Page 46 - Fizik 10 | 1. Ünite
P. 46
1. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA
1.4.2. Dünya’nın Manyetik Alanının Sonuçları
Dünya’nın çekirdeği 3480 kilometre yarıçapındadır. Çekirdekte büyük
oranda demir ve az miktarda nikel eriyik hâlde bulunur. Eriyik hâlde
bulunan demirin hareket etmesi sonucunda güney-kuzey doğrultu-
sunda manyetik alan meydana gelir. Bu durum Dünya’nın dev bir mık-
natıs gibi davranmasına neden olur (Görsel 1.23). Oluşan bu manyetik
alan, canlı hayatını önemli ölçüde etkiler.
Görsel 1.23: Dünya’nın manyet�k alanı Görsel 1.24: Dünya’nın manyet�k alanının
�llüstrasyonu
Dünya’nın manyetik alanı, oluştuğu zamandan bu güne kadar Dünya’yı
Güneş rüzgârlarından, uzaydan gelen yüksek enerjili parçacıklardan
ve radyasyondan korumaktadır (Görsel 1.24).
Dünya’nın manyetik alanı kutup ışıkları (aurora) adı verilen doğal ışıma-
ların meydana gelmesine neden olur (Görsel 1.25). Aurora, Güneş’ten
gelen yüklü parçacıkların Dünya’nın manyetik alanı etkisiyle kutuplara
yönelmesi ve atmosferdeki gazlarla etkileşmesi sonucu oluşan ışıma
olayıdır.
Görsel 1.25: Kutup ışıkları (auroralar)
Manyetik alan, canlılar için yaşamsal tehdit oluşturan radyasyona karşı
kalkan vazifesinin yanında, insanların ve bazı canlıların yön bulmaları
konusunda da önemli kolaylık sağlamaktadır.
58 10. SINIF FİZİK