgen, eğitim kavramlarını açıklama),
İlke öğrenme(matematik formülleri, programın öğeleri arasındaki ilişkiler),
Problem çözme(ilkeleri bilerek ve kullanarak sorun çözme, eğitim ilkeleri).
Gagne’ye göre öğrenme, gözlenebilen davranışlardan dolaylı olarak anlaşılır ve öğrenme beyinde gerçekleşir.
Öğrenmede hem dış faktörler hem de iç faktörler etkilidir. Bu yönüyle model hem davranışçı hem de bilişselcidir.
Modele göre 5 tür öğrenme ürünü vardır. Bunlar;
Sözel Bilgi: Bloom’un taksonomisine göre bilgi düzeyindeki öğrenmelerdir. Bilgiyi açıklamaya ve durumları veya nesneleri yorumlamaya dönük öğrenme ürünlerini içerir. Örn: “Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.”, “Bu resim size ne anlatıyor.”.
Zihinsel Beceri: Bloom’un uygulama basamağına denk gelir. Zihinsel beceriler tek tek olan bilgileri grup ya da kategori olarak öğrenmemizi sağlar. Örn: “Düz cümleyi soru cümlesine çevirme.”, “Türkçe bir cümleyi İngilizce’ye çevirme.”.
Ayırt etme, kavram öğrenme, ilke öğrenme, problem çözme
Bilişsel Stratejiler: Bilişsel stratejiler, öğrencinin dikkatini toplamasına, öğrenmesine, öğrendiklerini hatırlamasına ve düşünmesine önderlik eder. Bloom’un sentez basamağına denk gelir. Bireyin kendini izleme, kendine rehberlik etme etkinlikleri bilişsel stratejiler kapsamındaki öğrenme ürünleridir. Örn: derste not tut – notu oku – kavram haritası çıkar – duvara as – sınavdan önce göz gezdir.
Tutumlar: Tutum, bireyin herhangi bir şeye, olaya, kişiye veya nesneye karşı oluşturduğu içsel durumdur. Okul öğrenmeleri olumlu tutum oluşturmaya yönelik olmalıdır. Örn: Fransa, tercihler
Devinimsel Beceriler: Zihin – kas koordinasyonu gerektiren öğrenmelerdir.
Gagne’ye göre öğrenme süreci;
Dikkat çekme,
Hedeften haberdar etme,
Önceki öğrenmelerle ilişki kurma,
İçeriği sunma(uyarıcı materyal sunma),
Rehberlik yapma,
Performansı (davranışı) ortaya çıkarma,
Dönüt – düzeltme sağlama,
Performans değerlendirme,
Öğrenilenlerin kalıcılığını sağlama ve transferi güçlendirme.
Yapılandırmacılık:
Vico, Hegel, Kant, Piaget, Vygotsky ve Dewey’in görüşleri ile Gestalt(bütüncül) anlayışının temelleri üzerine kurulmuştur.
Bilgi bireyden bağımsız değildir ve birey tarafından zihinde oluşturulur.
Öğrenme, önceki bilgiler ile yeni bilgiler arasında ilişkilerin kurulması ve öğrenilenlerin gerçek yaşama aktarılması olarak tanımlanır.
Öğrenciye deneyim kazandırılması ve onun bu deneyimler üzerine düşündürülmesi önemlidir.
Öğretmenin öğretmekle değil, öğrencilerin öğrenmelerine rehberlik etmekle görevli olduğu düşüncesi hâkimdir. (sunmaz, aktarmaz, dikte etmez, ezberlenmesini beklemez)
Öğrencilerin görüş açılarına ve öngörülerine göre öğretim programı benimsenir.
“Ne öğretelim ?” yerine, “Birey Nasıl Öğrenir?” sorusu temel alınır.
Sadece ürün değil, Ürün+Süreç değerlendirmesi yapılır.
Birincil kaynakların kullanılması önemlidir.
Bilgi nesnel değil, özneldir. Bilgi kişiden kişiye değişebilir.
Yapılandırmacı yaklaşımda hedefler;
Yapılandırmacı öğretimin hedefi; bilgiyi nasıl ve nerede kullanacağını bilen, kendi öğrenme yöntemlerini tanıyıp etkili bir şekilde kullanan ve bilgiyi üretmede önceki bilgilerinden yararlanan bir insan modeli yaratmaktır.
Hedefler öğretmen ve öğrenci tarafından ortaklaşa belirlenir ve öğrenciler hedeflerin belirlenmesinde etkin olduğu için hedefe ulaşma isteği de yüksek olacaktır.
Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenme yaşantıları;
Öğrenme yaşantılarında bireylerin ortak ilgilerinden ortak içerik belirlenir. Öğrenme yaşantıları da bireyin içinde bulunduğu bağlama göre düzenlenir.
Yapılandırmacı öğrenme ortamında temel öğe öğrenendir. Öğrenenler demokratik bir sınıf ortamında günlük yaşantılarındaki problemleri çözerek yaşam boyu kullanacakları bilgi ve becerileri öğrenirler.
Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenme ortamı bilgilerin aktarıldığı yer değildir. Birey sürece aktif olarak katılır, entelektüel etkinliklerde bulunur, sorgulamalar ve araştırmalar yapar, problem çözer ve öğrenme becerilerini geliştirir.
Yapılandırmacı yaklaşımda kullanılan strateji, yöntem ve teknikler: drama, proje çalışmaları, öğreterek öğrenme, işbirlikli öğrenme.
Yapılandırmacı yaklaşımda sınama durumları:
Yapılandırmacılıkta yalnızca ürün değil ürün+süreç değerlendirilir.
Yapılandırmacı değerlendirme, öğrenenleri birbiri ile karşılaştırmak yerine, onlara öğrenmelerini paylaşmaları ve daha fazla öğrenmeleri için fırsat verir.
Yapılandırmacı yaklaşımda öğretmenin rolü:
Yapılandırmacı öğretmen açık fikirli, çağdaş, kendini yenileyen, bireysel farklılıkları dikkate alan ve alanında çok iyi olmanın yanında bilgiyi aktaran değil uygun öğrenme ortamlarını sağlayan ve öğrenenlerle birlikte öğrenen olmalıdır.
Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenenin rolü:
Yapılandırmacılıkta birey seçici, yapıcı ve etkindir.
Öğrenmenin kontrolü bireydedir.
Birey zihinsel özerkliğini kullanarak öğrenme sürecinde etkili rol almak için eleştirel ve yapıcı sorular sorar, diğer öğrenenler ve öğretmen ile iletişim kurarlar ve fikirleri tartışırlar. (anlamlandırır, yorumlar, ilişkilendirir, yeniden düzenler, kendine mal eder.)
5E Modeli:
Giriş(Engage):
Öğrencilerin ilgi ve dikkatlerinin çekilmesi.
Öğrencilerin ön bilgilerinin belirlenmesi.
Araştırma(Explore):
Öğrencilere gözlem yapma, denenceleri oluşturma, deney yapma, sonuçları yorumlama vb. fırsatların verilmesi.
Öğrencilerin sorularla düşünmeye sevk edilmesi ve öğrencilere dönüt verilmesi.
Açıklama(Explain):
Öğrenciye modeller, yasalar ve kuramların sunulması.
Öğrencilerin kendi sonuçlarını özetlemesi.
Genellemelere ulaşmada öğrenciye rehberlik edilmesi.
Öğrencilerin kendi keşfetme sürecinin sonuçlarını açıklaması.
Transfer Etme(Elaborate):
Öğrencilere öğrendikleriyle ilgili yeni sorular sorulması.
Öğrencilerin yeni problemler ile karşı karşıya bırakılması.
Öğrendiklerini yeni problem durumlarında kullanmasında öğrencilere rehberlik edilmesi.
Değerlendirme(Evaluate):
Öğrencilerin öğrenmelerinin değerlendirilmesi.
Aslında her aşamada öğrencilerin bilgiyi yapılandırmalarına ilişkin elde edilen değerlendirme verilerinin bir araya getirilmesi.
Değerlendirme sonuçlarına göre gerekli önlemlerin alınması, gerekiyorsa öğrenme – öğretme sürecinde değişikliklere gidilmesi.
Değerlendirme sürecine öğrencilerin katılımının sağlanması, öğrencilerin kendilerini ve birbirlerini değerlendirmelerine fırsat verilmesi.
Sınırlılıkları:
Uygulaması zordur.
Öğretmenin yükü oldukça fazlalaşır.
Zaman alıcıdır.
0
0
Average Rating