Page 46 - Fizik 10 | 1. Ünite
P. 46

1. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA


                                               1.4.2. Dünya’nın Manyetik Alanının Sonuçları

                                               Dünya’nın çekirdeği 3480 kilometre yarıçapındadır. Çekirdekte büyük
                                               oranda demir ve az miktarda nikel eriyik hâlde bulunur. Eriyik hâlde
                                               bulunan demirin hareket etmesi sonucunda güney-kuzey doğrultu-
                                               sunda manyetik alan meydana gelir. Bu durum Dünya’nın dev bir mık-
                                               natıs gibi davranmasına neden olur (Görsel 1.23). Oluşan bu manyetik
                                               alan, canlı hayatını önemli ölçüde etkiler.























                         Görsel 1.23: Dünya’nın manyet�k alanı       Görsel 1.24: Dünya’nın manyet�k alanının
                                                                                �llüstrasyonu
                                               Dünya’nın manyetik alanı, oluştuğu zamandan bu güne kadar Dünya’yı
                                               Güneş rüzgârlarından, uzaydan gelen yüksek enerjili parçacıklardan
                                               ve radyasyondan korumaktadır (Görsel 1.24).

                                               Dünya’nın manyetik alanı kutup ışıkları (aurora) adı verilen doğal ışıma-
                                               ların meydana gelmesine neden olur (Görsel 1.25). Aurora, Güneş’ten
                                               gelen yüklü parçacıkların Dünya’nın manyetik alanı etkisiyle kutuplara
                                               yönelmesi ve atmosferdeki gazlarla etkileşmesi sonucu oluşan ışıma
                                               olayıdır.
























                                                               Görsel 1.25: Kutup ışıkları (auroralar)

                                               Manyetik alan, canlılar için yaşamsal tehdit oluşturan radyasyona karşı
                                               kalkan vazifesinin yanında, insanların ve bazı canlıların yön bulmaları
                                               konusunda da önemli kolaylık sağlamaktadır.


           58     10. SINIF FİZİK
   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51