Rusça’da şimdiki zaman (Настоящее Время) Türkeçe’de hem geniş hem de şimdiki zaman olarak kullanılabilir. Rusça’da fiill çekimleri iki gruba ayrılır.
a) –АТь Ve ЯТь İle Biten Fiiller
b) –ИТь Ve ЕТь İle Biten Fiiller
Zamirler | Rusça | Okunuşu |
---|---|---|
Ben | Я | (Ya) |
Sen | Ты | (Tıi) |
O (Eril) | Он | (On) |
O (Dişil) | Онá | (Ana) |
O (nötr) | Онó | (Ano) |
Biz | Мы | (Mı) |
Siz | Вы | (Vı) |
Onlar | Они | (Ani) |
Birinci ikinci grup fiil çekim ekleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Tablodaki eklere bir göz atalım
Konjugationsklasse 1 | Konjugationsklasse 2 | |
я | -ю (-у) | -ю (-у) |
ты | -ешь | -ишь |
он / она /оно | -ет | -ит |
мы | -ем | -им |
вы, Вы | -ете | -ите |
они | -ют (-ут) | -ят (-ат) |
Fiil çekimlerinde iistisnai durumlarda vardır.
АТь Ve ЯТь | Takılar | ИТь Ve ЕТь | Takılar |
---|---|---|---|
Я – Ya | | ю | Ж,Ш,Ч ve Щ harflerinden sonra |У| | Я | | ю | Ж,Ш,Ч ve Щ harflerinden sonra |У| |
Ты – Tıi | |ешь| | Ты | | ишь| |
Он / Онa – On-Ana | | ет | | Он / Онa | | ит | |
Мы – Mı | | ем | | Мы | | им | |
Вы – Vı | | ете | | Вы | | ите | |
Они – Ani | | ют | Ж,Ш,Ч ve Щ harflerinden sonra|УТ| | Они | | ят | Ж,Ш,Ч ve Щ harflerinden sonra| АТ | |
a) –АТь Ve ЯТь İle Biten Fiiller
ÖRNEK : Думать ( Düşünmek ) Zamir + Думать = Дума + Zamire göre takı. Mastar eklerini attıktan sonra öznelerin yanındaki ya da artı ile gösterilen ekler getirilir
Я = |ю| (yu) | Я дума+ю (Dumayu) | Ben düşünüyorum. |
Ты = |ешь| (yeş) | Ты дума+ешь (Dumayuş) | Sen düşünüyorsun. |
Он = |ет| (yet) | Он дума+ет (Dumayet) | O düşünüyor. |
Онa = |ет| (yet) | Онa дума+ет (Dumayet) | O düşünüyor. |
Мы = |ем| (yem) | Мы дума+ем (Dumayem) | Biz düşünüyoruz. |
Вы = |ете| (yete) | Вы дума+ете (Dumayete | Siz düşünüyorsunuz. |
Они = |ют | (yut) | Они дума+ют (Dumayut) | Onlar düşünüyorlar. |
ÖRNEK : Знать ( Bilmek ) Zamir + Знать = Зна + Zamire göre takı.
Я = |ю| | Я Знaю | Ben biliyorum. |
Ты = |ешь| | Ты Знaешь | Sen biliyorsun. |
Он = |ет| | Он Знaет | O biliyor. |
Онa = |ет| | Онa Знaет | O biliyor. |
Мы = |ем| | Мы Знaем | Biz biliyoruz. |
Вы = |ете | | Вы Знaете | Siz biliyorsunuz. |
Они = |ют | | Они Знaют | Onlar biliyorlar. |
ÖRNEK : Гулять ( Gezmek ) Zamir + Гулять = Гуля + Zamire göre takı.
Я = |ю| | Я гуляю | Ben geziyorum. |
Ты = |ешь| | Ты гуляешь | Sen geziyorsun. |
Он / Онa = |ет| | Он / Онa гуляет | O geziyor. |
Мы = |ем| | Мы гуляем | Biz geziyoruz. |
Вы = |ете | | Вы гуляете | Siz geziyorsunuz. |
Они = |ют | | Они гуляют | Onlar geziyorlar. |
b) –ИТь Ve ЕТь İle Biten Fiiller
ÖRNEK : Говорить ( Konuşmak ) Zamir + Говорить = Говор + Zamire göre takı.
Я = |ю| | Я говорю | Ben konuşuyorum. |
Ты = | ишь| | Ты говоришь | Sen konuşuyorsun. |
Он / Онa = | ит| | Он / Онa говорит | O konuşuyor. |
Мы = | им| | Мы говорим | Biz konuşuyoruz. |
Вы = | ите | | Вы говорите | Siz konuşuyorsunuz. |
Они = |ят | | Они говорят | Onlar konuşuyorlar. |
ÖRNEK : Смотреть ( Seyretmek ) Zamir + Смотреть = Смотр + Zamire göre takı.
Я = |ю| | Я смотрю | Ben seyrediyorum. |
Ты = | ишь| | Ты смотришь | Sen seyrediyorsun. |
Он / Онa = | ит| | Он / Онa смотрит | O seyrediyor. |
Мы = | им| | Мы смотрим | Biz seyrediyoruz. |
Вы = | ите | | Вы смотрите | Siz seyrediyorsunuz. |
Они = |ят | | Они смотрят | Onlar seyrediyorlar. |
Rusçada Şimdiki Zaman Я Zamiri
ÖRNEK : Любить ( Sevmek ) Zamir + Любить = Люб + Zamire göre takı.
Я = |ю| | Я люблю | Ben seviyorum. |
Ты = | ишь| | Ты любишь | Sen seviyorsun. |
Он / Онa = | ит| | Он / Онa любит | O seviyor. |
Мы = | им| | Мы любим | Biz seviyoruz. |
Вы = | ите | | Вы любите | Siz seviyorsunuz. |
Они = |ят | | Они любят | Onlar seviyorlar. |
Я “Ben” zamirinde fiilden 3 harf silindikten sonra “л” harfi eklenmiş. Bunun sebebi Rusçada fiillerde “Я” zamiri için bazı kurallar vardır ve bu kurallara göre fiilin kökü elde edildikten sonra fiildeki son harf değişebilir veya yanına 1 harf daha eklenebilir. Aşağıda bulunun tabloda örnekleri ile beraber verilmiştir.
Bu kural yalnızca Я zamiri için geçerlidir.
г, д, з | ж | реза | Kesmek |
т, ст, ск | щ | чист | Temizlemek |
с, х | ш | писа | Yazmak |
к, т | ч | плака | Ağlamak |
б | бл | люБ | Sevmek |
в | вл | готов | Hazırlamak |
м | мл | корм | Pişirmek |
п | пл | терп | Sabretmek |
Rusça Şimdiki Zaman İstisnalar
Rusçada fiilin kökü alındıktan sonra fiil Ж,Ш,Ч ve Щ harflerinden biri ile bitiyor ise ;
1 . Tip fiillerde
Я için | У takısı eklenir. |
Они için | УТ takısı eklenir. |
2 . Tip fiillerde ;
Я için | У takısı eklenir |
Они için | АТ takısı eklenir. |
Örnek : Учить (Öğrenmek) Учить = Уч
Fiilin kökü alındıktan sonra “Ч” harfi ile bittiği için Я ve Они zamirinin çekimi yukarıdaki tabloda olduğu gibi yapılmıştır.
Geriye kalan zamirler bir değişikliğe uğramaz.
Я | учу ← | Ben öğreniyorum. |
Ты | учишь | Sen öğreniyorsun. |
Он / Онa | учит | O öğreniyor. |
Мы | учим | Biz öğreniyoruz. |
Вы | учите | Siz öğreniyorsunuz. |
Они | учат ← | Onlar öğreniyorlar. |
Rusçada az olsada bazı fiiller –АТь ile bitmesine rağmen 2. grup fiiller gibi çekilir. Aşağıdaki tabloda sizin ilk etapta öğrenmeniz gereken fiiler verilmiştir.
слыш | Duymak | дыш Nefes almak | держ |
Я слышу | Ben duyuyorum. | Я дышу | Я держу |
Ты слышишь | Sen duyuyorsun. | Ты дышишь | Ты держишь |
Он / Онa слышит | O duyuyor. | Он / Онa дышит | Он / Онa держит |
Мы слышим | Biz duyuyoruz. | Мы дышим | Мы держим |
Вы слышите | Siz duyuyorsunuz. | Вы дышите | Вы держите |
Они слышат | onlar duyuyorlar. | Они дышат | Они держат |
Rusçada Fiil Çekiminde Değişime Uğrayan Fiiller
Rusçada bazı fiiller şimdiki zamana çekimlenirken 2 grubada uymazlar ve fiiller çekimlenirken değişikliğe uğrayabilirler bu fiillerin ezberlenmeleri zorunludur.
хотеть→ хот | İstemek | жить → жи | Yaşamak |
Я хочу | Ben istiyorum | Я живу | Ben yaşıyorum |
Ты хочешь | Sen istiyorsun | Ты живёшь | Sen yaşıyorsun |
Он / Онa хочет | O istiyor | Он / Онa живёт | O yaşıyor |
Мы хотим | Biz istiyoruz | Мы живём | Biz yaşıyoruz |
Вы хотите | Siz istiyorsunuz | Вы живёте | Siz yaşıyorsunuz |
Они хотят | Onlar istiyorlar | Они живут | Onlar yaşıyorlar |
Rusçada Şimdiki Zaman Örnek Sorular
Rusçada soru zarflarını kullanmanız veya cümlenin sonuna soru işareti koymanız yeterlidir.
Кто ? | Kim ? |
Что ? | Ne ? |
Почему ? | Neden ? |
Когда ? | Ne zaman ? |
Где ? | Nerede ? |
Как ? | Nasıl ? |
Сколько ? | Ne kadar ? |
Bu sayfa Alman bir web sitesi çevirisidir çeşitli alman kaynaklarından yararlanılmıştır