БУДУШЕЕ ВРЕМЯ
Rusça’da fiillerin bileşik ve basit olmak üzere iki türlü gelecek zaman şekli vardır.
- СЛОЖНОЕ БУДУШЕЕ ВРЕМЯ GELECEK ZAMAN
Bu gelecek zaman şekli, tamamlanmamış eylem bildiren fiillerin öncesinde быть (olmak) fiilinin şahıslara göre çekimi ile birlikte kullanılması nedeniyle, bileşik gelecek zaman olarak adlandırılır.
Я буду читать Ben okuyacağım (okuyor olurum)
Ты будещь читать Sen okuyacaksın (okuyor olursun)
Он будет читать O okuyacak (okuyor olacaksın)
Мы будем читать Biz okuyacağız (okuyor olacağız)
Вы будете читать Siz okuyacaksınız (okuyor olacaksınız)
Они будут читать Onlar okuyacaklar (okuyor olurlar)
Bu yapıdaki cümleler gelecek anlamı vermektedir; ancak bu yapı eylemin sonuna kadar kesin olarak tamamlanacağını belirtmez.
Что вы будете делать сегодня вечером? Akşam ne yapacaksın?
Я буду играть на гитаре. Akşam gitar çalacağım.
Что вы будете делать в клубе? Siz kulüpte ne yapacaksınız?
Мы будем ужинать в клубе. Biz kulüpte yemek yiyeceğiz.
Что вы будете делать когда закончите институ? Üniversiteyi bitirdiğiniz zaman ne yapacaksınız?
Я еше не знаю что буду делать. Ne yapacağımı henüz bilmiyorum.
Bu kalıpta, быть (olmak) fiilinin şahıslara göre yapılan çekiminden sonra, ikinci fiilin mastar hali kullanılır.
Быть fiilinin şahıslara göre çekimi aşağıdaki gibidir.
Я буду
Ты будешь
он/она/оно будет
Мы будем
Вы будете
Они будут
- ПРОСТОЕ БУДУШЕЕ ВРЕМЯ BASİT GELЕCEK ZAMAN
Şahıs çekim eklerinin ana fiile eklenmesi suretiyle yapılan gelecek zaman şeklidir. Çekim ekleri fiillerin şimdiki ve geniş zaman çekim eklerinin aynısıdır. Tamamlanmış eylem bildiren fiiller çekim yapısına uygun olarak (1) birinci ve ya (2) ikinci grup eklerinden birisiyle çekilirler. Gelecekte kesin olarak sonuna kadar yapılıp bitirilecek anlamı verirler.
Tamamlanmamış Eylem
Я читаю Я прочитаю
Ты читаешь Ты прочитаешь
Он читает Он прочитает
Мы читаем Мы прочитаем
Вы читаете Вы прочитаете
Они читают Они прочитают
Yukarıdaki örnekte de görüldüğü gibi читать (okumak) fiilinin önüne -про öneki gelmiş ve прочитать fiili yine okumak anlamında ancak Şimdiki ve Geniş zamandan Gelecek zamana dönüşmüştür. Her iki fiilde aynı eklerle çekilmektir. Diğer bazı fiillerde bu şekilde -сов olur
Несов Сов
Делать Сделать
Смотреть посмотреть
Писать Написать
Ancak bütün fiiller önek almak suretiyle сов вид (tamamlanmış fiil) olmazlar. Fiillerin büyük bir kısmı mastar takısından geriye kalan kök kısmında değişikliğe uğrayarak сов вид olur dolayısıyla her iki fiilin çekimi değişik şekilde olur.
несов Cов
Получать Получить
Я получаю Я получу
Ты получаешь Ты получишь
Он получает Он получит
Мы получаем Мы получим
Вы получаете Вы получите
Они получают Они получат
Давать Дать
Я даю Я дам
Ты даёшь Ты дашь
Он даёт Он даст
Мы даём Мы дадим
Вы даёте Вы дадите
Они дают Они дадут
Bazı fiillerin ise her hangi bir kurala bağlı olmaksızın kendilerine göre iki farklı hali vardır. Bu fiillerin herhangi bir kuralı yoktur. Bu fiillerden bazıları aşağıdaki gibidir.
Несов Сов
Говорить Сказать ( konuşmak)
Положить Класть ( bir şeyi bir yere koymak )
Bu konuda birkaç örnek verelim…
Я прочитаю зту книгу сегодня вечером. Bu kitabı bu akşam okuyup bitireceğim.
Я скажу ему об зтом. Bunu söyleyeceğim
Когда ты закончишь работу? İşini ne zaman bitireceksin?