Page 17 - Fizik 10 | 1. Ünite
P. 17

2. BÖLÜM: ELEKTRİK DEVRELERİ


            R  ve R  dirençlerinin uçları aynı üretecin uçları arasına bağlı olduğu        R 1
                   2
              1
            için V  ve V  voltmetrelerinde okunan değerler aynı ve üretecin V’sine
                 1
                      2
            eşit olur (Şekil 1.16). Sonuç olarak paralel bağlı dirençlerin uçları ara-     V 1
            sındaki potansiyel farkı birbirine eşittir. V  = V  = V’dir.       I 1         R
                                                     2
                                                1
                                                                                            2
            Ohm Yasası’ndan                                                         I 2    V 2
                                     V
                            V
               I =  V   ⇒ Ι  =   R 1  , Ι  =   R 2   bulunur.                  I           V
                   R
                         1
                                 2
            Akımın devreyi tamamlayabilmesi için gideceği iki yol olduğundan akım
            ikiye ayrılır.                                                        Şek�l 1.16: D�rençler�n
                                                                                  paralel bağlanmasıyla
            Ana kol akımı Ι = Ι  + Ι  olur.                                     oluşturulan elektr�k devres�
                            1
                                2
            Dirençlerin üzerinden geçen akım değeri, volt ve direnç değeri türün-
            den ana kol akımı bağıntısında yerine yazılırsa
                          V
                     V
                R V eþ  = R 1  +  R 2   olur. Bağıntı düzenlenirse
                      1
                          1
                R 1 eþ  =  R 1  +  R 2   hâline gelir.

            Bu durumda n tane paralel bağlanmış dirençli bir devrede eşdeğer
            direnç   1  =  1  +  1  ++  1   bağıntısı ile hesaplanır.
                                   $$$
                    R eþ  R 1  R 2   R n


               Örnek
                   2 X    3 X     4 X
              K                        L


            D�renç değerler� ver�len devre parçasında K-L noktaları arasın-
            dak� eşdeğer d�renç kaç X’dur?





               Çözüm

            K-L noktaları arasındaki dirençler birbirine seri bağlıdır. Buna göre

            R  = R  + R  + R 3
                       2
              eş
                   1
            R  = 2 + 3 + 4 = 9 X’dur.
              eş


               Örnek

                           12 X
                    4 X

              K             6 X       L


            D�renç değerler� ver�len devre parçasında K-L noktaları arasın-
            dak� eşdeğer d�renç kaç X’dur?


                                                                                        10. SINIF FİZİK     29
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22