Türkiye’nin Coğrafi Konumu ve Doğal Kaynakları
Türkiye’nin Yüzölçümü ve Coğrafi Konumu
Kuzey yarımkürede yer alan Türkiye’nin yüzölçümü 783.577 km2, izdüşüm alanı ise 779.452 km2’dir. Göller ve adalar da
dahil edildiğinde, toplam yüzölçümü 814.578 km2’ye, izdüşüm alanı ise 783,562 km2’ye yükselmektedir. Yüzölçümü
büyüklüğüne göre yapılan sıralamada Türkiye dünyanın 34’ncü büyük ülkesidir. Ülke topraklarının yarıdan fazlası dağlarla
ve engebeli arazilerle kaplı olduğu için ortalama yükselti oldukça yüksektir (1.132 m). Bu nedenle gerçek yüzölçümü ile
izdüşüm alanı arasında önemli bir farklılık mevcuttur.
Türkiye coğrafi olarak üç kıtanın (Asya, Avrupa ve Afrika) birbirine en çok yaklaştığı yerde; Asya ile Avrupa’yı birbirinden
ayıran iki önemli deniz boğazının (Çanakkale ve İstanbul) üzerindedir. Ülke topraklarının yaklaşık %97’si Asya, %3’ü ise
Avrupa kıtasındadır.
Ülke yaklaşık olarak 35° – 42° kuzey paralelleri (enlemleri) ile 25° – 44° doğu meridyenleri (boylamları) arasında yer alır.
Türkiye’nin en doğusu ile en batısı arasındaki uzaklık 1.660 km iken, kuzey ile güney arasındaki mesafe 650 km’dir. Türkiye:
Doğuda:
Gürcistan (276 km)
Ermenistan (328 km)
Nahçıvan (Azerbaycan) (18 km)
İran (560 km)
Batıda:
Yunanistan (203 km)
Bulgaristan (269 km)
Güneyde:
Irak (384 km)
Suriye (911 km) ile komşudur.
Ülkenin toplam sınır uzunluğu 10.765 km’dir. Bunun 2.949 km’si kara, 7.816 km’si ise deniz sınırıdır.
Coğrafi konum Türkiye’ye başta jeopolitik ve ekonomik olmak üzere pek çok açıdan fırsatların yanı sıra tehditler de
yaratmaktadır. Günümüze kadar olan sürece bakıldığında Türkiye’nin mevcut fırsatları yeterince değerlendiremediği söyleyebiliriz.
Örneğin üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye’de denizcilik sektörü, yüksek potansiyeline rağmen çok fazla gelişmemiş ve su ürünleri
üretiminin ülke ekonomisine katkısı oldukça sınırlı kalmıştır. Coğrafi konumun doğurduğu tehditlere Soğuk Savaş döneminin getirdiği
olumsuzlukları, Ortadoğu’da yaşanmış/yaşanmakta çatışmaları ve savaş ortamını örnek verebiliriz. Hem Doğu ve Batı Bloğu
arasındaki Soğuk Savaş, hem de bölgesel nitelikli İran-Irak Savaşı, 1 ve 2. Körfez Savaşları Türkiye için başta askeri ve ekonomik olmak
üzere pek çok açıdan ciddi tehditler yaratmıştır. Ayrıca komşu ülkelerde yaşanan iç karışıklıklar da Türkiye için tehdit olabilecek
niteliktedir.