Fiil Çekimleri Konjugation der Verben
Almanca fiil çekimlerini öğrenmeden fiillerin temel halini “Stammform” öğrenmek gerekir. Almanca’da fiiller mastar hali -n,-en eki iki tanedir. Şimdiki zamanda fiilin sonundaki -n ya da -en mastar “Infinitiv” ekidir bu mastar eki atılır ve fiilin ek almamış en sade hali fiil kökü “Verbstamm” Aşağıdaki
| Infinitiv | Stamm | Endung |
| kommen heißen finden lächeln | komm heiß find lächel | -en -en -en -n |
Almanca’da fiil çekimi 3 ayrılır. Düzenli-zayıf Fiil Çekimi (schwache Konjugation, regelmäßige Konjugation), Düzensiz-kuvvetli Fiil Çekimi (unregelmäßige Konjugation) ve son olarak Karışık Çekim (Gemischte Konjugation) olarak adlandırılır. Ancak çoğu kaynak düzensiz ve karışık fiil çekimi aynı grup içerisinde inceler.
Zayıf, Düzenli Fiil Çekimi – Die schwachen Verben, Die regelmäßigen Konjugationen
Zayıf fiiller düzenli çekimlenir ve Almanca’da çoğu fiil düzensizdir. Düzenli zayıf fiillerin çekiminde fiilin kökündeki seslide değişiklik yumuşama olmaz. (Stammvokalwechsel)
Sie haben sich nicht gefreuet.
Er hat auf die Kinder nicht aufgepasst.
Sie haben sich nicht enttäuscht.
Ich habe gestern keine Lust gehabt?
Wir haben kein Geld dabeigehabt?
Sie hat keinen neuen Mantel angehabt?
Morgens trike ich Milch
Er guckte auf die Uhr.
Die Uhr zeigte bereits zwanzig vor neun.
Er beielte sich und machte sich schnell auf den Weg.
Er verspätete sich für das Vorstellungsgespräch.
Die Gastarbeiter arbeiteten schwer.
Die Zuschauer warteten ungeduldig auf die Zwischenpause.
Die Urlauber öffneten Sonnenschirme.
| Personalpronomen | Präsens | Präteritum | Perfekt |
| ich | sage / finde | sagte / arbeitete | habe ge-sag-t/ ge-arbeit-et |
| du | sagst / findest | sagtest / arbeitetest | hast ge-sag-t/ ge-arbeit-et/ |
| er sie es | sagt / findet | sagte / arbeitete | hat ge-sag-t/ ge-arbeit-et/ |
| wir | sagen / finden | sagten / arbeiteten | haben ge-sag-t/ ge-arbeit-et/ |
| ihr | sagt / findet | sagtet / arbeitete | habt ge-sag-t/ ge-arbeit-et |
| sie/Sie | sagen / finden | sagten / arbeiteten | haben ge-sag-t/ ge-arbeit-et |
Präsens zayıf düzenli fiil çekimlerinde fiil kökünün sonuna özneye göre sırasıyla ich-e,du-st; er-sie,es -t, wir-en, ihr-t, sie-Sie-en ekleri getirilir. Ancak fiilin son harfleri “d,t,m,n” bitiyorsa du,er,sie,es ve ihr öznelerine çekimlenirken çekim eklerinden önce -e yardımcı ses getirilir. Yani -st ve -t eklerinden önce okunuşta zorluk çıktığından yardımcı ses -e getirilir. finden ve sagen fiilini tabloda inceleyiniz!
Perfekt ve Plusquamperfekt fiil kökünün başına ge- sonuna ise -t eki alır. Yardımcı ses -e kuralı burada da fiil sonundaki -t önce -e eki getirili. Tablodaki sagen ve arbeiten fiiline bakınız! -ieren ile biten fiilerde ise başa ge- eki almamakla birlikte sona -t eki alırlar.
Präteritum düzenli fiil çekimleri ise fiil kökünün sonuna -te eki getir. ich ve er-sie-es çekimleri aynıdır. diğer öznelere göre çekimlerde ise -te ekinden sonra ekler getirilir. Yardımcı ses -e ünlü değişimi yok ise kuralı du ve ihr öznelerinde geçerlidir.
Kuvvetli, Düzensiz Fiil Çekimi – Die starken Verben, Die unregelmäßigen Konjugation
Präsens düzensiz kuvvetli fiil çekimlerinde du ve er-sie-es öznelerine göre fiil çekimlenirken fiil kökündeki sesli harfte “Stammvokalwechsel” değişiklik olur. Präteritum ise yine fiil kökündeki sesli harfte tüm öznelere göre çekimlenirken ünlü değişimi meydana gelir. Perfekt çekimlenirken genelikle ses değişimi meydana gelir ve fiil kökünün başına ge- sonuna ise çoğunlukla -en gelir. Ge- ile başlayan fiillerde ise başa ge-eki almazlar. Ayrılabilen fiillerde ise ge- ön eki var ise ek ile fiil kısmına ge- eki gelir. Präsens,Präteritum ve Perfekt ünlü değişimlerine tabloda dikkat edelim. Kimi ses değişiklikleri tabloda gösterilmiştir . Ayrıntılı olarak tablo şeklinde tüm ünlü değişimleri aşapıda vereceğim.
Nan verlor das Bewußtsein vor der Schrei (verlieren)
Rosina lag in ihrem Zimmer auf dem Bett (liegen)
Das Badezimmer war unter Wasser.
Die Anhänger hatte viel Spass am Lernen im Internet.
Meine Mutter wurde nüchtern.
| Präsens | Präteritum | Perfekt | |
| ich | trage/komme/gehen | trug/kam/ging | habe getragen/gekommen/gegangen |
| du | trägst/kommst/gehst | trugst//kamst//gingst | hast getragen/gekommen/gegangen |
| er sie es | trägt/kommt/geht | trug//kam//ging | hat getragen/gekommen/gegangen |
| wir | tragen/kommen/gehen | trugen/kamen/gingen | habengetragen/gekommen/gegangen |
| ihr | tragt//kommt/geht | trugt/kamt/gingt | habt getragen/gekommen/gegangen |
| Sie/Sie | tragen//kommen/gehen | trugen/kamen/gingen | haben getragen/gekommen/gegangen |
Präsens kuvvetli fiil çekimlerine tüm ünlü değişimleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Üç tür ünlü değişimi söz konusudur. Düzensiz fiil DU-ER-SİE-ES göre çekimlendiğinde e-i veya ie ye; a-ä a dönüşür. Aşağıdaki tabloda tüm zamanlara göre fiil çekimlerindeki ünlü değişimleri ismin hangi hali gerektirdişi gösterilmiştir.
Karışık Fiil çekimleri – gemischte Konjugation
Karışık fiiller olarak adlandırılan bu fiillerde fiil kökü hem „te“ eki „Endung“ alır hem de fiil kökündeki sesli harfte değişiklik „Stammvokalwechsel“ meydana gelir. bu bakımdan hem düzenli fiilere hem de düzensiz fiillere benzediği için karışık fiil olarak adlandırılır. Ancak bu fiiler çoğu kaynaklarda düzensiz fiiller kategorisinde öğretilir. Bu gruba tarz fiilleri çoğunlukla „können, mögen, dürfen, müssen“ modal fiiler ve çok küçük fiil grubu girer.
Genia verbrachte den Abend vor dem Fehnsehschirm. (verbringen)
Ich kannte Jans Ansorge. (kennen)
Er wandte seine Blicke zur Seite. (wenden)
Ich darf kein Fertigsgericht essen; der Arzt verbietet es mir.
Ich kann dich morgen nicht besuchen. Ich habe morgen keine Zeit,
Du musst hier das Auto anhalten. Die rote Lampe leuchtet.
Sie sollen täglich einen Liter Wasser trinken.
Wir wollen Unkraut im Garten ausreißen.
Düzenli çekime uymayan karışık fiillerin Präsens sadece üçüncü tekil şahıs çekimleri gösterilmiştir.
| Personalpronomen | Präsens | Präteritum | Perfekt |
| nennen | – | nannte | hat ge-nann-t |
| kennen | – | kannte | hat ge-kann-t |
| denken | – | dachte | hat ge-dach-t |
| bringen | – | brachte | hat ge-brach-t |
| wissen | weißt | wusste | hat ge-wuss-t |
| können | kann | konnte | hat ge-konn-t |
| müssen | muss | musste | hat ge-muss-t |
| dürfen | darrf | durfte | hat ge-durf-t |
| mögen | mag | mochte | hat ge-moch-t |
| wollen* | will | wollte | hat ge-woll-t |
| sollen* | soll | sollte | hat ge-sollt-t |
Düzensiz fiillerin tüm zamanlara göre çekimleri
| Infinitiv | Präsens | Präteritum | Perfekt | Erg. | Bedeutung |
| backen | bäckt/backt | backt | hat gebacken | A | Fırında pişirmek |
| befehlen | befiehlt | befahl | hat befohlen | D | emretmek |
| beginnen | begann | hat begonnen | A | Başlamak | |
| beißen | biss | hat gebissen | A | Isırmak | |
| bergen | birgt/ | barg | hat geborgen | A | Korumak,muhafaza etmek |
| bersten | birst/ | barst | ist geborsten | A | Çatlamak,patlamak |
| betrügen | betrog | hat betrogen | A | Aldatmak,dolandırmak | |
| bewegen | bewog | hat bewogen | A | Teşvik tahrik etmek, hareket | |
| biegen | bog | hat gebogen | A | Bükmek | |
| bieten | bietet/ | bot | hat geboten | D A | Önermek,sunmak |
| binden | bindet/ | band | hat gebunden | A | bağlamak |
| bitten | bittet/ | bat | hat gebeten | A | Rica etmek |
| blasen | bläst/ | blies | hat geblasen | A | Üflemek,çalmak |
| bleiben | blieb | ist geblieben | Kalmak | ||
| braten | brät/ | briet | hat gebraten | A | kızartmak |
| brechen | bricht/ | brach | ist/hat gebrochen | A | kırmak |
| brennen | brannte(brennte) | hat gebrannt | yanmak | ||
| bringen | brachte | hat gebracht | DA | getirmek | |
| denken | dachte | hat gedacht | Düşünmek | ||
| dingen | dang | hat gedungen | A | Para ile tutmak,kiralamak | |
| dreschen | drischt/ | drosch | hat gedroschen | A | Harman dövmek,dayak atmak |
| dringen | drang | ist hat gedrungen | Cebren girmek , nufuz etmek | ||
| dünken | dünkt | deuchte | hat gedeuscht | Gibi, öyle görünmek,gelmek;zannetmek | |
| dürfen | darf | durfte | hat gedurft | Izni olmak | |
| empfangen | empfängt | empfing | hat empfangen | A | Kabul etemek, karşılamak |
| empfehlen | empfiehlt | empfahl | hat empfohlen | D | Tavsiye etmek,önermek |
| empfinden | empfindet | empfand | hat empfunden | A | Hissetmek, duymak |
| erbleichen | (erblich) | ist (erblichen) erbleicht | Beti benzi gitmek,sararmak | ||
| erlöschen | erlischt | erlosch | ist erloschen | Sönmek | |
| erschrecken | erschrickt | erschrak | ist erschrocken | Korkmak | |
| erwägen | erwog | hat erwogen | A | Etraflıca düsünmek | |
| essen | isst | aß/äße | hat gegessen | A | Bir sey yada yemek yemek |
| fahren | fährt | fuhr/führe | ist/hat efahren | A | Sürmek, bir seyi sürmek |
| fallen | fällt | fiel | ist gefallen | Düşmek | |
| fangen | fängt | fing | hat gefangen | A | Yakalamak |
| fechten | ficht | focht | hat gefochten | Eskrim yapmak | |
| finden | findet | fand | hat gefunden | A | bulmak |
| flechten | flicht | flocht | hat geflochten | A | Saç sepet örmek |
| fliegen | flog | ist/hat geflogen | A | Bir yere uçmak/bir şeyi uçurmak | |
| fliehen | floh | ist geflohen | kaçmak | ||
| fließen | floss | ist geflossen | akmak | ||
| fressen | frisst | fraß | hat gefressen | A | Hayv. Yemek yemek |
| frieren | fror | hat gefroren | Donmak,üşümek | ||
| gären | gor | ist gegoren | Mayalanmak | ||
| gebären | gebiert/gebärt | gebar | hat geboren | A | doğurmak |
| geben | gibt | gab | hat gegeben | DA | Vermek |
| gedeihen | gedieh | ist gediehen | Büyümek,gelişmek | ||
| gehen | ging | ist gegangen | gitmek | ||
| gelingen | gelang | ist gelungen | D | başarmak | |
| gelten | gilt | galt | hat gegolten | Geçerli olmak | |
| genesen | genas | ist genesen | iyileşmek | ||
| genießen | genoss | hat genossen | A | Tatmak,yararlanmak | |
| geschehen | geschieht | geschah | ist geschehen | Olmak,meydana gelmek | |
| gewinnen | gewann | hat gewonnen | A | kazanmak | |
| gießen | goss | hat gegossen | A | dökmek | |
| gleichen | glich | hat geglichen | D | Benzemek | |
| gleiten | glitt | ist geglitten | Kaymak | ||
| glimmen | glomm | hat geglommen | Için için yanmak | ||
| graben | gräbt | grub | hat gegraben | D A | kazmak |
| greifen | griff | hat gegriffen | A | Yakalamak,tutmak | |
| haben | hat | hatte | hat gehabt | A | Sahip olmak |
| halten | hält | hielt | hat gehalten | A | Tutmak,durmak |
| hängen | hing | ist gehangen hat gehängt | A | Asmak, asılı olmak | |
| hauen | hieb | ist/hat gehauen | Hızla çekip gitmek dövmek | ||
| heben | hob | hat gehoben | A | kaldırmak | |
| heißen | hieß | hat geheißen | AA | adı olmak, adlandırmak | |
| helfen | hilft | half | hat geholfen | D | Yardım etmek |
| kennen | kannte | gekannt | A | Tanımak | |
| klimmen | klomm | ist geklommen | tırmanmak | ||
| klingen | klang | hat geklungen | Çınlatmak,çalmak,ses çıkarmak | ||
| kneifen | kniff | hat gekniffen | A | çimdiklemek | |
| kommen | kam | ist gekommen | gelmek | ||
| Können | kann | konnte | hat gekonnt | A | Yapabilmek (olanak) |
| kriechen | kroch | ist gekrochen | sürünmek | ||
| laden | lädt | lud/lüde | hat geladen | A | yüklemek |
| lassen | lässt | ließ | hat gelassen | DA | bırakmak |
| laufen | läuft | lief | ist gelaufen | koşmak | |
| leiden | litt | hat gelitten | Isdırap çekmek,acı çekmek | ||
| leihen | lieh | hat geliehen | D A | Ödünç almak,vermek | |
| lesen | liest | las | hat gelesen | A | okumak |
| liegen | lag | hat gelegen | Bulunmak,yatık durmak | ||
| lügen | log | hat gelogen | Yalan söylemek | ||
| mahlen | mahlte | hat gemahlen | A | Un öğütmek | |
| meiden | meidet | mied | hat gemieden | A | Kaçınmak |
| melken | melkte/(molk) | gemelkt (gemolken) | A | Süt sağmak | |
| messen | misst | maß | hat gemessen | A | Ölçmek |
| misslingen | misslang | ist misslungen | başaramamak | ||
| Mögen | mag | mochte | hat gemocht | A | Arzu etmek |
| nehmen | nimmt | nahm | hat genommen | DA | almak |
| nennen | nannte | hat genannt | AA | Ad koymak,adlandırmak | |
| pfeifen | pfiff | hat gepfiffen | A | Islık çalmak | |
| preisen | pries | hat gepriesen | A | Övmek | |
| quellen | quoll | ist gequollen | A | fışkırmak | |
| raten | rät | riet | hat geraten | D | Öğüt vermek |
| reiben | rieb | hat gerieben | A | Ov(uştur)mak, sürtmek | |
| reißen | riss | ist/hat gerissen | Yırtmak,kuvvetle çekmek | ||
| reiten | ritt | ist/hat geritten | A | Atla gitmek,ata binmek | |
| rennen | rannte | ist gerannt | Koşmak,yarışmak | ||
| riechen | roch | hat gerochen | A | Kokmak,koklamak | |
| ringen | rang | hat gerungen | Güreşmek | ||
| rinnen | rann | ist geronnen | Sızmak,akmak | ||
| rufen | rief | hat gerufen | A | Çağırmak | |
| salzen | salzte | hat gesalzen(gesalzt) | A | tuzlamak | |
| saufen | säuft | soff | hat gesoffen | A | Içmek,sarhoş olmak |
| saugen | saugte | hat gesaugt(gesogen) | A | emmek | |
| schaffen | schuf/ | hat geschaffen | A | Yaratmak,başarmak | |
| Schallen | schallte/scholl | hat geschollen geschallt | A | Çınlamak,ses çıkarmak,yankılanmak | |
| scheiden | scheidet | schied | ist/hat geschieden | A | ayırmak |
| scheinen | schien | hat geschienen | görünmek | ||
| scheißen | schiss | hat geschissen | Büyük yapmak | ||
| schelten | schilt | schalt | hat gescholten | AA | azarlamak |
| scheren | schor | hat geschoren | DA | Makasla kesmek | |
| schieben | schob | hat geschoben | A | itmek | |
| schießen | schoss | hat geschossen | A | Ateş etmek | |
| Schinden | schindet | schund | hat geschunden | A | Derisini yüzmek,eziyet etmek |
| schlafen | schläft | schlief | hat geschlafen | uyumak | |
| schlagen | schlägt | schlug | hat geschlagen | A | Vurmak,dövmek |
| schleichen | schlich | ist geschlichen | sokulamak,sürünerek yürümek | ||
| schleifen | schliff | hat geschliffen | A | Bilemek,yontmak | |
| Schleißen | schließ | hat geschlissen | yarmak,çatlatmak,aşındırmak | ||
| schließen | schloss | hat geschlossen | A | Kilitlemek | |
| schlingen | schlang | hat geschlungen | A | Sarmak,oburca yutmak | |
| schmeißen | schmiss | hat geschmissen | A | Atmak,fırlatmak | |
| schmelzen | schmilzt | schmolz | ist/hat geschmolzen | A | Erimek,cözülmek |
| schneiden | schneidet | schnitt | hat geschnitten | A | kesmek |
| schreiben | schrieb | hat geschrieben | DA | yazmak | |
| (er)schrecken | schrickt/schreckt | schrak/schreckte | ist/hat erschrocken/erschreckt | A | Korkmak,korkutmak |
| schreien | schrie | hat geschrie(e)n | Bağırmak | ||
| schreiten | schreitet | schritt | ist geschritten | Adım atmak | |
| schweigen | schwieg | hat geschwiegen | Susmak | ||
| schwellen | schwillt/schwellt | schwoll/schwellte | ist/hat geschwollen geschwellt | Şismek,şişirmek;kabarmak,kabartmak | |
| schwimmen | schwamm | hat/ist geschwommen | yüzmek | ||
| schwinden | schwand | ist geschwunden | Kaybolmak,azalmak,eksilmek | ||
| sein | ist | war | ist gewesen | N | Olmak |
| schwören | schwor | hat geschworen | DA | Söz vermek | |
| sehen | siehst | sah | hat gesehen | A | Görmek |
| senden | sendet | sandte/sendete | hat gesandt gesendet | DA | Göndermek,yayınlamak |
| singen | sang | hat gesungen | A | Şarkı söylemek | |
| schwingen | schwang | geschwungen | A | Sallamak,savurmak | |
| sinken | sank | ist gesunken | Batmak | ||
| sinnen | sann | hat gesonnen | Derin düşünceye dalmak | ||
| sitzen | saß | hat gesessen | Oturmak | ||
| spalten | spaltet | spaltete | hat gespalten | A | Yarmak,bölmek |
| speien | spie | hat gespie(e)n | tükürmek | ||
| spinnen | spann | hat gesponnen | A | Ip eğirmek,örmek | |
| sprechen | spricht | sprach | hat gesprochen | A | Konuşmak |
| spleißen | spliss | hat gesplissen | A | Yarmak, yırtmak | |
| sprießen | spross | ist gesprossen | Filiz sürmek | ||
| springen | sprang | ist gesprungen | Atlamak,sıçramak | ||
| stechen | sticht | stach | hat gestochen | A | Saplamak,batırmak |
| stehen | stand | hat/ist gestanden | Ayakta durmak | ||
| stehlen | stiehlt | stahl | hat gestohlen | DA | çalmak |
| steigen | stieg | ist gestiegen | Artmak,çıkmak | ||
| sterben | stirbt | starb | ist gestorben | ölmek | |
| stieben | stob | ist gestoben | Toz halinde yayılmak,saçılmak | ||
| stinken | stank | hat gestunken | Pis kötü kokmak | ||
| stoßen | stößt | stieß | ist/hat gestoßen | Itmek,çarpmak | |
| streichen | strich | hat gestrichen | A | Sürmek,boyamak | |
| streiten | schreitet | stritt | hat gestritten | Kavga etmek | |
| tragen | trägt | trug | hat getragen | DA | Taşımak,götürmek |
| treffen | trifft | traf | hat getroffen | A | Rastlamak, karşılaşmak,isabet,buluşmak |
| treiben | trieb | hat/ist getrieben | A | Sürmek,önüne katmak,kovmak | |
| treten | tritt | trat | ist/hat getreten | Ayak basmak,tekme atmak | |
| trinken | trank | hat getrunken | A | içmek | |
| trügen | trog | hat getrogen | Aldatmak,yanıltmak | ||
| tun | tat | hat getan | Yapmak | ||
| verbleichen | verblich | ist verblichen | Solmak | ||
| verderben | verdirbt | verdarb | ist/hat verdorben | DA | Bozmak,bozulmak,kokmak |
| verdrießen | verdross | hat verdrossen | A | Canını sıkmak,öfkelenmek | |
| vergessen | vergisst | vergaß/ | hat vergessen | A | unutmak |
| verlieren | verlor/verlöre | hat verloren | A | Yenilmek,kaybetmek | |
| verschwinden | verschwindet | verschwand | ist verschwunden | kaybolmak | |
| verzeihen | verzieh | hat verziehen | DA | Bağışlamak,affetmek | |
| wachsen | wächst | wuchs | ist gewachsen | büyümek | |
| wägen | wog/wägte | hat gewogen/ gewägt | A | Tartmak,iyice düşünmek,ölcüp biçmek | |
| waschen | wäscht | wusch | hat gewaschen | DA | yıkamak |
| weichen | wich | ist gewichen | Geri çekilmek | ||
| weisen | wies | hat gewiesen | DA | göstermek | |
| wenden | wendet | wandte/wendete | hat gewandt/gewendet | A | Çevirmek,döndermek |
| werben | wirbt | warb | hat geworben | A | Elde etmeye çalışmak |
| werfen | wirft | warf | hat geworfen | A | Fırlatmak,atmak |
| wiegen | wog | hat gewogen | A | tartmak | |
| winden | windet | wand | hat gewunden | A | sarmak |
| wissen | weiß | wusste | hat gewusst | A | bilmek |
| wringen | wrang | hat gewrungen | A | Çamaşır sıkmak | |
| ziehen | zog | ist/ hat gezogen | A | Çekmek,taşınmak | |
| zwingen | zwang | hat gezwungen | A | zorlamak |
