SIFAT (ÖN AD)

İsimlerin önüne gelerek isimleri renk, şekil, durum, sayı vb. yönlerden niteleyen veya belirten sözcüklere sıfat denir.

Örnek(ler)

Pazartesi günü küçük öğrencilerle kar yağışını seyrettik.

Niteleme Sıfatları: Varlıkların durumlarını, biçimlerini, özelliklerini, renklerini kısaca NASIL olduklarını bildiren sözcüklerdir.

Örnek(ler)

» Çalışkan öğrenci sınavda birinci oldu.

» Gökyüzünü aniden kara bulutlar kaplamıştı. NOT:Özel isimlerle birlikte kullanılan akrabalık, meslek, saygı unvanları da niteleme sıfatıdır.

Örnek(ler) Doktor Mehmet

Belirtme Sıfatları

Varlıkları işaret, sayı, yer, belgisizlik ve soru gibi yönlerden belirten sözcüklerdir.

Örnek(ler)

Bu kitabı senin için aldım.(“kitap” sözcüğüne “hangi kitap?” işaret sıfatıdır)

NOT: İşaret sıfatları mutlaka isim soylu bir sözcüğü etkilemelidir ve ek almamalıdır, yoksa bu sözcükler sıfat olmaktan çıkar.

Örnek(ler)

O araba benim değil.(İşaret sıfatı)

O benim değil.(İşaret zamiri)

Her akşam on beş sayfa kitap okurum.

Sayfa kelimesine “kaç sayfa?”,“on beş” sözcüğü, “sayfa” sözcüğünün sayısını belirttiği için sayı sıfatıdır.

On ikinci soruyu çözemedim. (“Kaçıncı soru?”, “onikici” sıralama sayı sıfatı)

Hepimiz altışar ceviz paylaştık. (“kaçar ceviz?” “altışar” üleştirme sayı sıfatıdır.)

Alım satımdan yüzde iki komisyon alıyor. (“kaçta kaç?” “Yüzde iki” sözcüğü “kesir sayı sıfatıdır”)

Yarın birkaç kişiyle köye gidiyoruz.(ismi kesin olmayacak biçimde belirtiyorsa “ belgisiz sıfattır.

Sen, tatilde kaç kitap okumuştun?(soru sıfatı)

NOT İlgi eki (-ki), yer ve zaman bildiren sözcüklerden sonra gelip eklendiği sözcüğü sıfat yapar.

Örnekler

Sınıftaki öğrenciler dışarı çıkmış.

Yarınki sınava hazır mısın?

Bu cümlelerde “sınıf” sözcüğü, ilk önce bulunma durumu (-de, -da, -te, -ta) ekini alıp ardından sıfat yapan “-ki” ekini alarak önündeki “öğrenciler” adını;

“yarın” sözcüğü, sıfat yapan “-ki” ekini alarak önündeki “sınav” adını belirttiği için sıfat görevindedir.