Page 3 - Fizik 10 | 1. Ünite
P. 3
1. BÖLÜM: ELEKTRİK AKIMI, POTANSİYEL FARKI VE DİRENÇ
1.1.1. Elektrik Akımı, Direnç ve Potansiyel Farkı
Kavramları
Görsel 1.1: 15 Temmuz Şeh�tler Köprüsü
Elektrik enerjisi günlük hayatta ısıtmadan soğutmaya, haberleşmeden
bilgisayara, aydınlatmadan (Görsel 1.1) harekete kadar birçok alanda
kullanılır.
Pil, akü ve jeneratör gibi araçların ürettiği elektrik enerjisi el feneri,
telefon, bilgisayar hatta trafikteki sayısı giderek artan elektrikli otomo-
billerde de kullanılır. 21. yüzyılda elektrik enerjisi ile çalışan otomobiller
(Görsel 1.2), insanlığın ihtiyaç duyduğu temiz çevreyi sağlayacak
önemli değişimlerden biri olacaktır.
Basit bir elektrik devresi (Şekil 1.1: a), su tesisatına benzer (Şekil 1.1: b).
Elektrik devresindeki üreteç su tesisatındaki pompaya, anahtar vanaya,
direnç de kıvrımlı boruya benzetilebilir. Musluk açıldığında pompa çalı-
şır ve su borudan akar. Basit elektrik devresinde ise bu durum, anahtar Görsel 1.2: Elektr�k enerj�s�yle
kapatıldığında devrede akımın oluşmasına karşılık gelir. çalışan otomob�l
D�renç Kıvrımlı boru
Anahtar
Vana Pompa
P�l
a) b)
Şek�l 1.1: a) Bas�t elektr�k devres� b) Bas�t su tes�satı
Bir su tesisatındaki borularda daima suyun bulunması gibi elektrik
yükleri de iletken telde hazır bulunur. Suyun borularda dolaşması su
pompasının çalıştırılmasıyla gerçekleşir. Elektronların hareket ede-
bilmesi için de bir etki gereklidir. Bu etki üreteç tarafından sağlanan
potansiyel farkıdır.
10. SINIF FİZİK 15