Eylemlerde ( Fiillerde ) Zaman: Varlıkların yaptıkları işleri, hareketleri, varlıklarla ilgili oluşları, duyguları kişiye ve zamana bağlayıp anlatan sözcükler eylem bildiren sözcüklerdir.
Örnek :
Okuldan eve kadar yürüdüm. Bir hareketi bildirmektedir.
Annemle evi temizledik. Bir işi bildirmektedir.
Saksıdaki çiçekler solmuş. Bir oluşu bildirmektedir.
Ailemi çok severim. Bir duyguyu bildirmektedir.
Kişi; eylemdeki işi, hareketi, oluşu yapan varlıktır. Eylemlerin kişilerini sonlarına gelen eklerden anlayabiliriz.
Yazdım. ( ben )
Yazdın. ( sen )
Yazdı. ( o )
Yazdık. ( biz )
Yazdınız ( siz )
Yazdılar ( onlar )
Fiilde Eylemde Zaman
Eylem bildiren kelimelerin belirli bir zamanı vardır. Bunlar şunlardır :
Geçmiş Zaman : “-di, -dı, -du, -dü” veya “-miş, -mış, -muş, -müş” eki alan eylemler yapılmış ve bitmiş eylemleri anlatır.
Örnek : “Okudu.” veya “Okumuş.” dediğimizde okumuş geçmiş zamanda kalmıştır. Olmuş, bitmiştir.
Şimdiki Zaman : “-yor” eki almış eylemler içinde bulunulan anda olan, söylendiği anda yapılan eylemlerdir.
Örnek: “Okuyor.” dediğimizde okuma işinin devam ettiğini anlamış oluruz.
Gelecek Zaman : “-ecek, -acak” eki alan eylemler henüz gerçekleşmemiş eylemleri anlatır.
Örnek : Okuyacak. dediğimizde okuma işinin henüz yapılmadığını gelecekte yapılacağını anlamış oluruz.
