Page 30 - Fizik 10 | 1. Ünite
P. 30

1. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA



                                                  Örnek
                       K                       İç direnci önemsiz üreteçle ve özdeş lambalarla oluşturulmuş elektrik
                                               devresinde reosta sürgüsü ok yönünde çekiliyor.

                             L                 Buna göre K ve L lambalarının parlaklıkları nasıl değ�ş�r?

                                                  Çözüm
                                               Üretecin  iç  derinci  önemsiz  olduğundan  L  lambasının  uçlarındaki
                                               potansiyel farkı üretecin potansiyel farkına eşittir. L lambasına paralel
                               V               bağlı kol üzerinde bulunan reostanın direncinde yapılacak değişiklik
                                               L lambasını etkilemediğinden parlaklığı değişmez. Reosta K lamba-
                                               sına seri bağlı olduğundan sürgünün ok yönünden çekilmesiyle kolun
                                               direnci büyür ve koldan geçen akım küçülür. Bu nedenle K lambasının
                                               parlaklığı azalır.

                                               1.2.4.  Elektrik Akımının Oluşturabileceği
                                                      Tehlikelere Karşı Alınması Gereken Sağlık
                                                      ve Güvenlik Önlemleri

                                               Elektrik, hayatın vazgeçilmez bir parçasıdır ancak gerekli tedbirler
                                               alınmadığında tehlikeli olabilir. Bu tedbirlerden biri de uyarı levhaları-
                                               dır. Görsel 1.9’daki levha, yüksek gerilim hatlarından uzak durulması
                                               gerektiğini ifade eder. Elektrik kazalarından korunmak için alınacak
                                               bazı önlemler aşağıda verilmiştir.
                                               •  Elektrik uyarı levhalarına uyulmalı.
                                               •  Prizlere emniyet kapağı takılmalı (Görsel 1.10).

                                               •  Bir prize birden fazla fiş takılmamalı.
                                               •  Islak zeminlerde elektrik cihazlar kullanılmamalı.
                 Görsel 1.9: Yüksek ger�l�m hattı
                         uyarı levhası         •  Evlerde topraklı priz kullanılmalı.
                                               •  Kabloların ezik olmamasına dikkat edilmeli.
                                               •  Prizlere metal ve benzeri maddeler sokulmamalı.

                                               •  Yuvasından çıkmış ve telleri açıkta kalmış prizler tamir
                                                  ettirilmeli (Görsel 1.11).

                                               •  Sigorta kapalı konuma getirilmeden elektrikle ilgili hiçbir iş yapıl-
                                                  mamalı (Görsel 1.12).
                                               •  Elektrikli ev aletlerinin kullanım talimatlarına uyulmalı.

                                               •  Kullanılmayan elektrikli cihazlar prize takılı olmamalıdır.














               Görsel 1.10: Kapaklı pr�z ve anahtar  Görsel 1.11: Yuvasından çıkmış pr�z  Görsel 1.12: S�gorta kullanılarak
                                                                                  oluşturulmuş elektr�k panosu


           42     10. SINIF FİZİK
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35