Page 26 - Fizik 10 | 1. Ünite
P. 26
1. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA
Bir lambanın parlaklığı elektriksel gücüyle doğru orantılıdır. Lamba-
ların üzerindeki güç değerleri (10 Watt, 15 Watt, 30 Watt gibi) art-
tıkça birim zamanda harcadıkları enerji yani açığa çıkan ışık enerjisi
miktarı da artar. Dolayısıyla lambanın kullanılacağı ortamın ışık ihti-
yacına göre uygun lamba seçilmelidir. Tungsten flamanlı lambalarda
(Görsel 1.7) harcanan enerjinin büyük bir bölümü ısı enerjisine
dönüşmektedir. Sonradan geliştirilen tasarruflu ve LED lambalarda
(Görsel 1.8: a ve b) ise tungsten flamanlı lambalara göre enerjinin daha
büyük bir kısmı aydınlatmaya dönüşür.
a) b)
Görsel 1.7: Tungsten flamanlı lamba Görsel 1.8: a) Tasarruflu lamba
b) LED lamba
Enerjinin amacına uygun kullanılması hem ev hem de ülke ekonomi-
sine katkı sağlar. Böylece elektrik enerjisinin israf edilmesinin önüne
geçilmiş olur. Elektrik enerjisinin daha az kullanılması elektrik santral-
lerinin yükünü azaltır. Ayrıca termik santrallerden çevreye yayılarak
küresel ısınmaya sebep olan gazların miktarı da düşürülmüş olur.
Örnek
R = 4 X R = 6 X Elektrik devresinde R direnci üzerinde harcanan elektriksel güç
1
2
1
64 W tır.
L L
Buna göre
a) R d�renc� üzer�nde harcanan elektr�ksel güç kaç W olur?
2
b) Devrede harcanan toplam elektr�ksel güç kaç W olur?
Çözüm
a) R direnci üzerinde harcanan elektriksel güç
1
2
P 1 = Ι $ R den
1
2
64 = Ι $ 4
Ι 2 = 16
Ι = 4 A’dir.
Seri bağlı dirençlerin üzerinden geçen akımlar eşit olduğu için R
2
direncinden geçen akım da 4 A olur.
R direnci üzerinde harcanan elektriksel güç
2
2
P 2 = Ι $ R 2
2
P 2 = 4 $ 6 = 96 W bulunur.
b) Devrede harcanan toplam elektriksel güç
P Toplam = P + P = 64 + 96 = 160 W bulunur.
2
1
38 10. SINIF FİZİK