Page 3 - Fizik 10 | 1. Ünite
P. 3

1. BÖLÜM: ELEKTRİK AKIMI, POTANSİYEL FARKI VE DİRENÇ


            1.1.1.  Elektrik Akımı, Direnç ve Potansiyel Farkı

                   Kavramları

























                                         Görsel 1.1: 15 Temmuz Şeh�tler Köprüsü
            Elektrik enerjisi günlük hayatta ısıtmadan soğutmaya, haberleşmeden
            bilgisayara, aydınlatmadan (Görsel 1.1) harekete kadar birçok alanda
            kullanılır.

            Pil, akü ve jeneratör gibi araçların ürettiği elektrik enerjisi el feneri,
            telefon, bilgisayar hatta trafikteki sayısı giderek artan elektrikli otomo-
            billerde de kullanılır. 21. yüzyılda elektrik enerjisi ile çalışan otomobiller
            (Görsel  1.2),  insanlığın  ihtiyaç  duyduğu  temiz  çevreyi  sağlayacak
            önemli değişimlerden biri olacaktır.

            Basit bir elektrik devresi (Şekil 1.1: a), su tesisatına benzer (Şekil 1.1: b).
            Elektrik devresindeki üreteç su tesisatındaki pompaya, anahtar vanaya,
            direnç de kıvrımlı boruya benzetilebilir. Musluk açıldığında pompa çalı-
            şır ve su borudan akar. Basit elektrik devresinde ise bu durum, anahtar   Görsel 1.2: Elektr�k enerj�s�yle
            kapatıldığında devrede akımın oluşmasına karşılık gelir.                çalışan otomob�l




                        D�renç                          Kıvrımlı boru


               Anahtar


                                                    Vana    Pompa
                          P�l


                          a)                                b)

                      Şek�l 1.1: a) Bas�t elektr�k devres� b) Bas�t su tes�satı
            Bir su tesisatındaki borularda daima suyun bulunması gibi elektrik
            yükleri de iletken telde hazır bulunur. Suyun borularda dolaşması su
            pompasının çalıştırılmasıyla gerçekleşir. Elektronların hareket ede-
            bilmesi için de bir etki gereklidir. Bu etki üreteç tarafından sağlanan
            potansiyel farkıdır.


                                                                                        10. SINIF FİZİK     15
   1   2   3   4   5   6   7   8