Loading…
Reload document 
Open in new tab 1-Türk tarihinin yazılı anayasaları sırasıyla şunlardır:
1-1876 Kanuni esasi
2-21 anayasası
3-24 anayasası
4-61 anayasası
5-82 anayasası
2-Kanunlara göre daha zor değiştirilebilen ve değiştirilemez maddeler içeren anayasaya ‘’Sert Anayasa’’
denir.
3-Düzenleyici veya ayrıntılı anayasa olarak bilinen anayasaya ‘’Kazuistik Anayasa’’ denir.
4-Kısa ve öz maddelerden oluşan anayasaya ‘’Çerçeve anayasa’’ denir.
5-Türk tarihinde padişah yetkilerini kısıtlayan ilk anayasal belge ‘’1808 Senedi ittifak sözleşmesi’’ dir.
6-Osmanlı devletindeki ilk demokratikleşme hareketi ‘’1808 Senedi İttifak Sözleşmesi’’ dir.
7-Osmanlı tarihinde yasa
üstünlüğü bir padişah
tarafından ilk kez ‘’Tanzimat
Fermanı’’ ile tanınmıştır.
8-Osmanlının hukuk devleti
olma yolunda attığı ilk adım
‘’Tanzimat Fermanı’’ dır.
9-Osmanlı halkı yani reayası
yönetime ilk kez ‘’Kanuni
esasi’’ ile yani 1. meşrutiyetin
ilanıyla katılmıştır.
10-Osmanlı tarihindeki ilk
rejim değişikliği 1876’da 1.
Meşrutiyetin ilanıyla
yaşanmıştır.
11-Türk tarihinde iki anayasada
yasama organı çift meclislidir
bunlar :
1-1876 Kanuni Esasi
2-1961 Anayasası
12-1876 Kanuni Esasinin
demokrasiyle bağdaşan tek
özelliği Mebusan Meclisi
üyelerinin 4 yılda bir halk
tarafından seçilmesidir.
13-1876 Anayasasında meclisi
kapatma,basın yayına sansür
getirme ve suçluları sürgün
edebilme yetkisi ‘’Padişah’’
ındır.
14-1878 Berlin anlaşmasından
1908 Reval konferansına kadar
geçen süreye İstibdat yani
baskı dönemi denir.
15-İstibdat yani baskı
döneminin padişahı 2.
Abdülhamit’tir.
16-Türk tarihinde çok partili
hayata ilk kez 2. Meşrutiyet’in
ilanıyla geçilmiştir.
17-Karşı imza yetkisi ilk kez
anayasamızda 1876 Kanuni
esasi’de 1909 değişiklikleri ile
dahil olmuştur.
18-Osmanlı tarihinde rejime
yönelik ilk irticai yani gerici
ayaklanma 31 Mart Olayı’dır.
19-Devleti oluşturan 4 temel
unsur vardır. Bunlar :
1-İnsan yani halk
2-Siyasi iktidar
3-Toprak yani sınırlar
4-Egemenliktir.
20-Tek millet, tek anayasa ve
tek dil esaslarına dayalı tekil
devlete ‘’Basit’’ ya da ‘’Üniter’’
devlet denir.
21-İç işlerinde bağımsız ve dış
işlerinde merkeze bağlı eyalet
teşkilatlanmasına ‘’Federal
devlet,Federasyon ya da
Federatif’’ denir.
22-Askeri veya ekonomik
amaçlı bir araya gelen devletler
topluluğuna ‘’Konfederasyon’’
denir.
23-Zümre egemenliğine dayalı
devlet tipine ‘’Oligarşi’’ denir.
24-Üç tür monarşi devleti
vardır. Bunlar:
1-Teokratik Monarşi
2-Meşruti Monarşi
3-Mutlak Monarşi’dir.
25-Halkın egemenlik hakkının
kendi seçtiği temsilcileri
aracılığıyla kullandığı devlet tipine
‘’Temsili demokrasi’’ denir.
26-Yasama ve yürütme
yetkilerinin mecliste olmasına
‘’Güçler birliği’’ denir.
27-Yasama ve yürütmenin sert
bir biçimde birbirinden
ayrıldığı hükümet sistemine
‘’Başkanlık Sistemi’’ denir.
28-Laiklik ilkesi anayasamızda
ilk kez 1924 anayasasında
yapılan 1937 değişiklikleri ile
dahil olmuştur.
29-Bir devletin hukuk devleti
olabilmesinin en önemli şartı
yöneticilerin hukuka bağlı
olması ve devlet organlarının
yasal denetiminin
yapılabilmesidir.
30-Hukuk devletinin tam tersi
‘’Polis Devleti’’ dir.
31-Sosyal devlet, hukuk devleti
ve demokratik devlet ifadeleri
ilk kez ‘’1961 anayasası’’ nda
yer almıştır.
32-Sosyal devletin tam tersi
‘’Jandarma Devleti’’ dir.
33-Hukuk devletinin
şartlarından biri olan kanuni
hakim güvencesi ‘’Kişinin bağlı
olduğu mahkemeden başka bir
mahkemede yargılanmaması’’
anlamına gelir.
34-Bir somut olaya
uygulanacak yazılı veya yazısız
bir hukuk kuralının
olmamasına ‘’Hukuk Boşluğu’’
denir.
35-Yaşanan hukuki bir soruna
uygulanacak yazılı hukuk
kuralının olmamasına ‘’Kanun
Boşluğu’’ denir.
36-Hakimin takdir yetkisi ile
doldurulan boşluk türüne
‘’Kural İçi Boşluk’’ denir.
37-Mevzuatın hukuki bir
mesleğe uygulanacak hiçbir
hükme yer vermemesine ‘’Açık
Boşluk’’ denir.
38-Oy kullanılmasının bazı
sebeplerle kısıtlanmasına
‘’Sınırlı Oy’’ denir.
39-Anayasada belirtilen
şartlara sahip kişilere eşit
şekilde oy kullanabilme hakını
veren sisteme ‘’Genel Oy’’
denir.
40-Gizli oy-Açık sayım ilkesi ilk
kez 1950 seçimlerinde
uygulanmıştır.
41-Türkiye’de tek dereceli
seçim sistemine ilk kez 1946 da
Demokrat Partinin seçimlere
katılmasıyla geçilmiştir.
42-1961 anayasası ile geçilen
seçimlerdeki baraj
uygulamasına ‘’Nispi Temsil
Sistemi’’ denir.
43-Seçimlerin adaletli ve
güvenli yapıldığı seçim şekline
‘’Seçimlerin Serbestliği’’ denir.
44-Oy kullanma iradesinin
kişiye bağlı olmasına ‘’Serbest
Oy’’ denir.
45-Daha fazla katılımı esas alan
çoğunluğun görüşünü
önemseyip azınlığın görüşünü
bastıran anlayışa ‘’Çoğulcu
Demokrasi’’ denir.
46-Anayasa değişikliğini meclis
üye tam sayısının en az 1/3’ü
(üçte biri) teklif edebilir.
47-Anayasa değişikliğinin
kabulü için en az meclis üye
tam sayısının 3/5’ünün (beşte
üç) kabulü gerekmektedir.
48-Anayasa değişikliğinin 2.
aşaması olan görüşme şu şekilde
yapılır :
1-değişiklik teklifi meclis genel
kurulunda görüşülür.
2-1. görüşmeden sonra 2. görüşme
için 48 saat geçmelidir.
49-Anayasa değişikliğinde meclis
üye tam sayısının 3/5 (beşte
üç)’ünün gizli oyu olursa C.B. Ne
yapar ?
1-C.B. Değişikliği geri gönderebilir.
2-geri göndermezse zorunlu
referanduma gider.
50-Anayasa değişikliği meclisin
2/3 (üçte iki) si tarafından
kabul edilirse c.b. :
1-Değişikliği geri gönderebilir.
2-halk oyuna sunabilir.
3-onaylayabilir.
51-C.b. Anayasa değişikliğini
referanduma sunma kararı
verdikten 60 gün sonra (bu
süre yurtdışı için 20 gündür)
referandum yapar.
52-Anayasa değişikliklerinin
yargısal denetimi şöyledir: Anayasa
mahkemesi anayasa değişikliklerini
sadece şekil yönünden (yüzeysel)
inceler ve denetler.Esasa dayalı
(hukuki içerik olarak) inceleme
yetkisi yoktur.
53-Kanun tasarısı hazırlama
yetkisi ‘’Bakanlar Kurulu’’na
aittir.
54-Kanun teklif etmek için bir
millet vekilinin teklifi yeterlidir.
55-Kanun tasarısı ve teklifleri
incelenmesi için ‘’İlgili
komisyon’’a gönderilir.
56-Yasama oturumunda sonuçsuz
kalan kanun tasarısı önerileri ve
teklifleri ‘’Kadük (geçersiz)’’ olur
ve 1 yasama yılında tekrar
Tbmm’ye sunulamaz.
57-Cumhurbaşkanının kanunları 15
gün içerisinde onaylaması veya
veto etmesi gerekir.
58-Cumhurbaşkanının veto ettiği
kanun aynen geri gönderilirse
Cumhurbaşkanı zorunlu olarak
onaylayıp Resmi Gazete’de
yayınlar.
59-Cumhurbaşkanının geri
gönderdiği kanunu Tbmm
değiştirip tekrar gönderirse C.b. 2.
veto yetkisini kullanabilir veya
kanunu onaylayıp Resmi Gazete’de
yayınlayabilir.
60-Kanunlar eğer kanunda
yürürlüğe giriş tarihi belirtilmemiş
ise Resmi Gazete’de
yayınlanmasından 45 gün sonra
yürürlüğe girer.
61-Kanunların şekil yönünde
anayasaya uygun olmadığına dair
Anayasa Mahkemesine iptal
davasını Cumhurbaşkanı veya
meclis üye tam sayısının 1/5’i
açabilir.
62-Kanunların şekil yönünden
iptaline ilişkin Anayasa
Mahkemesine İptal davası
açabilme süresi ‘’10 Gün’’ dür.
63-Kanunların esasa dayalı iptaline
ilişkin Anayasa mahkemesine dava
açabilme yetkisi şunlarındır;
1-Cumhurbaşkanının
2-Tbmm üye tamsayısının 1/5’i
3-İktidar ve ana muhalefet meclis
grupları
64-Kanunların esasa ilişkin Anayasa
Mahkemesine dava açabilme süresi
‘’60 Gün’’dür.
65-Milletler arası anlaşmaları
imzalama yetkisi :
1-Cumhurbaşkanı
2-Başbakan
3-Dış işleri bakanı
4-Bakanlar kurulunun yetki verdiği
kişilere aittir.
66-Milletler arası anlaşmaları
tbmm uygun bulur ve
Cumhurbaşkanı onaylayıp Resmi
Gazete’de yayınlar.
67-Milletler arası anlaşmaların
iptaline yargı yolu kapalıdır.Yani
iptal davası açılamaz.
68-Kanun hükmünde kararname
çıkarma yetkisi Bakanlar Kurulu’na
aittir.
69-Kanun Hükmünde
Kararnamelerin çıkarılması esasları
anayasamıza ilk kez 1961
Anayasasında yapılan 1971
değişikliği ile girmiştir.
70-Olağan dönemlerde sadece
Sosyal ve Ekonomik haklarla ilgili
Kanun Hükmünde Kararnameler
çıkarılabilir.
71-Olağan dönem khklerini esas ve
şekil yönünden Anayasa
Mahkemesi inceler ve denetler.
72-Olağan üstü dönem khkleri için
yargısal denetim yapılamaz yargı
yolu kapalıdır.
73-Tüzükleri çıkarma yetkisi
Bakanlar Kuruluna aittir.
74-Tüzüklerin yargısal denetimini
Danıştay yapar.
75-Tüzükler kanunların
uygulanmasını sağlamak ve
emrettiği işleri belirtmek amacıyla
çıkarılır.
76-Yönetmelik çıkarma yetkisi :
1-Başbakanlık
2-Bakanlıklar
3-Kamu tüzel kişileri
4-Bakanlar Kurulu’na aittir.
77-Yönetmeliklerin yargısal
denetimi şöyledir : Yönetmelik belli
bir bölgeyi ilgilendiriyorsa İdare
mahkemesi, tüm ülkeyi
ilgilendiriyorsa yargısal denetimini
Danıştay yapar.
78-Meclisin üstünlüğü ve ulusun
egemenliği ilkeleri ilk kez 1921
anayasasında yer almıştır.
79-Güçler birliği ilkelerini esas alan
anayasalarımız 1921 ve 1924
anayasalarıdır.
80-Rejimin Cumhuriyet olduğu ve
Cumhurbaşkanı’nın seçilme
esaslarının belirlenmesi ilk kez
1921 anayasasındaki 1923
değişiklikleri ile olmuştur.
81-Temel hak ve özgürlüklere yer
veren ancak sosyal ve ekonomik
haklara değinmeyen anayasamız
1924 anayasasıdır.
82-Devletin dini İslam’dır ibaresi ilk
kez 1921 anayasasına 1923
değişiklikleri ile girmiş ve 1928’de
anayasadan çıkartılmıştır.
83-Kadınlara seçme ve seçilme
haklarının verilmesi ve seçmen
yaşının 18’den 22’ye çıkarılması
1924 anayasasında yapılan 1934
değişiklikleri ile olmulştur.
84-1924 anayasasına göre seçimler
4 yılda bir yapılırdı.
85-1961 anayasasına göre seçim
dönemi 4 yıldır.
86-1982 anayasasının 2007
değişikliklerine göre seçim dönemi
4 yıldır.
87-Türk anayasalarındaki başlangıç
metni ilk kez 1961 anayasasında
yer almıştır.
88-Güçler ayrılığı ve parlementer
sisteme ilk kez 1961 anayasasında
geçilmiştir.
89-Anayasa mahkemesinin
kuruluşu ilk kez 1961 anayasasında
yer almıştır.
90-Yargı bağımsızlığının
sağlanabilmesi için HSYK’nin
kuruluşu ilk kez 1961 anayasasında
yer almıştır.
91-Diyanet işleri ve Milli Güvenlik
Kurulunun kuruluşu ilk kez 1961
anayasasında düzenlenmiştir.
92-Çoğulcu demokrasi ve nisbi
temsil sistemi ilk kez 1961
anayasasında yer almıştır.
93-Vergi koyma, kaldırma ve vergi
oranında düzenleme yapma yetkisi
1961 anayasasında yapılan 1971
değişiklikleri ile Tbmmden
Bakanlar Kuruluna verilmiştir.
94-Askeri Yüksek İdare Mahkemesi
ilk kez 1961 anayasasında yapılan
1971 değişiklikleriyle kuruldu.
95-Trt’nin ve üniversitelerin
özerkliği 1961 anayasasında
yapılan 1971 değişiklikleriyle
kaldırılmıştır.
96-61 ve 82 anayasalarının bazı önemli
benzerlikleri şunlardır:
1)ikisi de kurucu meclis tarafından
hazırlanmıştır.
2)İkiside askeri müdahalenin ürünüdür.
3)Referandumlar sonucu yürürlüğe
girmişlerdir.
4-)Başlangıç metinleri vardır.
97-Türk tarihinin en sert ve en
kazuistik anayasası 1982
anayasasıdır.
98-1982 Anayasası hangi
maddelerden oluşur ?
1)Başlangıç metni +7 kısım (yani
177 madde + 16 geçici madde)
99-1982 Anayasasının değiştirilemez ilk üç
maddesindeki esaslar nelerdir ?
1-Rejimin cumhuriyet olduğu
2-Cumhuriyetin nitelikleri => Sosyal-hukuk-laikdemokratik-İnsan haklarına saygılı-Atatürk
milliyetçiliğine bağlı devlet.
3-Üniter devlet yapısı => İstiklal marşı-Başkentin
ankara olduğu-dilin türkçe olduğu ve bayrağın ay
yıldızlı olduğu
100-Temel hak ve özgürlükler ;
1-Savaş
2-Seferberlik
3-Sıkıyönetim
4-Olağanüstü hal
Durumlarında kısıtlanabilir.
101-82 Anayasasına göre Siyasi haklar ve ödevler (aktif
statü haklarıdır yani katılma hakları) şunlardır:
1-Türk vatandaşlığı
2-Seçme,seçilme ve siyasi faaliyette bulunabilme
3-Siyasi partiye üye olabilme,parti kurabilme ve
partiden ayrılma
4-Vergi ödevi
5-Kamu hizmetlerine girebilme
6-Vatan hizmeti (Askerlik vs.)
7-Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçiliği kurumuna
başvurabilme hakları siyasi hak ve ödevlerdir.
102-82 anayasasına göre suç ve cezalara ilişkin esaslar
şunlardır :
1-Hiç kimse işlediği zaman yürülükte bulunan kanunun
suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz.
2-Kimseye suç işlediği zaman kanunda o suç için
konulmuş cezadan daha ağır bir ceza verilemez.
3-Suçluluğu mahkeme kararıyla hükmen sabit oluncaya
kadar kimse suçlu sayılamaz.
4-Kanuna aykırı olarak elde edilmiş bulgular
mahkemede delil olarak kullanılamaz.
5-Ceza sorumluluğu şahsidir.
102-82 anayasasına göre suç ve cezalara ilişkin esaslar
şunlardır :
6-Hiç kimseye ölüm cezası ve genel müsadere uygulanamaz.
7-Suç ve cezalar sadece kanunla konabilir veya kaldırılabilir.
8-Uluslar arası ceza divanına taraf olmanın gerektirdiği
suçlar haricinde vatandaş suç işlediği gerekçesiyle başka bir
ülkeye verilemez.
9-Hiç kimse kendisini veya yakınlarını suçlu duruma
düşürecek bir ifade vermeye zorlanamaz.
10-Hiç kimse, yalnızca sözleşmeden doğan bir yükümlülüğü
yerine getirmediği için özgürlüğünden alıkonulamaz
103-82 anayasasına göre dokunulamayan (sert yada
çekirdek) haklar şunlardır:
1-Yasama hakkı
2-Maddi ve manevi varlığına ve bütünlüğüne
dokunulamaz.
3-Hiç kimse din,vicdan,düşünce ve kanaatlerini
açıklamaya zorlanamaz.
4-Suçluluğu mahkeme kararıyla sabit oluncaya kadar
suçlu sayılamaz.
5-Suç ve cezalar geçmişse yürütülemez.(makable
şamil)
104-Grev hakkı ilk kez 1961
anayasasında, lokavt hakkı ise ilk
kez 1982 anayasasında yer almıştır.
106-Kamulaştırma ve devletleştirme
arasındaki fark şudur :
1-)Kamulaştırma : Özel mülkiyetin
elindeki taşınmazların devlet yararına
kullanılmasıdır.
2-)Devletleştirme ise Özel sektörün
elinde bulunan taşınmazların devlet
eline geçmesidir.
106-Siyasi haklardan olan türk vatandaşlığı ile ilgili esaslar
şunlardır:
1-Türkiye devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes
Türk’tür.
2-Türk ana veya babanın çocuğu Türk’tür.
3-Vatandaşlık kanunun öngördüğü şartlarla kazanılır ve
kaybedilir.
4-Hiçbir Türk vatanına bağlılıkla bağdaşmayan bir
eylemde bulunmadığı sürece vatandaşlıktan çıkarılamaz.
5-Vatandaşlıktan çıkarmayla ilgili karar ve işlemlere karşı
yargı yolu kapatılamaz.
107-82 anayasasında yapılan 2010
değişiklikleriyle memurlara ;
1-Birden fazla sendikaya üye olabilme
2-kınama ve maaş kesme cezalarına
itiraz edebilme
3-Sendikal faaliyetlerde bulunabilme
4-toplu sözleşme yapabilme hakları
verilmiştir.
108-82 anayasasına göre seçimler
ve halk oylamaları aşağıdaki ilkeler
esas alınarak yapılır :
*Eşit oy *Serbest seçim *Gizli oy
*Açık sayım *Genel oy *Tek
dereceli seçim ve *yargı yönetimi
denetiminde yapılır.
109-82 Anayasasına göre seçmen olma
şartları şunlardır :
1-TC vatandaşı olmak
2-18 Yaşını doldurmuş olmak
3-Seçmen kütüğüne kayıtlı olmak
4-Kamu hizmetlerinden yasaklı
olmamak
5-Kısıtlı olmamaktır.
110-82 Anayasasına göre şu kişiler oy
kullanamazlar :
1-)Silah altında bulunan er ve erbaşlar
2-Askeri öğrenciler
3-Taksirli suçlar haricinde 1 yıldan fazla ceza
infaz kurumunda yatan hükümlüler oy
kullanamazlar.
Not: Tutuklular ve yurtdışındaki TC
vatandaşları oy kullanabilir
111-Siyasi parti kurabilmek için en
az 30 üye, meclis içinde grup
oluşturabilmek için ise en az 20
milletvekili gerekmektedir.
112-Siyasi partiler kuruluş, içtüzük
ve parti programını ‘’İç işleri
bakanlığı’’na bildirirler.
113-Kimler siyasi partilere üye olamazlar
:
1-Sayıştay dahil yüksek yargı mensupları
2-Memurlar
3-TSK mensupları
4-Üniversite öncesi öğrenciler
5-Hakimler ve savcılar siyasi partilere
üye olamaz.
114-Siyasi partilerin mali
denetimini ‘’Anayasa mahkemesi’’
yapar.
115-Siyasi partiler son seçimlerde
% 7 barajını aşarsa aldığı oy
oranında hazineden mali yardım
alır.
116-Siyasi parti kapatma davasını
açma yetkisi ‘’Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcı’’sına aittir.
117-Siyasi Partilerin kapatılmasına
neden olan konular nelerdir :
1-Partilerin ticari faaliyette bulunması
2-Partilerin yabancı kişi yada
kurumlardan yardım alması
3-Partilerin, siyasi partiler kanununa
aykırı davranması durumunda parti
kapatılır.
118-Anayasa mahkemesi üyelerinin
en az 2/3’si (17 üye) partinin
kapatılmasını kabul ettiği taktirde
parti kapatılır.
119-Kapatılan siyasi partinin
başkanı dahil yönetim kurulu
üyelerine ve kapatılmasında rolü
olan üyelere en az 5 yıl siyasi yasak
getirilir.Fakat millet vekillikleri
düşmez.
120-Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı
parti kapatma davasını :
1-Resmen (Bizzat kendisi ) açabilir.
2-Adalet bakanının isteği ve Bakanlar
Kurulunun kararıyla açabilir.
3-Bir siyasi partinin ihbarı ile açabilir.
121-1982 anayasasına göre vergi
koyma,kaldırma ve vergi oranında
düzenleme yapma yetkisi
‘’Bakanlar Kurulu’’ na aittir.
122-1982 anayasasına göre Türk
vatandaşlarına ve türkiyede ikamet
eden yabancılara karşılılık ilkesi
gözetilerek dilekçe verme hakkı
verilmiştir.
123-1982 anayasasında yapılan
2010 değişikliği ile vatandaşlar her
türlü istek ve şikayetlerini ‘’Kamu
Denetçiliği Kurumu’’ na bildirme
hakkına sahiptir.
124-Yasama yetkisinin genelliği
demek TBMM’nin anayasaya aykırı
olmamak şartıyla dilediği konuda
ana hatlarıyla ya da ayrıntılı olarak
kanun yapma yetkisine sahip
olmasıdır.
125-Yasama yetkisinin asilliği
demek yasama organının bir kanun
yaparken daha önceki bir hukuk
kuralına dayanmak zorunda
olmaması demektir.
126-Yasama yetkisinin
devredilmezliğinin tek istisnası
şudur :
*Bakanlar kurulunun kanun
hükmünde kararname çıkarma
yetkisine sahip olmasıdır.
127-Milletvekili olmak için şu şartlar gereklidir:
*TC vatandaşı olmak
*25 yaşını doldurmuş olmak
*Kısıtlı olmamak
*Kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak
*En az ilk okul mezunu olmak
*Yüz kızartıcı suç işlememiş olmak
*Taksirli suçlar haricinde 1 yıldan fazla hapis yatmamış
olmak
*Erkek adaylar için askerliğini yapmış ya da askerlikten
muaf olmak
128-Şu kişiler görevlerinde bulunduğu sürece
milletvekili olamazlar :
*TSK mensupları
*Memurlar
*Sayıştay dahil yüksek yargı mensupları
*Yükseköğretim elemanları
*Hakimler ve savcılar seçimlere en az 1 ay kala istifa
eder
*Memurlar ve Yükseköğrenim elemanları
seçilemezlerse 6 ay içinde görevlerine dönebilirler.
129-1982 anayasasında yapılan
1995 değişikliği ile TBMM’deki
milletvekili sayısı 550’ye
çıkarılmıştır.
130-Erken seçim kararı alma yetkisi
TBMM’nin ve Cumhurbaşkanı’nındır.
Not: TBMM hiçbir koşul olmadan
erken seçim kararı alabilir fakat C.B.
İse 45 gün içinde hükümet kurulmazsa
erken seçim kararı alabilir.
131-TBMM seçimleri sadece savaş
koşullarında en fazla 1 yıllığına geri
ertelenebilir.
132-Ara seçimler, seçimlerden 30
ay geçmeden ya da seçimlere 1 yıl
kala yapılamaz.
133-Ara seçimler şu durumlarda
zorunlu olarak yapılır :
*TBMM üyelerinin %5’lik kısmının
boşalması durumunda 3 ay içinde
*TBMM’de bir ilin veya seçim
bölgesinin temsilcisinin kalmaması
durumunda da 90 gün içinde zorunlu
olarak ara seçim yapılır.
134-Seçimlerin yargı yönetimini ve
denetimini ‘’Yüksek Seçim Kurulu’’
yapar. Ysk’ nin 11 üyesi vardır ve
bunların 6’sını yargıtay 5’ini danıştay
atar.
135-Milletvekilliği şu durumlarda düşer :
*Milletvekilinin istifa etmesi.
*Milletvekili seçilmeye engel bir suçtan
kesin hüküm giyme ve kısıtlama hali
*Milletvekilliğiyle bağdaşmayan bir görevi
sürdürmekte ısrar etmesi
*Milletvekilinin mazeretsiz olarak 1 ay
içinde 5 birleşim gününe katılmaması.
136-Anayasaya göre parlemento
kararlarına karşı yargı yolu kapalıdır.Bu
durumun istisnası olan parlemento
kararları şunlardır :
*TBMM iç tüzüğü
*Milletvekili dokunulmazlığının
kaldırılması
*Yasama dokunulmazlığının kaldırılması.
137-Parlemento kararları TBMM
başkanı tarafından onaylanarak
Resmi Gazete’de yayınlanır.
Cumhurbaşkanı’nın onayı
gerekmez.
138-TBMM her seçim döneminde
en fazla 3 ay tatil verebilir.
139-TBMM’nin ara verme veya tatil
esnasında TBMM’yi toplantıya çağırma
yetkisi şu kişilerindir:
*Cumhurbaşkanının bizzat kendisinin
*TBMM başkanının bizzat kendisinin
*Meclis üye tam sayısının 1/5’inin
*Bakanlar kurulunun kararıyla TBMM
toplantıya çağırılır.
140-TBMM’nin toplantı yeter sayısı
üye tamsayısının en az
1/3’idir.Karar yeter sayısı ise üye
tamsayısının ¼’idir.
141-TBMM’nin bilgi edinme ve
hükümeti denetim yolları şunlardır:
1-Soru
2-Gensoru
3-Genel Görüşme
4-Meclis Soruşturması
142-Genel görüşme ve meclis
araştırması açılmasını isteme
yetkisi şunlarındır:
1-) Hükümet.
2-)En az 20 Milletvekili.
3-)Siyasi parti grupları.
143-Gensoru ön yazı verebilme
yetkisi :
1-) En az 20 milletvekili
2-)Siyasi parti grupları ’na aittir.
144-Gensoru Nasıl bir denetim
yoludur : Gensoru sadece görevde
bulunan başbakan veya bakanlar
için istenir.Başbakan veya ilgili
bakanın siyasi sorumluluğunu
ortaya koyan bir denetim aracıdır.
145-Görevde bulunan veya görevi
sona ermiş olan başbakan veya
bakanlar için meclis soruşturması
açma isteme yetkisi en az 55
milletvekilinin yazılı veya gerekçeli
teklifi gerekir.
146-Meclis soruşturmasının açılma aşamaları
şunlardır :
1-)En az 55 milletvekilinin istemi ve meclis üye
tamsayısının salt çoğunluğunun gizli oyuyla
kabul edilir.
2-)Soruşturma komisyonunun raporu
değerlendirildikten sonra ilgilinin yüce divana
sevki için tekrar oylama yapılır. Bu oylamada da
salt çoğunluk sağlanırsa kişi yüce divana sevk
edilir.
147-Yürütme organının düzenleyici
işlemleri şunlardır :
1-)Cumhurbaşkanlığı kararnamesi
2-)Kanun hükmünde kararnameler
3-)Tüzükler
4-)Yönetmelikler yürütme organını
düzenler.
148-Cumhurbaşkanı olmak için
gerekli şartlar şunlardır:
1-)TC vatandaşı olmak
2-)40 Yaşını doldurmak
3-)Yükseköğrenim yapmış olmak
4-)Milletvekili seçilme yeterliliğine
sahip olmak.
149-1982 anayasasına göre
Cumhurbaşkanının görev süresi 5
yıldır.Bir Cumhurbaşkanı en fazla 2
kez seçilebilir.Ve Cumhurbaşkanı
halk oylamasıyla seçilir.
150-Kimler cumhurbaşkanlığına aday
gösterilebilir :
1-)En az 20 Milletvekili
2-)Siyasi Parti Grupları
3-)Son seçimlerde aldıkları oy oranı
birlikte hesaplandığında % 10 barajını
aşan siyasi partiler ortak aday
gösterebilirler.
151-Cumhurbaşkanının yasama ile ilgili görevleri şunlardır :
1.Gerekli gördüğü taktirde yasama yılının ilk günü meclis açılış
konuşmasını yapar.
2.Gerektiğinde TBMM’yi toplantıya çağırır
3.Kanunları yayınlar
4.Kanunları tekrar görüşülmek üzere TBMM’ye geri gönderebilir.
5.Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü
taktirde halk oyuna sunar.
6.TBMM seçimlerinin yenilenmesine karar verebilir.
7.Kanunların, khklerin ve tbmm iç tüzüğünün anayasaya aykırı
olduğu gerekçesiyle anayasa mahkemesine iptal davası açabilir.
152-Cumhurbaşkanının yargı ile ilgili görevleri
nelerdir :
1-)Anayasa mahkemesinin 14 üyesini seçer.
2-)Danıştay üyelerini ¼’ini seçer.
3-)Yargıtay Cumh. Baş savcısını ve vekilini seçer.
4-)Ayim ve Askeri Yargıtay üyelerini seçer.
5-)HSYK’ nin 4 üyesini seçer.
6-)Uyuşmazlık mahkemesi üyelerinin bir kısmını
seçer.
153-Cumhurbaşkanının
sorumsuzluğu demek
‘’Cumhurbaşkanının tek başına
yaptığı işlemlerden veya karşı imza
kuralı ile aldığı kararlardan sorumlu
olmaması’’ anlamına gelir.
154-Karşı imza yetkisi
‘’Cumhurbaşkanının başbakan veya
ilgili bir bakanla birlikte imzaladığı
resmi bir belgeden sorumlu
olmaması’’dır.
155-Cumhurbaşkanının sorumluluk
halleri şunlardır : Cumhurbaşkanı
sadece vatana ihanet suçuyla
meclis üye tam sayısının en az
1/3’inin yazılı teklifi ve üye
tamsayısının ¾’ünün kabulüyle
yüce divana sevk edilebilir.
156-Cumhurbaşkanlığı makamının
herhangi bir sebeple boşalması
durumunda Cumhurbaşkanı yerine
TBMM Başkanı vekalet eder.
157-C.B. Görevi şu şartlarda sona erer :
1-)C.B. Süresi olan 5 yılın dolması
2-)C.B. İstifa etmesi
3-)C.B. Ölmesi veya gaipliği
4-)Sağlık sorunları nedeniyle
makamının uzun süre boş kalması
durumunda Cumhurbaşkanlığı görevi
sona erer.
158-Devlet denetleme kurulunun
yetki alanına girmeyen kurumlar
şunlardır :
1-) Silahlı kuvvetler
2-)Yargı organları
159-Yürütme organı
Cumhurbaşkanı ve Bakanlar
Kurulu’ndan oluşur.
160-Bakanları kim atar ve
görevlerine son verebilir :
Cumhurbaşkanı ve başbakan
bakanların hiyerarşik amiri olmayıp
sadece bakanları seçer veya
görevlerine son verilmesini teklif
eder.
161-Bakanlar ile ilgili esaslar şunlardır :Bakanlar,
Başbakan tarafından seçilir, C.B. Tarafından
atanır.Bakanlıkların kurulması,kaldırılması, görev ve
yetkileri kanunla düzenlenir.Herhangi bir sebepten
boşalan bir bakanlığa en geç 15 gün içinde atama
yapılır.İzinli bir bakanın yerine başka bir bakan
vekillik edebilir.Ancak bir bakan en fazla bir bakana
vekillik edebilir.Milletvekili olmayan bakanlar
yasama dokunulmazlığına sahiptir ancak meclis
oturumlarında oy kullanamazlar.
162-TBMM genel seçimlerinden
önce seçimlerin tarafsız
yapılabilmesi için ;
1-)İçişleri Bakanı
2-)Adalet Bakanı
3-)Ulaştırma Bakanı görevinden
istifa eder.
163-45 Gün içinde hükümet
kurulamazsa Cumhurbaşkanının
erken genel seçim kararı vermesi
durumunda Bakanlar Kurulu istifa
eder.
164-Bakanlar kurulunun görevleri şu durumlarda
sona erer :
1-) İstifa
2-)TBMM’den güvenoyu alamama veya
güvensizlik oyu ile düşürülme.
3-)TBMM genel seçimlerinin yapılması
4-)Cumhurbaşkanı tarafından meclis seçimlerinin
yenilenmesine karar verilmesi
5-)Başbakanın görevinin sona ermesi
durumlarında hükümet düşer.
165-1982 Anayasasına göre
Başkomutanlık yetkisi
Cumhurbaşkanına aittir.Savaş
halinde Cumhurbaşkanı adına
Genel kurmay başkanına devredilir.
166-82 Anayasasına göre Genel
kurmay başkanı Bakanlar
Kurulunun teklifi ile
Cumhurbaşkanı tarafından atanır.
167-1982 anayasasına göre Genel
kurmay başkanı görev ve yetkileri
bakımından Başbakana karşı
sorumludur.
168-Milli güvenlik kurulunun
gündemi Başbakan ve Genel
kurmay başkanının önerileri
dikkate alınarak Cumhurbaşkanı
tarafından belirlenir.
169-Milli güvenlik kurulu 2 ayda bir
olağan bir şekilde toplanır.
170-Milli güvenlik kurulunun
başkanı
Cumhurbaşkanı’dır.Cumhurbaşkanı
olmadığı durumlarda Başbakan
MGK’ye başkanlık eder.
171-Milli Güvenlik kurulu üyeleri şunlardır:
1-) Cumhurbaşkanı
2-)Başbakan
3-)Genel Kurmay Başkanı
4-)Başbakan yardımcıları
5-)Adalet bakanı
6-)Milli savunma bakanı
7-)İçişleri Bakanı
8-)Dış işleri bakanı
9-)Kara-hava-deniz kuvvetleri komutanları ve Jandarma genel
komutanıdır.
Not : Başbakan yardımcıları ve adalet bakanı’da 2001
değişiklikleriyle dahil olmuştur.
172-Cumhurbaşkanı başkanlığında
toplanan bakanlar kurulu 6 aylığına
olağanüstü hal veya sıkıyönetim
ilan edebilir.
173-Cumhurbaşkanı başkanlığında
toplanan bakanlar kurulu
olağanüstü hal veya sıkıyönetim
sürelerini 4 aylığına uzatabilirler.
174-Sıkıyönetimin olağanüstü halden farkı nedir
:Sıkı yönetim olağanüstü hallerden daha vahim
şiddet olaylarında ilan edilir.Ayrıca
sıkıyönetimde olağanüstü halden farklı olarak ;
1)Kolluk (asayiş) görev ve yetkileri askeri
makamlara geçer.
2)Bazı suçlar için sıkıyönetim mahkemeleri
kurulabilir.
3)Sıkıyönetim komutanları Genel kurmaya bağlı
olarak görev yaparlar.
175-Hakimlik ve Savcılık Teminatı:
Hakimler ve savcılar azledilemez,
kendileri istemedikçe 65 yaşından
önce emekli edilemez,
aylık,ödenek ve diğer özlük
haklarından yoksun kılınamazlar.
176-HSYK ’nin 2010 anayasa değişikliği
ile 7 olan asil üye sayısı 22’ye 5 olan
yedek üye sayısı da 12’ye
çıkarılmıştır.Yani toplamda 34 üyesi
vardır.
177-HSYK
*HSYK’nin başkanı adalet
bakanıdır.
*Adalet bakanı müsteşarları da
kurulun doğal üyeleridir.
*Kurul üyeleri 4 yıllığına seçilir ve 4
asil üyesini Cumhurbaşkanı seçer.
178-2010 anayasa değişikliğine
göre HSYK ’nin meslekten çıkarma
cezası kararlarına karşı yargı yolu
açılmıştır.
179-Yüksek yargı organlarının hiyerarşik
sıralaması nasıldır ?
1.Yüksek mahkemeler
2.Anayasa mahkemesi
3.Yargıtay
4.Danıştay
5.Askeri Yargıtay
6.Ayim
7.Uyuşmazlık mahkemesi
180-Anayasa mahkemesinin 11
olan üye sayısı 2010 anayasa
değişikliği ile 17’ye çıkarılmıştır.
181-HSYK üyelerinin görev süresi 4
yıldır.Bir kez görev yapan bir daha
yapabilir.
182-Anayasa mahkemesi üyelerinin
görev süreleri 2010 anayasa
değişikliğine göre 12 yıldır.Bir kez
görev yapan bir daha yapamaz.
183-Anayasa mahkemesinin üyelerini
kim seçer :14 üyeyi Cumhurbaşkanı, 3
üyeyi TBMM seçer.TBMM 34 üyeden
2’sini Sayıştay’dan 1’ini barodaki
avukatlardan seçer.
Dikkat: Anayasa Mahkemesi üyesi
olmak için 45 yaşını doldurmuş olmak
zorunludur.
184-Anayasa mahkemesinin
başkanını anayasa mahkemesi
üyeleri kendi aralarından gizli oyla
ve salt çoğunlukla 4 yıllığına seçer
ve bir kez başkan olan bir daha
başkan olabilir.
185-Anayasa mahkemesinin toplantı ve karar
yeter sayısı ile ilgili hususlar şunlardır:
*Anayasa mahkemesi en az 12 üye ile toplanır ve
kararlarını salt çoğunlukla alır.Ayrıca ;
*Anayasa değişikliğinin iptali
*Siyasi partilerin kapatılması
*Siyasi partilerin devlet yardımından yoksun
bırakılması kararlarını da anayasa mahkemesi
alır.
186-Anayasa Mahkemesinin kararlarının
özellikleri şunlardır:
1.Anayasa mah. Kararları kesindir temyizi
yoktur.
2.İptal kararları gerekçesi yazılmadan
açıklanamaz
3.İptal kararları geçmişe yürütülemez
4.Resmi gazetede yayınlanma ile iptal edilen
işlem yürürlükten kalkar.
187-82 Anayasasına göre kimler yüce divan
sıfatıyla anayasa mahkemesinde yargılanır :
1.Cumhurbaşkanı
2.Başbakan ve bakanlar
3.Yüksek mahkeme başkanı ve üyeleri
4.HSYK üyeleri
5.Sayıştay başkanı ve üyeleri
6.TBMM başkanı, Genel kurmay başkanı ve
kuvvet komutanları.
188-Anayasa mahkemesi denetimi dışında
kalan normlar şunlardır :
1.İnkılap Kanunları
2.Milletlerarası anlaşmalar
3.olağanüstü dönem khkleri
4.Parlemento kararlarıdır.
İstisnaları şunlardır:TBMM iç tüzüğü,yasama
dokunulmazlığının
kaldırılması,milletvekilliğinin düşürülmesidir.
189-Yargıtay üyelerini HSYK seçer.
190-Yargıtay Cumhuriyet Başsavcı
vekilini Cumhurbaşkanı 4 yıllığına
seçer.
191-Danıştay üyelerinin ¼’ini
Cumhurbaşkanı Geri kalanını HSYK
seçer.
192-Askeri yargıtay üyelerini
Cumhurbaşkanı seçer.
193-Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek
İdare Mahkemesi Başkanları kendi
üyeleri içinden rütbe ve kıdem
sıralamasına göre seçilir.
194-Uyuşmazlık mahkemesinin
görevi : Adli,idari ve askeri yargı
mercileri arasındaki görev ve
hüküm uyuşmazlıklarını kesin
olarak çözmeye yetkilidir.
195-Uyuşmazlık mahkemesi başkanı
Anayasa mahkemesi üyeleri içinden
Anayasa mahkemesi tarafından
seçilerek gönderilir.
196-Sayıştay üyelerini TBMM seçer.
197-Sosyal hayatı düzenleyen
kurallar şunlardır :
1.Din kuralları
2.Görgü kuralları
3.Ahlak kuralları
4.Hukuk kurallarıdır.
198-Sosyal hayatı düzenleyen
kurallardan olan hukuk kuralları
maddi müeyyideli (yaptırımlı)dir.
199-Devlet eliyle düzenlenen sosyal
düzen kuralları 5 tanedir.Bunlar:
1.Ceza
2.Cebri İcra
3.İptal
4.Tazminat
5.Hükümsüzlük
200-Hukukun maddi yaptırımları
arasında yer alan hükümsüzlüğün
türleri şunlardır :
1.Yokluk
2.Nispi ve mutlak butlan
3.Tek taraflı bağlamazlık
201-Bir ülkede yürürlükte olan
yazılı veya yazısız hukuk
kurallarının tümüne
1.Pozitif hukuk
2.Olan hukuk
3.Objektif hukuk
4.Dogmatik hukuk denir.
202-Yetkili bir merci tarafından
konulan ve sadece yazılı hukuk
kurallarını içerek kurallara ;
1.Mevzu hukuk
2.Mevzuat hukuk
3.Konulmuş hukuk denir.
203-Olması gereken hukuk
kurallarına ‘’Doğal hukuk,Tabi
hukuk ya da ideal hukuk’’ denir.
204-Devletin temel kuruluşunu ;
yasama,yürütme ve yargı
organlarını ve bunların birbirleriyle
ya da bireylerle olan ilişkilerini
düzenleyen hukuk dalı ‘’Anayasal
Hukuk’’tur.
205-Mahkemelerin yargı
görevlerini yerine getirirken
uyguladıkları yol ve yöntemlerle
ilgili hukuk kuralları ‘’Yargılama
Hukuku’’ nun konusudur.
206-Özel hukukun temelini oluşturan
ve bir kişinin doğumundan ölümüne
kadar geçen süre içinde kurduğu
ilişkilerin konusu ‘’Medeni Hukuk’’
dalına girer.
207-Yabancı unsur taşıyan özel hukuk
ilişkilerinden doğan uyuşmazlıkların
çözümlenmesinde hangi devletin
kanununun uygulanacağı konuları ve
bu çatışmaların hangi devletin
mahkemesinde çözümleneceğini
içeren kavrama ‘’Kanunların ihtilafı’’
denir.
208-Borçlar hukuku özel hukuk dalı
kapsamındadır.
209-Borçlar hukukuna göre
alacaklının alacağını alabilmesi için
borçluya ait mal varlığına cebri icra
yoluyla el koyabilme yetkisi ve
borçlunun buna katlanmak
zorunda olmasının farkındalığına
‘’Edim’’ denir.
210-Bir kimsenin mal varlığının haklı
bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin
malvarlığı aleyhine çoğalmasına
‘’Sebepsiz Zenginleşmek’’ denir.
211-Medeni kanuna göre bir şey
üzerinde fiilen tasarruf sahibi
olabilmeye ‘’Zilyetlik’’ denir.
212-Kullanıldığında yeni bir
hukuksal ilişkinin doğmasına yol
açan haklara ‘’Kurucu Yenilik
Doğuran Haklar’’ denir.
213-Hak sahibi tarafından
kullanıldığında var olan hukuki bir
durumu ortadan kaldıran haklara
‘’Bozucu Yenilik Doğuran Haklar’’
denir.
214-Hakların kazanılmasında
Subjektif iyi niyet ilkesi geçerliyken,
kullanılmasında objektif iyi niyet
ilkesi geçerlidir.
215-Objektif iyi niyet yani dürüstlük ilkesine uyulması
gereken yerler şunlardır :
1.Hakların kullanılması ve borçların ödenmesinde
2.Sözleşme öncesi müzakerelerde
3.Sözleşmelerin yan yükümlülüklerinin yorumlanmasında
4.Sözleşmelerin içindeki boşlukların doldurulmasında
5.sözleşmenin genel yorumunda
216-Hakların bizzat hak sahibi
tarafından korunması hallerine ;
1.Meşru müdafaa
2.Zaruriyet hali
3.Kuvvet kullanma denir.
217-Medeni kanuna göre gerçek kişilik sağ ve tam doğumla başlar.
218-Gerçek kişilerin fiil ehliyetine sahip olabilmeleri için şu şartlar zorunludur:
1.Ayırt etme yeteneğine sahip olmalı.
2.Ergin olmalı.
3.Kısıtlı olmamalı.
219-Gerçek kişilerin ergin olma durumları şunlardır:
1.mahkeme kararı ile yani kazai rüşt 16.
2.Evlenme yoluyla 17.
3.18 yaşının dolmasıyla.
220-Gerçek kişilerin fiil ehliyetlerine göre sınıfları nelerdir:
1-Tam ehliyetliler
2-Sınırlı ehliyetliler
3-Sınırlı ehliyetsizler
4-Tam ehliyetsizler
221-Tüzel kişiliğin 3 tane kuruluş biçimi vardır bunlar :
1.Serbest kuruluş sistemi
2.İzin alma sistemi
3.Tescil sistemidir.
222-Tüzel kişiliğin sona ermesi 2 şekilde olur ;
1.İnfisah [dağılma]
2.Fesih [Dağıtma]