Sono di Milano
İtalyanca Selamlaşma
Buongiorno : İyi Günler
Buonasera : İyi Akşamlar
Arrivederci : Görüşmek Üzere
Buonanotte : İyi Geceler
Grazie : Teşekkürler
Grazie Mille: Çok Teşekkürler
İtalyanca İsim Ad Sorma
Come ti chiami ?
Eğer ismini sorduğunuz kişi normal bir kişi ise yukarıdaki soru cümlesini kulanın.
Come si chiama ?
Eğer ismini sorduğunuz kişi resmi bir ortamda, resmi bir kişi ise yukarıdaki cümleyi yöneltin.
Mi chiamo….
Adınızı söylemek için yukarıdaki cevap cümlesini kullanın.
Mi chiamo Engin Yılmaz
Mi chiamo Mehmet Doymuş
Mi chiamo Tayfun Tarçın
Mi chiamo Alper Doğan
Mi chiamo Yalçın Balcı
Mi chiamo Başak Yılmaz
Di Dove Sei ?
Bir kişinin nereli olduğunu merak ediyorsanız yukarıdaki soru cümlesini kullanın.
Di Dove é ?
Resmi bir ortamda, resmi bir kişinin nereli olduğunu merak ediyorsanız yukarıdaki soru cümlesini yöneltin .
Sono di..
Nereli olduğunuzu söylemek için yukarıdaki cümleyi kullanın.
İtalyanca Hal Hatır Sorma
Come stai ? : Resmi olmayan hal hatır sorma cümlesi ” nasılsın ? “
Come sta ? : Resmi olan hal hatır sorma cümlesi ” nasılsın ? “
Come vai ? : Resmi olmayan hal hatır sorma cümlesi ” nasıl gidiyor ? “
Come va ? : Resmi olan hal hatır sorma cümlesi ” nasıl gidiyor ? “
Va Bene : İyi gidiyor
Va Male : Kötü gidiyor
Sto Bene : İyiyim
Sto Male : Kötüyüm
Quanti anni hai ?
Birisine yaşını sormaya çalıştığınızda yukarıdaki soru cümlesini kullanabilirsiniz.
Quanti anni ha ?
Eğer yaşını sorduğunuz kişi yakın arkadaşınız değilse, arada bir mesafe varsa yukarıdaki soru cümlesini kullanın.
Ho + Yaş + Anni
Cevap vermek için yukarıdaki kalıbı kullanın.
Ho sedici (16) anni.
Ho venti (20) anni.
Uno : 1
Due:2
Tre :3
Quattro:4
Cinque:5
Sei:6
Sette:7
Otto:8
Nove:9
Dieci10
Undici:11
Dodici:12
Tredici:13
Quattordici:14
Quindici:15
Sedici:16
Diciassette:17
Diciotto:18
Diciannove:19
Venti:20
İtalyanca Günler Mevsimler Aylar
Che giorno é oggi ? : Bugün günlerden ne ?
I giorni della settimana | Haftanın Günleri |
Lunedi | Pazartesi |
Martedi | Salı |
Mercoledi | Çarşamba |
Giovedi | Perşembe |
Venerdi | Cuma |
Sabato | Cumartesi |
Domenica | Pazar |
I mesi dell’anno :Yılın ayları
Mese | Ay |
Gennaio | Ocak |
Febbraio | Şubat |
Marzo | Mart |
Aprile | Nisan |
Maggio | Mayıs |
Giugno | Haziran |
Luglio | Temmuz |
Agosto | Ağustos |
Settembre | Eylül |
Ottobre | Ekim |
Novembre | Kasım |
Dicembre | Aralık |
I stagioni dell’anno : Yılın mevsimleri
Stagione | Mevsim |
La primavera | Bahar |
L’estate | Yaz |
L’autunno | Sonbahar |
L’invierno | Kış |
İtalyanca zaman ile ilgili diğer önemli kelimeler ;
Anno: Yıl
Mese : Ay
Settimana : Hafta
Finesettimana : Hafta sonu
Giorno : Gün
Ieri : Dün
Oggi : Bugün
Domani : Yarın
İtalyanca Sayılar
Uno : 1
Due:2
Tre :3
Quattro:4
Cinque:5
Sei:6
Sette:7
Otto:8
Nove:9
Dieci10
Undici:11
Dodici:12
Tredici:13
Quattordici:14
Quindici:15
Sedici:16
Diciassette:17
Diciotto:18
Diciannove:19
Venti:20
Trenta: 30
Quaranta : 40
Cinquanta : 50
Sessanta : 60
Settanta : 70
Ottanta : 80
Novanta : 90
Cento : 100
duecento : 200
trecento : 300
quattrocento : 400
cinquecento : 500
seicento : 600
settecento : 700
ottocento : 800
novecento :900
mille : 1000
duemila : 2000
tremila : 3000
quattromila : 4000
cinquemila : 5000
seimila : 6000
settemila : 7000
ottomila : 8000
novemila :9000
diecimila : 10.000
undicimila : 11.000
dodicimila : 12.000
ventimila : 20.000
İtalyanca Renkler
Colori | Renkler |
Giallo | |
Arancio | |
Blu | |
Bianco | |
Grigio | |
Naranjo/a | |
Nero | |
Rosso | |
Rosa | |
Verde |
İtalyanca Aile Fertleri
Baba : Padre
Anne : Madre
Erkek Çocuğu : Figlio
Kız Çocuğu : Figlia
Koca : Marito
Karı : Moglie
Büyük Baba : Nonno
Büyük Anne : Nonna
Erkek Çocuk : Bambino
Kız Çocuk : Bambina
Erkek Kardeş : Fratello
Kız Kardeş : Sorella
Amca ( Dayı ) : Zio
Teyze ( Hala ) : Zia
Yeğen : Nipote
Kuzen : Cugino
İtalyanca Yönler
Nord : Kuzey
Sud :Güney
Ovest :Batı
Est :Doğu
Nord – Ovest :Kuzey Batı
Sud – Ovest : Güney Batı
Nord – Est : Kuzey Doğu
Sud – Est : Güney Doğu
İtalyanca Soru Cümleleri
Di dove sei ? : Neredensin ?
Di dove é ? : Neredensiniz ?
Sono di Turchia : Türkiye’denim
Sono di Parigi : Paris’ denim
Che lavoro fa ? : Ne iş yapıyorsunuz ?
Che studia ? : Ne okuyorsunuz(bölüm) ?
Dove é nato/a ? : Nerede doğdunuz ?
Qual é il suo indirizzo ? : Adresiniz nedir ?
Chi : Kim
Che : Ne
Dove : Nerede
Quando : Ne zaman
Come : Nasıl
Quanto : Ne kadar
Perché : Niçin
İtalyanca Saatler
é l’una : Saat 1
Sono le Due : Saat 2
Sono le Tre : Saat 3
Sono le Quattro : Saat 4
Sono le Cinque :Saat 5
Sono le Sei : Saat 6
Sono le Sette : Saat 7
Sono le Otto : Saat 8
Sono le Nove : Saat 9
Sono le Dieci :Saat 10
Sono le Undici : Saat 11
Sono le Dodici : Saat 12
Mezzo :Yarım
Sono le otto e mezzo (8.30)
Quarto : Çeyrek
Sono le undici e un quarto (11.15)
Sono le undici e tre quarti (11.45)
Meno : Kala
Sono le quattro meno venti (03.40)
Sono le quattro meno dieci (03.50)
Sono le quattro meno cinque (03.55)
Sono le nove meno cinque (08.55)
E: Geçe
Sono le quattro e venti (04.20)
Sono le quattro e dieci (04.10)
Sono le quattro e cinque (04.05)
é mezzogiorno (12.00)
é mezzanotte (24.00)
İtalyanca Burçlar
Koç :Ariete
Boğa :Toro
İkizler : Gemelli
Yengeç :Cancro
Aslan :Leone
Başak :Vergine
Terazi :Bilancia
Akrep :Scorpione
Yay :Sagittario
Oğlak :Capricorno
Kova :Aquario
Balık :Pesci
İtalyalyanca Kişi Zamirleri
Io : Ben
Tu : Sen
lui (erkek) : O
lei (bayan) : O
Lei (özel hitap) : O
Noi : Biz
Voi : Siz
Loro : Onlar
İtalyanca Fiiller
Bir iş, oluş, hareket bildiren kelimeye fiil denir.
İtalyanca’da fiiler isme hem şahıs olarak hem de sayı olarak uymak zorundadır.
Şahıs olarak uyuma örnek vermek gerekirse;
Io voglio
noi vogliamo
loro vogliono
Bu noktada bir kez daha belirtmek isterim : ” Fiili tek başına kullanabilirsiniz “
Kısaca ” voglio ” dediğinizde birinci tekil şahıs olduğu anlaşılıyor. Daha kısaca ” Io voglio ” deyip adamı hasta etmeyin.
Ha ha ha ha
Sayı olarak uyma meselesine gelince;
Bu durum “essere” fiilinin kullanımında ortaya çıkar.
Questa è casa ( Bu bir ev dir )
Queste sono case ( Bunlar evler dir )
Il treno è rosso ( Tren kırmızı dır )
I treni sono rossi ( Trenler kırmızı dırlar )
Lui è italiano ( O erkek italyan dır )
Loro sono italiani ( Onlar italyan dırlar )
il cane è bianco ( Köpek beyaz dır )
il cane e il gatto sono bianchi ( Köpek ve kedi beyaz dırlar )
İtalyanca Zamanlar
İtalyanca Geniş Zaman
ARE | ERE | IRE |
o | o | o |
i | i | i |
a | e | e |
iamo | iamo | iamo |
ate | ete | ite |
ano | ono | ono |
Geniş zamanda kurallı fiil çekiminde, yukarıda görüldüğü gibi fiilin bittiği çekime göre fiil’e farklı ekler getirilmektedir. İtalyan dilinde fiilin çekimi her şahışa göre farklı biçim almaktadır. Yıllardır beyinlerimiz ingiliz dili tarafından yıkandığından bunu ilk bakışta kavramamız zor olabilir.
Olay aynen dilimizdeki fiil çekimi gibi gerçekleşir.
Mesela geniş zaman kullanarak sevmek fiilini şahışlara uygulamak istediğinizde ne yaparsınız.
Öncelikle “sevmek” fiilinin mastar ekini çıkartırsınız.
Elinizde fiilin kökü olan sev kalır.
Sonrada tüm şahışlar için bu fiili çekmeye başlarsınız.
Ben sev erim.
Sen sev ersin.
O sev er.
Biz sev eriz.
Sizler sev ersiniz.
Onlar sev erler.
Bunu şimdi italyan dilinde gerçekleştirelim. Öncelikle “dinlemek” anlamına gelen “ascoltare” fiilinin köküne ulaşalım. “are” ekini çıkartığımız takdirde köke ulaşırız. Elinizde fiilin kökü olan “-ascolt” kalır. Yukarıda sunduğumuz tabloda geniş zaman içerisinde “-are” bitimli fiillerin köklerine eklenecek olan ekler sunulmuştur.
Bunlar ;
o
i
a
iamo
ate
ano
Elimizde bütün araçlar olduğuna göre şu işi bitirelim.
Ascolt | o |
Ascolt | i |
Ascolt | a |
Ascolt | iamo |
Ascolt | ate |
Ascolt | ano |
Gördüğünüz gibi aynı türkçe gibi geniş zaman için gerekli ekleri fiilin köküne ekliyoruz. İtalyan dilinde fiiller bitimine göre üç’e ayrılmakta ve her bitime göre geniş zamanda farklı ekler eklenmektedir. “Are” bitimli kurallı fiillerin geniş zamanda çekimi !
-are |
o i a iamo ate ano |
Bunlarda ne ? Tamam tamam acele etmeyin ve telaşlanmayın “Amare” fiilini inceleyelim. Bu fiil “sevmek” anlamına geliyor.
Am | o |
Am | i |
Am | a |
Am | iamo |
Am | ate |
Am | ano |
Yaptığımız işi bir kere özetleyelim.
Adım 1: Amare fiilinin kökü alındı.
Adım 2: Alınan kök (-Am) a presente için gerekli yardımcı ekler (o, i, a, iamo, ate ano ) sıra ile eklendi.
(Amo, Ami, Ama, Amiamo, Amate, Amano)
Görüldüğü üzre, fiil çekildiğinde fiilin başına şahış zamiri getirmeye gerek yoktur.
Mesela ” Ben seviyorum ” demek için “Amo” yeterlidir. “Io Amo” ise gereksizdir.
Nasıl anlayabiliyormusunuz.
Hadi gayret Türkiye……………….
Pekala şimdi ikinci gruba geçiyoruz.
“Ere” bitimli kurallı fiillerin geniş zamanda çekimi !
-ere |
o i e iamo ete ono |
Dikkatli bir okuyucu neden ERE çekiminde bazı çekimlerin mavi ile çizildiğini merak etmiştir. ERE nin ARE den farkı bu kadardır.
“Scrivere” fiilini inceleyelim. Bu fiil “yazmak” anlamına geliyor.
Scriv | o |
Scriv | i |
Scriv | e |
Scriv | iamo |
Scriv | ete |
Scriv | ono |
Scrivere fiilini inceledik.
Adım 1. Scrivere fiilinin kökü alındı..
Adım 2: Alınan kök (-SCRIV ) e gerekli ekler eklendi.
(o, i, e, iamo, ete, ono )
“ire” bitimli kurallı fiillerin geniş zamanda çekimi !
-ire |
o i e iamo ite ono |
Dikkatli bir okuyucu neden IRE çekiminde bir çekimin pembe ile çizildiğini merak etmiştir. IREnin ARE ve ERE den farkı bu kadardır.
“Dormire” fiilini inceleyelim. Bu fiil “uyumak” anlamına geliyor.
Dorm | o |
Dorm | i |
Dorm | e |
Dorm | iamo |
Dorm | ite |
Dorm | ono |
Dormire fiilini inceledik.
Adım 1. Dormire fiilinin kökü alındı..
Adım 2: Alınan kök (-Dorm ) e gerekli ekler eklendi.
(o, i, e, iamo, ite, ono )
Aşağıdaki örneklerle öğrendiklerimizi pekiştirelim.
TORNARE | PRENDERE | SENTIRE |
Torno | Prendo | Sento |
Torni | Prendi | Senti |
Torna | Prende | Sente |
Torniamo | Prendiamo | Sentiamo |
Tornate | Prendete | Sentite |
Tornano | Prendono | Sentono |
İtalyan dilinde geniş zaman “Presente” olarak adlandırılır. Bu zaman sürekli yapılan eylemleri göstermekte kullanılır. Bu zamanda kurallı fiil çekimlerini az önce öğrendiniz. Şimdi geniş zamanda kuralsız fiilleri öğrenme zamanı. Aşağıda sunacağımız fiillerin hepsi geniş zamanda kuralsız fiil özelliği gösterir.
Uscire ( Çıkmak )
Stare ( Kalmak, Oturmak, Olmak )
Finire ( Bitirmek )
Bere ( İçmek )
Rimanere ( Kalmak, Oturmak )
Pagare ( Ödemek )
Cercare ( Aramak )
Capire ( Anlamak )
Spedire ( Göndermek )
Preferire ( Tercih Etmek)
Volere ( İstemek )
Dovere ( Zorunda Olmak )
Potere ( E -Bilmek )
Fare ( Yapmak )
Dare ( Vermek )
Dire ( Söylemek )
Andare ( Gitmek )
Sapere ( Bilmek )
Venire( Gelmek )
Sunduğumuz fiilleri bir önceki bölümde verdiğimiz eklerle geniş zamana göre çekemezsiniz.
VOLERE | DOVERE | POTERE |
Voglio | Devo | Posso |
Vuoi | Devi | Puoi |
Vuole | Deve | Puo |
Vogliamo | Dobbiamo | Possiamo |
Volete | Dovete | Potete |
Vogliono | Devono | Possono |
Nasıl ? Gördüğünüz üzere kuralsız fiillerin çekiminde hazır ek kullanamıyoruz.
Fiilin kökünü al üstüne geniş zaman ekini koy uygulaması bu noktada sona eriyor.
Bu noktadan sonra ezber devreye giriyor.
Hadi biraz örnek cümle çözümleyelim
“Voglio dire” ne anlama gelir ?
Voglio: Ben isterim
Dire: Söylemek
Voglio dire: Söylemek isterim
Dikkat ediniz; cümle içerisinde şahış zamirini kullanmadık.
Ama biliyoruz ki “voglio” zaten fiilin birinci şahış çekimine isabet etmektedir.
Cümle içerisinde bir daha şahış zamiri kullanmak anlamsızdır.
Çok ısrar ediyorsanız aşağıdaki gibi de cümle kurabilirsiniz. ” Io voglio dire “
“Vogliono un caffé” ne anlama gelir?
Vogliono: Onlar isterler
un caffé : Kahve
Vogliono un caffé: Onlar kahve isterler
“Vogliamo andare” ne anlama gelir?
Vogliamo : Biz isteriz
Andare : Gitmek
Vogliamo andare : Biz gitmek isteriz
“Vuole un libro” ne anlama gelir?
Vuole : O ister
un libro : Kitap
Vuole un libro : O kitap ister
“Dobbiamo studiare” ne anlama gelir ?
Dobbiamo : Biz zorundayız.
Studiare : Çalışmak
Dobbiamo studiare : Çalışmak zorundayız
“Devo dire” ne anlama gelir?
Devo : Ben zorundayım
Dire : Söylemek
Devo dire : Söylemek zorundayım
“Devono partire” ne anlama gelir?
Devono : Onlar zorundalar
Partire : Yola koyulmak
Devono partire : Onlar ayrılmak zorundalar
“Puo aspettare” ne anlama gelir?
Puo : E-bilirsiniz
Aspettare : Beklemek
Puo aspettare : Bekleyebilirsiniz
“Puoi lavorare” ne anlama gelir?
Puoi : E-bilirsin
Lavorare : Çalışmak
Puoi lavorare : Çalışabilirsin
“Posso parlare” ne anlama gelir ?
Posso : E-bilirim
Parlare : Konuşmak
Posso parlare : Konuşabilirim
“Come vuole una cosa cosi !” ne anlama gelir ?
Come : Nasıl ?
Vuole : ister
Cosa: Şey
Cosi : Böyle
Come vuole una cosa cosi : Nasil ister boyle bir seyi !
İtalyanca Geniş Zaman fare dare dire
FARE | DARE | DIRE |
Faccio | Do | Dico |
Fai | Dai | Dici |
Fa | Da | Dice |
Facciamo | Diamo | Diciamo |
Fate | Date | Dite |
Fanno | Danno | Dicono |
Hadi biraz örnek cümle çözümleyelim
“Faccio la spesa” ne anlama gelir?
Faccio : Ben yaparım
La spesa : Alışveriş
Faccio la spesa : Alışveriş yaparım
“Facciamo la partita” ne anlama gelir?
Facciamo : Biz yaparız
La partita : Maç
Facciamo la partita : Maç yaparız
“Fanno colazione”ne anlama gelir?
Fanno : Onlar
Colazione : Kahvaltı
Fanno colazione : Kahvaltı yaparlar
“Fa l’esercizio” ne anlama gelir?
Fa : O yapar
L’esercizio : Ödev
Fa l ‘esercizio : Ödev yapar
“Da un libro” ne anlama gelir?
Da : Sen verirsin
Un libro : Kitap
Da un libro : Sen kitap verirsin
“Do una casa” ne anlama gelir?
Do : Ben veririm
Una casa : Ev
Do una casa : Ben ev veririm
“Dico la verita” ne anlama gelir?
Dico : Ben söylerim
La verita : Gerçek
Dico la verita : Ben gerçeği söylerim
“Diciamo a qualcosa” ne anlama gelir?
Diciamo : Biz söyleriz
Qualcosa : Şey
Diciamo a qualcosa : Biz birşeyler söyleriz
“Marco dice ” ne anlama gelir?
Dice : Söylerler
Marco : Marco
Marco dice : Marco söylerler
“Con chi fai questo ? ” ne anlama gelir ?
Con : ile (soru kelimesi ile baslayan soru cumlelerinde soru kelimesinden-burada soru kelimesi CHI dir-once gelir)
Chi : Kim
Fai : Yaparsın
Questo : Bu
Con chi fai questo ? : Bunu kiminle yapiyorsun ?
ANDARE | VENIRE | SAPERE |
Vado | Vengo | So |
Vai | Vieni | Sai |
Va | Viene | Sa |
Andiamo | Veniamo | Sappiamo |
Andate | Venite | Sapete |
Vanno | Vengono | Sanno |
“Vado al mare” ne anlama gelir ?
Vado : Ben giderim
İl mare : Deniz
Vado al mare: Denize giderim
“Va al cinema” ne anlama gelir ?
Va : O gider
İl cinema : Sinema
Va al cinema : sinemaya gider
“Vengo da İzmir” ne anlama gelir ?
Vengo : Ben gelirim
da : den
Vengo da İzmir : İzmir’den gelirim
“Viene da istanbul” ne anlama gelir ?
Viene : O gelir
da : den
Viene da İstanbul : İstanbul’dan gelir
“So l’inglese”ne anlama gelir ?
So : Ben biliyorum.
l’inglese : İngilizce
So l’inglese : İngilizce biliyorum
“Sappiamo l’italiano” ne anlama gelir ?
Sappiamo : Biz biliyoruz
l’italiano : İtalyanca
Sappiamo italiano : İtalyanca biliyoruz
“Sanno lo spagnolo” ne anlama gelir ?
Sanno : Onlar biliyorlar.
lo spagnolo : İspanyolca
Sanno lo spagnolo : İspanyolca biliyorlar
“Possono venire qui stasera ” ne anlama gelir ?
Possono: Ebilirler
Venire: Gelmek
qui(qua da olurdu): Burasi,buraya,burada
stasera: Bu aksam.
Possono venire qui stasera ? : Bu aksam buraya gelebilirler mi ?
USCIRE | SALIRE | STARE | FINIRE |
Esco | Salgo | Sto | Finisco |
Esci | Sali | Stai | Finisci |
Esce | Sale | Sta | Finisce |
Usciamo | Saliamo | Stiamo | Finiamo |
Uscite | Salite | State | Finite |
Escono | Salgono | Stanno | Finiscono |
Dikkat: Finire fiilin çekimi çok önemlidir.
Çünkü “Capire, Spedire, Preferire” fiilleri de bu şekilde çekilir.
” Provate a uscire da questa stanza ” ne anlama gelir ?
Provate : Deneyin
uscire : çıkmak
da : -den, -dan
questa : bu
stanza : oda
Provate a uscire da questa stanza : Bu oda’dan çıkmayı deneyin
” Voglio salire sulla tua barca ” ne anlama gelir ?
Voglio : isterim
salire : çıkmak/binmek
sulla : üzerine
tua barca :senin sandalın
Voglio salire sulla tua barca : Senin sandalına binmek isterim
” Preferisco stare con i predenti ” ne anlama gelir ?
Preferisco : Tercih ederim
stare : kalmak/olmak
con : ile
i predenti : kaybedenler
Preferisco stare con i predenti : Kaybedenlerle olmayı tercih ederim
” Emozioni non finire ” ne anlama gelir ?
Emozioni : Heyecan/Duygular
non finire : bitmeyecek
Emozioni non finire : Heyecan hiç bitmeyecek
” Capire la bosnia ” ne anlama gelir ?
Capire : Anlamak
la bosnia : bosna
Capire la bosnia : Bosna’yı anlamak
” Per spedire email da pagine ASP ” ne anlama gelir ?
Per : İçin
spedire : göndermek/yollamak
da : -den, -dan
pagine : sayfalar
asp : asp (arkadaşlar asp bir teknoloji )
Per spedire email da pagine ASP : ASP sayfalarından email göndermek için
” Perché preferire il prodotto biologico? ” ne anlama gelir ?
Perché : Niçin
Preferire : tercih etmek
il prodotto : ürün
biologico : biyolojik
Perché preferire il prodotto biologico : Neden biyolojik ürün tercih edilir ?
BERE | RIMANERE | PAGARE | CERCARE |
Bevo | Rimango | Pago | Cerco |
Bevi | Rimani | Paghi | Cerchi |
Beve | Rimane | Paga | Cerca |
Beviamo | Rimaniamo | Paghiamo | Cerchiamo |
Bevete | Rimanete | Pagate | Cercate |
Bevono | Rimangono | Pagano | Cercano |
” Cultura del bere ” ne anlama gelir ?
Cultura : Kültür
del : -nın, -nin
bere : içmek
Cultura del bere : İçme kültürü
” Liberi di non bere ” ne anlama gelir ?
Liberi : Özgürlük(ler)
di : -nın, -nin
non bere : içmemek
Liberi di non bere : İçmeme özgürlüğü
” Voglio rimanere qui ” ne anlama gelir ?
Voglio : isterim
rimanere : kalmak
qui : burada
Voglio rimanere qui : Burada kalmak isterim
” ” La formula giusta per pagare le tasse ” ne anlama gelir ?
La formula : Formül
giusta : doğru
per : için
pagare : ödemek
le tasse : vergiler
La formula giusta per pagare le tasse : Vergileri ödemek için doğru formül
” Paghiamo responsabilità del passato ” ne anlama gelir ?
Paghiamo :Öderiz
responsabilità : sorumluluk
del : -nın, -nin
passato : geçmiş
Paghiamo responsabilità del passato : Geçmişim sorumluluklarını öderiz
” Cerco l’amore ” ne anlama gelir ?
Cerco : Ararım
l’amore : aşk
Cerco l’amore : Aşk’ı ararım
” Cerchiamo gente come te ” ne anlama gelir ?
Cerchiamo : Arıyoruz
gente : insanlar
come : gibi
te : sana
Cerchiamo gente come te : Senin gibi insanlar arıyoruz
” Voglio salire sulla tua barca ” ne anlama gelir ?
Voglio : isterim
salire : çıkmak/binmek
sulla : üzerine
tua barca :senin sandalın
Voglio salire sulla tua barca : Senin sandalına binmek isterim
” Preferisco stare con i predenti ” ne anlama gelir ?
Preferisco : Tercih ederim
stare : kalmak/olmak
con : ile
i predenti : kaybedenler
Preferisco stare con i predenti : Kaybedenlerle olmayı tercih ederim
ESSERE | AVERE |
Sono | Ho |
Sei | Hai |
é | Ha |
Siamo | Abbiamo |
Siete | Avete |
Sono | Hanno |
Essere
“Essere” fiili en basit anlamda “olmak” manasına gelmektedir.
Sono turco : Ben türküm
Emre é turco : Emre türk
Sono l’italiano : Ben italyanım
” Noi non siamo angeli ” ne anlama gelir ?
Noi : Biz
non siamo : değiliz
angelo : melek
Noi non siamo angeli : Biz melek değiliz
” Noi siamo chiesa ” ne anlama gelir ?
Noi : Biz
siamo : olmak
chiesa : kilise
Noi siamo chiesa : Biz kiliseyiz.
” Essere liberi ” ne anlama gelir ?
Essere : olmak
liberi : özgürlükler
Essere liberi : Özgür olmak
Avere
Avere fiili “olmak” manasına gelir. Essere fiilinden farkı ise;
Bir varlığa sahip olmak ( Bir kitaba sahibim, Bir kız arkadaşa sahibim)
Bir yaşa sahip olmak ( Ben 23 yaşındayım, Ben 34 yaşındayım)
Ho un amico l’italiano : Ben bir italyan arkadaşa sahibim
Ayşe ha un libro : Ayşe bir kitaba sahip
Ho venti anni : Yirmi yaşındayım
” Ho un segreto con un papà ” ne anlama gelir ?
Ho : Sahibim
un segreto : sır
con : ile
un papà : baba
Ho un segreto con un papà : Baba ile ilgili bir sırrım var
” Ho un enorme debito ” ne anlama gelir ?
Ho : Sahibim
un enorme : büyük
debito : borç
Ho un enorme debito : Büyük bir borcum var
” Non abbiamo paura delle grandi potenze ” ne anlama gelir ?
Non abbiamo : Sahip değiliz
paura : korku
delle : -den, -dan
grande : büyük
potenza : güç, kuvvet
Non abbiamo paura delle grandi potenze : Büyük güçlerden korkmuyoruz
” Nino ha sedici anni ” ne anlama gelir ?
Ha : Sahip
sedici anni : 16 yaş
Nino ha sedici anni : Nino 16 yaşında.
TORNARE | PRENDERE | SENTIRE |
Torno | Prendo | Sento |
Torni | Prendi | Senti |
Torna | Prende | Sente |
Torniamo | Prendiamo | Sentiamo |
Tornate | Prendete | Sentite |
Tornano | Prendono | Sentono |
VOLERE | DOVERE | POTERE |
Voglio | Devo | Posso |
Vuoi | Devi | Puoi |
Vuole | Deve | Puo |
Vogliamo | Dobbiamo | Possiamo |
Volete | Dovete | Potete |
Vogliono | Devono | Possono |
FARE | DARE | DIRE |
Faccio | Do | Dico |
Fai | Dai | Dici |
Fa | Da | Dice |
Facciamo | Diamo | Diciamo |
Fate | Date | Dite |
Fanno | Danno | Dicono |
ANDARE | VENİRE | SAPERE |
Vado | Vengo | So |
Vai | Vieni | Sai |
Va | Viene | Sa |
Andiamo | Veniamo | Sappiamo |
Andate | Venite | Sapete |
Vanno | Vengono | Sanno |
USCIRE | SALIRE | STARE | FINIRE |
Esco | Salgo | Sto | Finisco |
Esci | Sali | Stai | Finisci |
Esce | Sale | Sta | Finisce |
Usciamo | Saliamo | Stiamo | Finiamo |
Uscite | Salite | State | Finite |
Escono | Salgono | Stanno | Finiscono |
BERE | RIMANERE | PAGARE | CERCARE |
Bevo | Rimango | Pago | Cerco |
Bevi | Rimani | Paghi | Cerchi |
Beve | Rimane | Paga | Cerca |
Beviamo | Rimaniamo | Paghiamo | Cerchiamo |
Bevete | Rimanete | Pagate | Cercate |
Bevono | Rimangono | Pagano | Cercano |
İtalyanca Gelecek Zaman
İtalyan dilinde gelecek zamanı öğrenmeye devam ediyoruz. Bu aşamada gelecek zamanda sıkça kullanılan kuralsız fiil biçimlerini göreceksiniz. Eğer aşağıdaki verilen çekimlerde fiil çekimlerinin birinci çekimlerini öğrenirseniz geri kalanın sadece bilinen ekleri eklemekten başka bir şey olmadığını anlayacaksınız.
AVERE | POTERE | SAPERE | DOVERE | VEDERE |
Avrò | Potrò | Saprò | Dovrò | Vedrò |
Avrai | Potrai | Saprai | Dovrai | Vedrai |
Avrà | Potrà | Saprà | Dovrà | Vedrà |
Avremo | Potremo | Sapremo | Dovremo | Vedremo |
Avrete | Potrete | Saprete | Dovrete | Vedrete |
Avranno | Potranno | Sapranno | Dovranno | Vedranno |
Gördüğünüz üzere yukarıdaki örneklerde ” e ” seslisi düşmektedir. Oluşan yeni biçimde çekim devam etmektedir.
CERCARE | PAGARE | SPIEGARE | DIMENTICARE |
Cercherò | Pagherò | Spiegherò | Dimenticherò |
Cercherai | Pagherai | Spiegherai | Dimenticherai |
Cercherà | Pagherà | Spiegherà | Dimenticherà |
Cercheremo | Pagheremo | Spiegheremo | Dimenticheremo |
Cercherete | Pagherete | Spiegherete | Dimenticherete |
Cercheranno | Pagheranno | Spiegheranno | Dimenticheranno |
Karşımızda ” gare ” bitimli üç fiil var.
Görüldüğü üzere sadece fiilin köküne önce ” h ” ekleniyor,
sonrasında kurallı fiiller için geçerli çekim uygulanıyor.
” care ” bitimli fiilerde de aynı işlem uygulanıyor.
İtalyan dilinde gelecek zamanı öğrenmeye devam ediyoruz. Fiilerin babası olarak adlandırılan “essere ” nin çekimi karşınızda. Kendisine burdan hürmetlerimizi sunuyoruz.
ESSERE |
Sarò |
Sarai |
Sarà |
Saremo |
Sarete |
Saranno |
İtalyan dilinde gelecek zamanı öğrenmeye devam ediyoruz.
Bere | Venire | Volere | Rimanere |
Berrò | Verrò | Vorrò | Rimarrò |
Berrai | Verrai | Vorrai | Rimarrai |
Berrà | Verrà | Vorrà | Rimarrà |
Berremo | Verremo | Vorremo | Rimarremo |
Berrete | Verrete | Vorrete | Rimarrete |
Berranno | Verranno | Vorranno | Rimarranno |
Fare | Dare | Dire |
Farò | Darò | Dirò |
Farai | Darai | Dirai |
Farà | Darà | Dirà |
Faremo | Daremo | Diremo |
Farete | Darete | Direte |
Faranno | Daranno | Diranno |
Andare | Stare |
Andrò | Starò |
Andrai | Starai |
Andrà | Starà |
Andremo | Staremo |
Andrete | Starete |
Andranno | Staranno |
Vorremo una tazza : Bir fincan isteyeceğiz
Potremo usare il cellulare in aereo : Uçakta cep telefonu kullanabileceğiz
Il prossimo settimana faremo una gita : Gelecek hafta tur yapacağız
Come sarà la nuova identità digitale : Yeni dijital kimlikler nasıl olacak
A che ora finirà il film? : Film ne zaman bitecek ?
Basta che tu clicchi e io saprò chi sei : Tıklaman yeterli, kimsin bileceğim
Io verrò e ti guarirò : Geleceğim ve seni iyileştireceğim
Mi dirà Ciampi quando dimettermi : Ne zaman ayrılacağımı Ciampi bana söyleyecek
Se uscirai, perderai l’autobus : Çıkmazsan, otobüsü kaçıracaksın
Cosa farai sabato sera ? : Cumartesi akşamı ne yapacaksın ?
Daranno un contributo di qualità al miglioramento della nostra politica : Politikamızın kalitesinin artırılmasına katkıda bulundular (verdiler)
Le cose cambiano anche se noi non lo vorremo : Biz istemesekte herşey değişiyor
Fra un mese finirà la sua tesi : Bir ay içerisinde tezini bitirecek
Mi dovrai uccidere : Beni öldürmek zorundasın
Cosa farà Emre a fine stagione ? : Emre sezon sonunda ne yapacak
Resterà alla Juve : Juventus’da kalacak
Andrà al Real Madrid : Real Madrid’e gidecek
Il mese prossimo lavoraremo in banca : Gelecek ay banka’da çalışacağım
Büyültme Küçültme Kötüleştirme Ekleri
İtalyan dilinde isimi büyültmek için büyültme ekleri isme eklenir. İsimlerin karakterine göre uygulanacak ekler aşağıda toplumumuzun hizmetine sunulmuştur.
Erkek Tekil | Erkek Çoğul | Dişi Tekil | Dişi Çoğul |
-one | -oni | -ona | -one |
piede (Ayak) : piedone (Büyük Ayak)
piedi (Ayaklar) : piedoni (Büyük Ayaklar)
palazzo (Bina) : palazzone (Büyük Bina)
palazzi (Binalar): palazzoni (Büyük Binalar)
borsa (Çanta) : borsona (Büyük Çanta)
borse (Çantalar) : borsone (Büyük Çantalar)
İtalyan dilinde isimi küçültmek için küçültme ekleri isme eklenir. İsimlerin karakterine göre uygulanacak ekler aşağıda toplumumuzun hizmetine sunulmuştur.
Erkek Tekil | Erkek Çoğul | Dişi Tekil | Dişi Çoğul |
-ino | -ini | -ina | -ine |
-etto | -etti | -etta | -ette |
-uolo | -uoli | -uola | -uole |
-ello | -elli | -ella | -elle |
-uccio | -ucci | -uccia | -ucce |
uccello : Kuş
uccellino :Küçük Kuş
uccelletto : Küçük Kuş
piede (Ayak) : piedone (Büyük Ayak)
piedi (Ayaklar) : piedoni (Büyük Ayaklar)
palazzo (Bina) : palazzone (Büyük Bina)
palazzi (Binalar): palazzoni (Büyük Binalar)
strada : Yol
stradina : Dar Yol
stradetta : Dar Yol
ragazzi : Çocuklar
ragazzini : Küçük Çocuklar
ragazzetti : Küçük Çocuklar
borsa (Çanta) : borsona (Büyük Çanta)
borse (Çantalar) : borsone (Büyük Çantalar)
İtalyan dilinde isimi kötüleştirmek için kötüleştirme ekleri isme eklenir. İsimlerin karakterine göre uygulanacak ekler aşağıda toplumumuzun hizmetine sunulmuştur.
Erkek Tekil | Erkek Çoğul | Dişi Tekil | Dişi Çoğul |
-accio | -acci | -accia | -acce |
tavolo (Masa) : tavolaccio (Eski, Kırık Masa)
errore (Hata) : erroraccio (Kötü Hata)
libri (Kitaplar) : libracci (Kötü Kitaplar)
vita (Hayat) : vitaccia (Zor Hayat)
bicicletta (Bisiklet) : biciclettaccia (Ucuz Bisiklet)
scarpe (Ayakkabılar) : scarpacce (Yıpranmış Ayakkabılar)
roba (Şeyler) : robaccia (Kötü Şeyler)
posti (Yerler) : postacci (Kötü Yerler)
momento (Zaman) : momentaccio (Kötü Zaman)
tempo (Hava) : tempaccio (Kötü Hava)
İtalyanca Soru Cümleleri
Chi ? : Kim
Chi è ? : Kim
Di Chi è ? : Kimin
Che ? : Ne
Che Cosa ? : Ne
Cosa ? : Ne
Quanti ne abbiamo oggi ? : Bugün ay’ın kaçı ?
Dove : Nerede
Quando : Ne zaman
Che Tempo Fa ? : Hava nasıl ?
Come : Nasıl
Quanto : Ne kadar
Perché : Niçin
Quale : Hangisi
Quali : Hangileri
İtalyanca Geçmiş Zaman I
İtalyan dilinde geçmiş zaman, bileşik zaman özeliği göstermektedir.
Basit anlamda iki parçadan oluşmaktadır.
Bu bölümde geçmiş zamanı oluşturan ilk parçayı inceleyeceğiz.
İlk parça fiilin, sıfat fiil geçmiş zaman çekimi ( participio passato ) dir.
Bir fiilin, sıfat fiil geçmiş zaman çekimini yapmak için kurallı fiillere uygulanacak ekleri veriyorum.
Are : Ato
Ere : Uto
Ire : Ito
Burada “ere” çekimi biraz kafa karıştırıcıdır.
Neden “uto” bilmiyorum.
Ama çalışırsanız bu bir zorluk olmaktan çıkacaktır.
Hemen örneklere geçelim.
Lavare : Lavato
Dare : Dato
Studiare : Studiato
Cominciare : Cominciato
Pagare : Pagato
Passare : Passato
Mangiare : Mangiato
Saltare : Saltato
Camminare : Camminato
Sapere : Saputo
Perdere : Perduto
Ricevere : Ricevuto
Vendere : Venduto
Sedere : Seduto
Premere : Premuto
Sentire : Sentito
Dormire : Dormito
Uscire : Uscito
Finire : Finito
Partire : Partito
Capire : Capito
Sıfat fiilinin geçmiş zaman çekimi kuralsız olan fiiller aşağıda sunulmuştur.
Dire : Detto
Correre : Corso
Chiudere : Chiuso
Chiedere : Chiesto
Fare : Fatto
Leggere : Letto
Offrire : Offerto
Scrivere : Scritto
Friggere : Fritto
Cuocere : Cotto
Rompere : Rotto
Rimanere : Rimasto
Rispondere : Risposto
Aprire : Aperto
Avere : Avuto
Essere : Stato
Accendere : Acceso
Perdere : Perso
Prendere : Preso
Mettere : Messo
Scegliere : Scelto
Spendere : Speso
Spegnere : Spento
Scendere : Sceso
Succedere : Succcesso
Morire : Morto
Vedere : Visto
Venire : Venuto
Vivere : Vissuto
Nascere : Nato
Ridere : Riso
Togliere : Tolto
Parçaları birleştirmeye devam ediyoruz.Geçmiş zaman formülasyonu az sonra açıklanak fakat hedefe sağlam adımlarla gidelim.
Geçişli ve geçişsiz fiil ne anlama gelir?
Geçişli fiil nesne alan fiildir.
Kısaca fiile
“neyi, kimi” sorularını sorduğunuzda cevap alıyorsanız bu fiil geçişli fiildir.
Geçişsiz fiile “neyi, kimi” sorusunu sorduğunuzda cevap alamazsınız.
Türkçe karşılığı “almak” olan “prendere” fiili geçişli midir ?
Evet geçişlidir. “Neyi almak?” sorusuna cevap vermektedir.
Türkçe karşılığı “gelmek” olan “venire” fiili geçişli midir ?
Hayır geçişsizdir. “Neyi gelmek” sorusuna cevap vermemektedir.
Geçmiş Zaman Formülü | |
Avere ( presente çekimi ) | Participio Passato |
Essere ( presente çekimi ) |
Geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise;
Avere (presente çekimi ) + Participio Passato formülasyonu
Geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil geçişsiz ise;
Essere ( presente çekimi ) + Participio Passato formülasyonu
Avere temelli geçmiş zaman çekimi | Essere temelli geçmiş zaman çekimi | ||
Ho | Participio “o” ile sonlanır | Sono | o/a ile sonlanır |
Hai | Sei | ||
Ha | é | ||
Abbiamo | Siamo | i/e ile sonlanır. | |
Avete | Siete | ||
Hanno | Sono |
Yukarıda yer alan tablo büyük önem arzetmektedir. Bir daha tekrar ediyorum. “Essere” temelli geçmiş zaman çekiminde “Participio Passato” özneye göre şekillenir. İlk adım fiilin geçişli yada geçişsiz mi olduğuna karar vermek, eğer geçişli ise “Participio Passato” yu özneye göre şekillendirmektir.
Mario é tornato
Mario erkek olduğu için “Participio Passato” o eki ile sonlandı.
Maria é tornata
Maria bayan olduğu için “Participio Passato” a eki ile sonlandı.
Loro (Mario,Julio) sono tornati
Mario ve Julio çoğul erkek olduğundan “Participio Passato” i eki ile sonlandı
Loro (Franca,Maria) sono tornate
Franca ve Maria çoğul bayan olduğundan “Participio Passato” e eki ile sonlandı
Loro (Mario,Franca) sono tornati
Çoğul grup bayan ve erkeklerden oluşuyorsa “Participio Passato” i eki ile sonlanır.
Bu bölümde geçmiş zaman analizimizi genişletiyoruz.
Daha iyi kavramanız için basamaklı örnekler geliştirdik.
Türkçe karşılığı “söylemek” manasına gelen “dire” fiilini alalım.
Kurmamız gereken cümle “Ben berlusconi’ye söyledim.” olsun.
“Dire” fiili geçişlidir, zira “neyi söyledin” sorusuna cevap vermektedir.
Demek ki “avere” temelli geçmiş zaman kullanılacak.
Ben dediğine göre avere fiilinin 1. tekil şahısı olan “ho” kullanılacak
Şimdi ise “dire” fiilinin “Participio Passato” sunu bulmalıyız.
Cevap “Detto” dur. Formülasyonu hatırlayalım.
Hadi bitirin şu işi
“”Ho detto a Berlusconi””
Bir örnekle tabi kimse yetinemez.
Bu örnekte şirketimizden hediyedir.
Türkçe karşılığı “vermek” manasına gelen “dare” fiilini alalım.
Kurmamız gereken cümle “Biz Berlusconi’ye verdik” olsun.
“Dare” fiili geçişlidir, zira “neyi verdin” sorusuna cevap vermektedir.
Demek ki “avere” temelli geçmiş zaman kullanılacak.
Biz dediğine göre avere’nin 1 çoğul şahısı “abbiamo” kullanılacak
Şimdi ise “dare” fiilinin “Participio Passato” sunu bulmalıyız
. Cevap “Dato” dur. Formülasyonu hatırlayalım.
Bitirin şu işi Gözlerimi kapıyorum.
“”Abbiamo dato a Berlusconi””
Bir yazar dostunuzun güzel bir romanı yazdığını ifade etmek istiyorsunuz.
Türkçe karşılığı “yazmak” manasına gelen “scrivere” fiilini alalım
Kurmamız gereken cümle “Cem Uzan güzel bir hikaye yazdı” olsun.
“Scrivere” fiili geçişlidir, zira “neyi yazdın” sorusuna cevap vermektedir.
Demek ki “avere” temelli geçmiş zaman kullanılacak.
Avere fiilinin 3. tekil şahısı olan “ha” kullanılacak.
Şimdi ise “scrivere” fiilinin “Participio Passato” sunu bulmalıyız.
Cevap “Scritto” Formülasyonu hatırlayalım
Bitirin şu işi hey kime söylüyorum
“” Cem Uzan ha scritto un bel romanzo “”
Bu bölümde geçmiş zaman analizimizi geçişsiz fiiller yönünde genişletiyoruz.
Türkçe karşılığı “doğmak” manasına gelen “nascere” fiilini alalım.
Kurmamız gereken cümle
” Fellini 1920 ‘de doğdu.” olsun.
“Nascere” fiili geçişsizdir,
zira “neyi doğdun” sorusuna cevap vermemektedir.
Demek ki “essere” temelli geçmiş zaman kullanılacak.
Essere fiilinin 3 . tekil şahısı olan ” é” kullanılacak.
Şimdi ise “nascere” fiilinin “Participio Passato” sunu bulmalıyız.
Cevap “nato” dur.
Formülasyonu hatırlayalım.
“”Fellini é nato in 1945″”
“Essere” temelli çekimlerde “Participio Passato” nun özneye uyum sağladığını bir kere daha hatırlatayım.
Pratik zekamızı kullanalım;
Fellini é nato in 1945( bir erkek )
Sophia Loren é nata in 1945 ( bir dişi )
Loro sono nati in 1981 ( birden fazla erkek )
Loro sono nate in 1985 ( birden fazla dişi )
Burada kafası karışanlar olabilir.
“Essere” içerisinde hem birinci tekil hem de üçünçü çoğul şahıs için “sono” kullanılıyor.
Io sono nato in 1981 ( ben ) ( söyleyen erkek )
Io sono nata in 1981 ( ben ) ( söyleyen dişi )
Varsayalım sırasıyla bir erkek, bir bayan, bir grup erkek, bir grup bayanın yola çıkacaklarını bildireceksiniz.
Türkçe karşılığı “Yola koyulmak” manasına gelen “partire” fiilini alalım.
“Partire” fiili geçişsizdir, zira “neyi yola koyulmak” sorusuna cevap vermemektedir.
Demekki “essere” temelli geçmiş zaman kullanılacak.
Şimdi ise “partire” fiilinin “Participio Passato” sunu bulmalıyız.
Cevap “Partito” dur. Formülasyonu hatırlayalım.
Stefano é partito
Gina é partita
Loro (Giuseppe,Rocco) sono partiti
Loro (Claudia,Silvana) sono partite
Loro (Aldo,Maria) sono partiti
Dikkat edilmesi gereken nokta “Participio Passato” şekillenmesinin tüm şahışlarda geçerli olmasıdır.
Sei partito ( Bir erkek )
Sei partita ( Bir bayan )
Siamo partiti ( Bir grup erkek )
Siamo partite ( Bir grup bayan )
Siete partiti ( Bir grup erkek )
Siete partite ( Bir grup bayan )
Arkadaşlar cümlede illaki bir kişiden bahsedilecek diye bir kural yok,
sizin bakmanız gereken öznenin karakteridir.
la scienza è nata
il sito è nato
le scienze sono nate
i siti sono nati
Ho cambiato i miei numeri : Numaralarımı değiştirdim
Ho speso gran parte dei miei soldi per donne : Paramın büyük bir bölümünü kadınlar için harcadım
Noi abbiamo spento le luci : Işıkları açtık
Ho cambiato la macchina : Arabamı değiştirdim
Il consigliere ha visitato l’europa : Danışman, avrupa’yı gezdi
Stupide politiche di governo hanno dato ad Amazon questa opportunità : Hükümetin aptal politikaları, Amazon’a bu fırsatı verdi.
Il pilota ha bevuto troppo : Pilot çok fazla içti
Ha mangiato qualcosa di tossico : Zehirli birşeyler yedi
A dicembre 10 milioni di italiani hanno comprato su internet : Aralık’ta 10 milyon italyan, internet üzerinden alışveriş yaptı (satın aldı)
Loro hanno passato parte del tempo a scrivere : Zamanlarının bir bölümünü yazarak geçirdiler.
Ho smesso di drogarmi : Uyuşturucu kullanmayı bıraktım
Io ho passato la stessa situazione : Aynı durumu yaşadım (geçirdim)
Io fatto un blog : Bir blog yaptım
Ho preso la decisione di candidarmi alla presidenza francese alle prossime elezioni : Gelecek fransa başkanlık seçimlerinde aday olma kararını verdim (aldım)
Quante persone ti hanno visto nudo ? : Kaç kişi sizi çıplak gördü ?
Io ho fatto nulla tutta la giornata : Bütün gün hiçbir şey yapmadım
Cosa abbiamo fatto : Biz ne yaptık
In Iraq abbiamo fatto miglialia di errori : Irak’ta binlerce hata yaptık
Lui ha lavorato nel telefilm ” Numero 7 ” : 7 numara dizisinde çalıştı
Hanno lavorato con noi : Bizimle çalıştılar
Noi abbiamo lavorato con entusiasmo : Büyük bir zevkle çalıştık
Lei ha viaggiato molto : Çok seyahat etti
Lei ha viaggiato per mezzo mondo : Dünyanın yarısını gezdi
Ho viaggiato in Francia : Fransa’yı gezdim
Ho viaggiato 3 volte nell’arco di due anni con questa azienda : Bu şirketle 2 yıl içerisinde 3 kez seyahat ettim
Noi abbiamo parlato di cani : Köpeklerden konuştuk
Prodi ha parlato : Prodi konuştu
I miei occhi malati hanno visto : Benim hasta gözlerim gördü
Satana ha finito di aspettare : Şeytan beklemeyi bitirdi
Ambasciatrice di Cuba in Giamaica ha condannato l’applicazione extra-territoriale delle leggi nordamericane per rafforzare la politica di blocco economico contro Cuba : Jamaika’da bulunan Kübalı bayan büyükelçi, kuzey amerika yasalarının, küba’ya karşı ekonomik yaptırımı artırmak için kendi sınırlarını aşacak biçimde uygulanmasını kınadı
Io ho venuto a cercare : Aramaya geldim
Ambasciatrice di Cuba ha ricordato la recente multa imposta dal governo messicano : Kübalı bayan büyükelçi, meksika hükümetinin son vergi cezasını hatırlattı
Ho preso un virus : Virüs aldım (yedim )
Ambasciatrice di Cuba ha spiegato che ogni anno l’Assemblea Generale della ONU vota a favore del termine della politica di blocco economico contro l’Isola : Kübalı bayan büyükelçi, her yıl UN genel kurulunun ada’ya karşı yapılan ekonomik kısıtlama politikalarının sonlandırılması lehinde oy kullandığını açıkladı
Io ho aperto le tende : Perdeleri açtım
Ho sentito il nuovo singolo di Valeria Rossi : Valeria Rossi’nin yeni single’ını dinledim
Silvio non ha capito che così si perde : Silvio ne kaybettiğini anlamadı
Berlusconi ha capito che la verifica è una cosa seria : Berlusconi, gözden geçirmennin ciddi birşey olduğunu anladı
Ho perso le parole : Sözcükleri kaybettim
Noi abbiamo perso tutti : Herşeyi kaybettik
I soldati hanno cominciato a sparare : Askerler ateş etmeye başladı
I ho acceso la luce/la radio/la televisione : Işığı/Radyoyu/Tv’yi açtım
Io ho spento la luce/la radio/la televisione : Işığı/Radyoyu/Tv’yi kapattım
Il crawler di Yahoo ha cominciato a lavorare : Yahoo’nun yeni web örümceği çalışmaya başladı.
Ho finito Max Payne : Max Payne’i bitirdim
Maria ha sentito la voce di Dio Padre : Maria, Allah babanın sesini duydu
Il Padrino ha finito la corsa : Mafya babası yolculuğu bitirdi.
Hai finito di editare il titolo ? : Başlığı düzenlemeyi bitirdin mi ?
Noi abbiamo mostrato loro i biglietti da visita : Giriş biletlerimizi onlara gösterdik
Ho preparato la cena : Akşam yemeğini hazırladım
Noi non abbiamo avuto tempo di preparare : Hazırlanmak için zamanımız yoktu
Io ho aperto i miei occhi : Gözlerimi açtım
Ho veduto nascere il sole : Güneşin doğuşunu gördüm
Emre ha scelto le coppie : Emre, kopyaları şeçti
Non ho avuto modo di approfondire questo argomento : Bu düşünceyi derinleştirecek olanağa sahip değildim
Se la vittima ha avuto esperienze, la violenza sessuale è meno grave : Eğer kurban çok deneyim sahibiyse, cinsel şiddet daha az etkili olur
Io ho voluto lo stesso fare : Aynı şeyi yapmak isterdim
Ho tradotto il modulo HelpDesk: Helpdesk modülünü çevirdim
Ha saputo aprire una nuova strada : Yeni bir yol açmayı biliyordu
Abbiamo pagato un prezzo alto : Yüksek bir fiyat ödedik
Noi abbiamo corso per le strade : Sokaklarda koştuk
Giuseppe ha scritto : Giuseppe yazdı
Sei stato felice : Sen mutluydun
Io sono andato la prima volta in Bosnia nel 1998 : Bosna’ya ilk kez 1998 yılında gittim
Io sono andata a camminare con tutti i giovani : Bütün gençlerle yürümeye gittim
Noi siamo andati per l’istituto a 9:20 per vedere per la prima volta l’esposizione : İlk kez bir sergi izlemek için 9.20’de enstitü’ye gittik
Noi siamo andate in Toscana per tre giorni : Üç günlüğüne Toscana’ya gittik
I soldati sono andati oltre il confine : Askerler sınırın diğer tarafına gitti
Le bambine del mercato sono andate in paradiso : Piyasanın bebekleri cennete gitti
Io sono tornato Martedì dalla Liguria : Liguria’dan salı günü döndüm
Io sono tornata per te : Senin için döndüm
Io sono stato a Falluja : Felluce’deydim
Io sono stato un agente CIA : CIA ajanıydım
Io sono stata sua nella foga : Senin ateşin içindeydim
Io sono stata a Vienna durante il primo semestre dell’anno accademico : Akademik yılın ilk döneminde Viyana daydım
Noi non siamo stati contadini : Biz köylü değildik
Noi siamo state in questo ostello 4 giorno : Bu otelde 4 gün bulunduki
Noi siamo rimasti molto soddisfatti : Çok memnun kaldık
Noi siamo rimaste molto deluse : Düş kırıklığına uğradık
Io sono rimasto senza mouse : Faresiz kaldım
Io sono rimasta nuda : Çıplak kaldım
Io sono arrivato in questa Facoltà : Bu fakülteye geldim ( vardım )
Io sono arrivata a Pisa con 15 minuti di ritardo : Pisa’ya 15 dakika geç geldim ( vardım )
Noi siamo entrati nella terza dimensione : Üçüncü boyuta girdik
Noi siamo entrate nel negozio di cd : Cd mağazasına girdik
Loro sono usciti con arroganza : Küçümsemeyle çıktılar
Loro sono uscite le commissioni d’esame : Sınav komisyonlarından çıktılar
Io sono venuto per bruciare nell’arena dell’Amore : Aşkın dehlizlerinde yanmak için geldim
Io non sono venuta per scoprire le scarpe : Ayakkabıları keşfetmek için gelmedim
Marcello Mastroanni è morto : Büyük usta öldü
L’attrice Alida Valli è morta nella sua casa romana alle 5.30 di questa mattina : Bayan sanatçı Alida Valli, bu sabah 5.30’da roma’da ki evinde öldü
È nato un bambino : Bir bebek doğdu
Com’è nata la scienza ? : Bilim nasıl doğdu ?
İtalyanca Hikaye Zamanı I
Bu zaman, geçmişte devam eden zamana işaret etmektedir. İtalyan dilinde en çok kullanılan zamanlardan birisidir.
Günlük konuşmalarınızda geçmişte devam eden bir olayı anlatmaya kalkıştığınızda bu zamanı kullanabilirsiniz. Bu zaman içerisinde az sayıda kuralsız fiil barındırmaktadır.
Kurallı fiil çekimleri için kullanacağınız ekler aşağıda sunulmuştur.
ARE | ERE | IRE |
Avo | Evo | Ivo |
Avi | Evi | Ivi |
Ava | Eva | Iva |
Avamo | Evamo | Ivamo |
Avate | Evate | Ivate |
Avano | Evano | Ivano |
Dikkatli bir okuyucu farklı renkler üzerine yoğunlaşır ve bu zamanın çekimini kısa zamanda anlar. Bu çekimleri kurallı fiillerimiz üzerinde görelim.
ANDARE | LEGGERE | DORMIRE |
Andavo | Leggevo | Dormivo |
Andavi | Leggevi | Dormivi |
Andava | Leggeva | Dormiva |
Andavamo | Leggevamo | Dormivamo |
Andavate | Leggevate | Dormivate |
Andavano | Leggevano | Dormivano |
Bu bölümde hikaye zamanı içerisinde kuralsız fiil çekimi özeliği gösteren fiiller incelenecektir. Bu kuralsızlık içerisinden fiillerin ilk çekimlerini ezberleyerek sıyrılabilirsiniz .
ESSERE | AVERE |
Ero | Avevo |
Eri | Avevi |
Era | Aveva |
Eravamo | Avevamo |
Eravate | Avevate |
Erano | Avevano |
Görüldüğü üzere “Avere” fiili düzenli fiil özeliği göstermektedir.
“Essere” fiilinin çekimleri mutlaka yenilmeli ve iyice sindirilmelidir.
Bu bölümde hikaye zamanı içerisinde kuralsız fiil çekimi özeliği gösteren fiiller incelenecektir. En fazla kullanılan kuralsız fiilleri ve çekimlerini sunuyorum.
FARE | DIRE | BERE |
Facevo | Dicevo | Bevevo |
Facevi | Dicevi | Bevevi |
Faceva | Diceva | Beveva |
Facevamo | Dicevamo | Bevevamo |
Facevate | Dicevate | Bevevate |
Facevano | Dicevano | Bevevano |
TRADURRE | PROPORRE | PORRE |
Traducevo | Proponevo | Ponevo |
Traducevi | Proponevi | Ponevi |
Traduceva | Proponeva | Poneva |
Traducevamo | Proponevamo | Ponevamo |
Traducevate | Proponevate | Ponevate |
Traducevano | Propevano | Ponevano |
Eğer geçmişte süregiden iki olay resmedilecekse
imperfetto + imperfetto formülasyonu kullanılır.
Mentre Emilio ascoltava la radio, guardavamo la TV
Quando Io vivevo a Parigi, parlavo molto bene
Mentre gli studenti studiavano , ascoltavano la musica
Eğer geçmişte süre giden eylem, süre gitmeyen bir eylem ile karşılarşırsa
Imperfetto + passato prossimo yapısı kullanılır.
Mentre Turquato studiava , Elina é entrata
Mentre Giuseppe aspettava l’autobus, ha incontrato Giordano Bruno
Aşağıdaki ifadeler, bu zamanla kurulan cümlelerde sıklıkla görülmektedirler.
Mentre
Ieri
Una volta
Da Bambino, Ragazzo, Piccolo, Giovane
Da giorni, Mesi, Anni
Mi ha violentata mentre ero in coma
C’ era una volta in America
Da bambino volevo guarire i ciliegi
Da ragazzo studiavo Gorizia dai Salesiani
Da piccolo non mantenevo le promesse
Da giovane potevo ricordare tutti.
Bu zaman ingiliz dilinde
“was+ing” ile kurulan zamana tekabül eder.
Olay geçmişte sürmekte olan niteliğini korumaktadır.
Da bambina credevo che gli adulti non avevano paura
Aveva una notizia bomba
Non credevamo di provocare un tale disastro
Quando era l’Italia a dettare legge in Francia
La sera andavamo in via Veneto
L’uomo che credeva di non avere più tempo
Il suo sonno era più tranquillo quando era nel suo letto
Avevo un sogno ed era il suo
Leggevo Bukowsy
Da piccolo giocavo al dottore
Gino aveva ragione ?
Il martedì andavamo al Biblico
Gli dissi quanto era speciale quel letto poiché era mio quando ero bambina
Melissa ha deciso che era pronta per dormire da sola
Una volta a settimana leggevamo il giornale in santa pace
A quell’epoca noi bambini non leggevamo fumetti
Erano anni che non mangiavo un dolce così buono
Quando ero piccola, mangiavo molto
Giocavamo per la strada
Nell’ottantacinque-ottantasei giocavo in una squadra di calcio ed ogni notte
Mangiavamo pane e castagne
A mezzogiorno mangiavamo alla mensa dell’ospedale gratis
È morta l’attrice Alida Valli, aveva 84 anni
İtalyanca -miş’li Geçmiş Zaman I
İtalyan dilinde -miş’li geçmiş zaman, bileşik zaman özelliği gösterir.
Miş’li Geçmiş Zaman Formülü | |
Avere ( imperfetto çekimi ) | Participio Passato |
Essere ( imperfetto çekimi ) |
Miş’li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise;
Avere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyonu
Miş’li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil geçişsiz ise;
Essere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyonu
” Essere ” temelli geçmiş zaman kullanımında “Participio Passato” özneye göre şekillenmektedir.
Bu zaman ” passato prossimo ” nun belirtiği zaman diliminin daha da gerisindedir. Aşağıdaki örnek durumu anlamanızı sağlayacaktır.
Leggo un libro che ho comprato ieri
Ieri ho letto un libro che avevo comprato l’altro ieri
Aman arkadaşlar, bu örneği özellikle 2 zamanı karşılaştırmanız açısından verdim. İllaki bu zaman, bu yapı içerisinde kullanılacak diye zorunluluk yoktur.
İtalyan dilinde -miş’li geçmiş zaman, bileşik zaman özelliği gösterir.
Miş’li Geçmiş Zaman Formülü | |
Avere ( imperfetto çekimi ) | Participio Passato |
Essere ( imperfetto çekimi ) |
Miş’li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise;
Avere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyonu
Miş’li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil geçişsiz ise;
Essere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyon
I soldati israeliani avevano aperto il fuoco
Quando me lo avevano raccontato non ci avevo creduto
Avevo giocato poco
Avevamo fatto un’operazione pesante sul testo
Avevamo lavorato a casa
Avevamo gridato la verita
Avevamo lavorato assieme in molti progetti
Avevamo lavorato fin dal 1973
Nei giorni scorsi avevamo sottolineato
Aveva lanciato un sondaggio
Avevamo lavorato per comporre le faide della nostra regione
Ci avevano raccontato
Avevano corso più velocemente possibile
Avevano seguito i corsi di musica
Aveva frequentato il corso sul metodo normale tedesco
Mina aveva letto molti libri di etnologia sull’Africa
Avevamo scritto inutilmente
Aveva perso l’anima
In quell’occasione avevamo scritto solo un paio di poesie
Avevo avuto l’idea di applicare questo algoritmo
Avevi preso il mio cuore ma non la mia testa
Avevamo chiesto una riforma
Avevamo chiesto garanzie per i cittadini
Avevano aperto una catena di caffè
Avevo avuto la stessa idea
Come succedeva che tu avevi preso una persona per l altra ?
Non avevo avuto l’opportunità di vedere da ragazzo
Dopo il divorzio avevo perso persino la voglia di vestirmi
Aveva speso più di cinque sterline per un taglio di capelli
İtalyan dilinde -miş’li geçmiş zaman, bileşik zaman özelliği gösterir.
Avere ( imperfetto çekimi ) | Participio Passato |
Essere ( imperfetto çekimi ) |
Miş’li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise;
Avere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyonu
Miş’li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil geçişsiz ise;
Essere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyonu
Le donne erano andate a cogliere il mais
Le ragazze erano andate a cercare la legna
Ero partito per fare la lunga
Io ero partito con l’idea di leggerlo
Eravamo andati avanti e indietro tutta notte sul battello
Io ero partito con l’idea di leggerlo
Ero partita con l’idea di aggiungere un brano
Eravamo andati in India due volte
Ieri ero partita per il mare
Ero partito per il Venezuela con molti dubbi ed alcune speranze
Il 21 novembre scorso la nave Florio della Tirrenia era partita da Napoli
Franca era partita proprio dalla musica
Era partita con il treno di mezzanotte
Ieri alle cinque Ababa era partita da Massawa
Eravamo andati in vacanza
Le ruotine del trenino erano andate fuori dalle rotaie
Era partito per l’Iraq quattro mesi fa
Ero partito per partecipare ad un incontro mondiale di intellettuali ed artisti in difesa
In quel periodo una volta eravamo andate una settimana a Sestriere con mio padre
Il capitano era partito una settimana fa per la sua seconda missione in Iraq
Ero partito per fare solo architettura
Eravamo andate a scuola insieme
Tutti erano andati in chiesa
I deputati della Quercia alla camera erano stati molti critici.
İtalyanca Şart Kipi I
Bu şart kipinin kullanım alanları “Olabilirlik” ve “Niyet” ve “Arzu” bildiren ifadelerle incelik ifadesi içeren cümlelerdir.
Kısaca bir şeyi isterken, birisinden rica ederken bu kip dahilinde hareket etmek en doğrusudur. Aşağıda kurallı fiilerin çekiminde kullanılan ekler sunulmuştur.
ARE | ERE | IRE |
Erei | Erei | Irei |
Eresti | Eresti | Iresti |
Erebbe | Erebbe | Irebbe |
Eremmo | Eremmo | Iremmo |
Ereste | Ereste | Ireste |
Erebbero | Erebbero | Irebbero |
TORNARE | PRENDERE | DORMIRE |
Tornerei | Prenderei | Dormirei |
Torneresti | Prenderesti | Dormiresti |
Tornerebbe | Prenderebbe | Dormirebbe |
Torneremmo | Prenderemmo | Dormiremmo |
Tornereste | Prendereste | Dormireste |
Tornerebbero | Prenderebbero | Dormirebbero |
Bu şart kipinin kullanım alanları “Olabilirlik” ve “Niyet” ve “Arzu” bildiren ifadelerle incelik ifadesi içeren cümlelerdir.
Kısaca bir şeyi isterken, birisinden rica ederken bu kip dahilinde hareket etmek en doğrusudur.
Kuralsız fiil çekimlerinde, 1. tekil çekimlerini bilmeniz diğer çekimleri oluşturmanıza yardımcı olacaktır.
” Potere ” fiili
Potrei
Potresti
Potrebbe
Potremmo
Potreste
Potrebbero
Gördüğünüz üzere, kök’e kurallı fiil çekim ekleri ” e ” hecesi eksik olarak eklemlendi.
” Dare ” fiili
Darei
Daresti
Darebbe
Daremmo
Dareste
Darebbero
Gördüğünüz üzere, kök’e kurallı fiil çekim ekleri ” e ” hecesi eksik olarak eklemlendi.
Bu şart kipinin kullanım alanları “Olabilirlik” ve “Niyet” ve “Arzu” bildiren ifadelerle incelik ifadesi içeren cümlelerdir.
Kısaca bir şeyi isterken, birisinden rica ederken bu kip dahilinde hareket etmek en doğrusudur. Aşağıdaki kuralsız fiillerin 1. tekil çekimlerini bilmeniz, fiillerin diğer çekimlerini öğrenmenizde sizlere yardımcı olacaktır.
Essere : Sarei
Avere : Avrei
Tradurre : Tradurrei
Andare : Andrei
Stare : Starei
Tenere : Terrei
Venire : Verrei
Sapere : Saprei
Dovere : Dovrei
Cercare : Cercherei
Pagare : Pagherei
Cominciare : Comincerei
Mangiare : Mangerei
Vedere : Vedrei
Bere : Berrei
Volere : Vorrei
Dare : Darei
Dire : Direi
Fare : Farei
Vivere : Vivrei
Essere | Avere |
Sarei | Avrei |
Saresti | Avresti |
Sarebbe | Avrebbe |
Saremmo | Avremmo |
Sareste | Avreste |
Sarebbero | Avrebbero |
Bu şart kipinin kullanım alanları “Olabilirlik” ve “Niyet” ve “Arzu” bildiren ifadelerle incelik ifadesi içeren cümlelerdir.
Kısaca bir şeyi isterken, birisinden rica ederken bu kip dahilinde hareket etmek en doğrusudur.
1. Kibarca birşeyi istemek için;
Vorrei un birra
Vorrei andare
Vorrei mangiare
Mi vorrebbe dare
Ci potrebbe dire
Ci vorresti aiutare
Mi direbbe
2. Gerçekleşebilir bir ” arzu ” yada ” niyet ” bildirmek için,
Farei un giro
Non farei vedere
Verrei
Uscirei volentieri
Potrebbe essere
Vedrei un film
3. Şart cümleciklerinde;
Se studia, potresti andare al cinema
Se dice, potrei dare
il condizionale passato
İtalyan dilinde -miş’li geçmiş zaman, bileşik zaman özelliği gösterir.
Geçmiş zaman şart kipinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise;
Avere ( şart kipi şimdiki zaman çekimi) + Participio Passato formülasyonu
Geçmiş zaman şart kipinde kullandığımız fiil geçişsiz ise;
Essere ( şart kipi şimdiki zaman çekimi) + Participio Passato formülasyonu
İtalyan dilinde -miş’li geçmiş zaman, bileşik zaman özelliği gösterir.
Il Condizionale Passato | |
Avere ( şart kipi şimdiki zaman çekimi) | Participio Passato |
Essere ( şart kipi şimdiki zaman çekimi) |
1. Geçmişte ” arzu ” veya ” niyet ” edilen ancak gerçekleşmeyen olayları ifade etmek için kullanılır.
Avrei voluto andare
Avrebbe voluto volare
Avremmo scritto una lettera
Avreste aspettato
Sarebbe andato al mare
Sarei andata al cinema
Sarebbero venuti
Avrebbero fatto
2. Geçmişte gerçekleşmeyen, ne şimdi ne de gelecekte de gerçekleşmeyecek olayları ifade etmek için kullanılır.
1. Gerçekleşebilir arzuları belirtmek için kullanılır.
” Vorrei andare in italia ” : yapısı gerçekleşebilir bir arzuyu yada niyeti içermektedir.
” Voglio andare in italia ” : yapısı ise kuvvetli bir kesinlik içermektedir.
” Mi piacerebbe andare in italia ” : yapısı da yine italyanca da bir umut bir istek belirtmektedir.
Diğer taraftan sadece cümledeki fiili şart kipinde çekerek aynı anlamı taşıyan bir cümle yapılabilinir.
” Andrei in italia ” örneğinde olduğu gibi.
2. Gerçekleşmemiş bir olayı belirtmek için geçmiş zaman şart kipi kullanılır.
Ieri sera sarei andato(a) al mare ma non mi sentivo bene
” Dün akşam denize gidecektim ama iyi hissetmiyordum ” örneğinde olduğu gibi geçmiş zaman şart kipi kullanarak gerçekleşmemiş bir durumu ifade edebiliriz.
3. Şüpheli ya da olası bir durumu belirtmek için kullanılır.
Quel film potrebbe essere bello : “ O film güzel olabilir “ yapısında potrebbe kullandığımızda cümleye
“ neden olmasın ” tonunu katmış oluruz.
Potrei fare sport ma sono stanco : ” Spor yapabilirim ama çok yorgunum ” yapısında bir olasılıktan bahsediyoruz.
” Dovrei andare a banca ma non voglio andarci ” yapısında ise bankaya gitme zorunluluğu şart kipinde aktarılmıştır.
” Vorrei che fosse amore ” adlı ünlü Mina şarkısında olduğu gibi ” Bir aşk olsun isterdim ” yada ” İsterdim ki bir aşk olsaydı ” şeklinde bir kullanımında volere fiilin bu kez şart kipi aracılığıyla bir olasılığı ifade ettiğini görüyoruz.
4. Rica etmek için kullanılır.
Günlük yaşamda bir adres sorarken, saati sorarken her zaman şart kipi kullanılması tavsiye edilir.
” Vorrei un birra ” : “ Bir bira rica ediyorum ” şeklinde tercüme edilebilir.
5. Henüz kesinleşmemiş bir düşünceyi belirtmek için kullanılır.
Direi che questa è una brutta situazione ! : Bunun kötü bir durum olduğunu söyleyebilirim.
Una cosa davvero inaspettata, direi. : Gerçekten beklenmeyen bir durum diyebilirim.
Gazetelerde sık gördüğümüz haliyle:
La Juventus starebbe progettando di comprare un giocatore brasiliano
” Juventus brezilyalı bir oyuncu almayı planlamaktadır ” cümlesinde söylenenlere göre tonu şart kipiyle verilmektedir.
6. Varsayımlar üzerine kullanılır.
Se avessi tempo ti darei la mano : ” Eğer zamanım olsaydı sana yardım ederdim ” cümlesinde olduğu gibi.
futuro composto
Bu zaman, temel yardımcı fiillerimiz ” essere ve avere ” nin gelecek zaman çekimlerine fiilin participio passato’su eklenerek oluşturulur.
Bileşik Gelecek Zaman Formülü | |
Avere ( gelecek zaman çekimi ) | Participio Passato |
Essere ( gelecek zaman çekimi ) |
Bileşik gelecek zaman içerisinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise;
Avere (gelecek zaman çekimi ) + Participio Passato formülasyonuBileşik gelecek zaman içerisinde kullandığımız fiil geçişsiz ise;
Essere ( gelecek zaman çekimi ) + Participio Passato formülasyonu
En önemli nokta “Essere” temelli bileşik gelecek zaman kullanımında “Participio Passato” özneye göre şekillenmektedir. Aşağıda sunulan tablo yukarıdaki tablonun açılmış halidir.
Avere temelli bileşik gelecek zaman çekimi | Essere temelli bileşik gelecek zaman çekimi | ||
Avrò | Participio “o” ile sonlanır | Sarò | o/a ile sonlanır |
Avrai | Sarai | ||
Avrà | Sarà | ||
Avremo | Saremo | i/e ile sonlanır. | |
Avrete | Sarete | ||
Avranno | Saranno | ||
Avere temelli bileşik gelecek zaman çekimi | Essere temelli bileşik gelecek zaman çekimi | ||
Avrò | Participio “o” ile sonlanır | Sarò | o/a ile sonlanır |
Avrai | Sarai | ||
Avrà | Sarà | ||
Avremo | Saremo | i/e ile sonlanır. | |
Avrete | Sarete | ||
Avranno | Saranno |
Appena sarò tornata delle vacanze inizerò a studiare : ” Tatilden döndüğümde ders çalışmaya başlayacağım. “
Örnekte görüldüğü üzere gelecekte yapacağımız işleri sıralarken; ilk önce bileşik gelecek zaman yapısını kullanıp diğer cümlede ise gelecek zaman yapısıyla devam ediyoruz.
Sıklıkla futuro composto cümlelerinde “Appena“,”Quando” ve “Dopo che” bağlaçları kullanılır.
Sarò arrivato ti chiamerò : ” Döndüğümde seni çağıracağım. “
Avremo finito l’Università potremo sposarci : ” Üniversiteyi bitirdiğimizde evlenebileceğiz. “
Andrò al cinema solo dopo che avrò finito i compiti : ” Ödevlerimi bitirdiğimde sinemaya gideceğim. “
Futuro composto gelecekte emin olunmayan cümlelerde kullanılır.
Sarà già nato il bambino di Teresa ? : ” Teresa’nın çocuğu henüz doğmayacak mı ? “
Presente Progressivo
STARE+ GERUNDIO yapısı ile kurulur ve yapmakta(etmekte) anlamını verir.
Konuşan şahsın o an yaptığı eylemi bildirmesi durumunda kullanılır.
“ma so di certo a cosa stai pensando”
“ama kesinlikle biliyorum ne düşünmekte olduğunu” cümlesinde olduğu gibi stare ve sonrasında gelecek fiilin gerundio hali ile yapılır.
Düzensizi imperfetto zamandaki fiillerle aynıdır:
fare- facendo
bere-bevondo
condurre-conducendo
produrre-producendo
dire-dicendo
ama essere-essendo
Tipik italyan karı-koca tartışmasında
“Che cazzo stai dicendo?” gibi hafif küfürlü bir cümle duymaya alıştık.
Battisti’nin şarkısındaki (penso a te) örneğimize devam edelim:
è troppo grande la città,
per due che come noi
non sperano,
però “si stanno cercando”
şehir çok büyük hele ki bizim gibi
umut etmeyen ama “aramakta olanlar” için
Türkçede “aramakta olanlar” içinden ziyade “arayıp duran” gibi bir söyleyiş daha uygundur çevirilerde.
Imperfetto Progressivo
Geçmiş zamanda kullanırken çok tabii stare fiilinin imperfetto zamanından faydalanacağız.
Mesela müfettiş gelir ve şüpheliye cinayetin olduğu saatte ne yapmakta olduğunu sorar:
“Beh, intanto dimmi cosa sto facendo” l’ispettore chiede
şüpheli cevap verir:
Stavo dormendo, credo
“sanırım uyuyordum”
deriz türkçeye çevirirken ..
Uyumaktaydım biraz yapay durabilir.
İtalyanca Zaman Uyumları
DURUMLAR
1. DURUM
Eşzamanlılık üzerinden congiuntivo presente kullanılır:
Non credo (şimdi) che venga (şimdi ya da yakın gelecekte) sanmam ki gelsin
Non crederai (şimdi) che venga (şimdi ya da yakın gelecekte) sanmam (condizionale ile) ki gelsin
Non credere (şimdi) che venga (şimdi ya da yakın gelecekte)! Geleceğini sanma!
Geçmişte yapılan eylemler için congiuntivo passato kullanılır:
Non credo (şimdi) che sia venuto (önce, iki hafta önce bir hafta önce vs) Gelmiş olduğunu sanmıyorum- Sanmam ki gelmiş olsun.
Non crederai (şimdi) che sia venuto (önce, iki hafta önce bir hafta önce vs .). Gelmiş olduğunu sanmam- Sanmam ki gelmiş olsun Sanmam ki gelmiş olsun
Non credere (şimdi) che sia venuto (önce, iki hafta önce bir hafta önce vs .)! Gelmiş olduğunu sanma!
Sonra yapılacak olan eylemler için congiuntivo presente ya da indicativo futuro kullanılır:
Non credo (şimdi) che venga / che verrà (daha sonra, temel cümleye bağlı olan eyleme göre daha sonra ) Geleceğini sanmıyorum- sanmam ki gelsin
Non crederai (şimdi) che venga / che verrà (daha sonra, temel cümleye bağlı olan eyleme göre daha sonra ) Geleceğini sanmıyorum- sanmam ki gelsin
Non credere (şimdi) che venga / che verrà (aha sonra, temel cümleye bağlı olan eyleme göre daha sonra ) Geleceğini sanma!- Sanma ki gelecek!
Eğer temel cümle ile yan cümle arasındaki zaman farkının altını çizmek istiyorsak bazı durumlarda yan cümlede congiuntivo imperfetto ya da trapassato bulabiliriz:
Immagino (adesso) che lui non ne fosse al corrente (uzun zaman önce) sanırım onun bundan haberi olmamış
È probabile (adesso) che avessero discusso il problema già negli anni ‘70. 70 li yıllarda bu problemin tartışılmış olması ihtimali var
2.DURUM
Yan cümlede eğer fiil geçmiş zamanda ise yani al passato prossimo o al passato remoto o all’imperfetto o trapassato prossimo kullanılabilir;
İki cümle arasındaki ilişki eğer
eşzamanlı ise , congiuntivo imperfetto kullanılır :
Non credevo ( o zaman ) che venisse (o zaman ya da yakında ). Geldiğini sanmıyordum
önceden vuku bulmuşsa congiuntivo trapassato kullanılır:
Non credevo (o zaman) che fosse venuto (bir gün önce, bir hafta önce vs.). Gelmiş olduğunu sanmıyordum
sonradan vuku bulacaksa il condizionale passato kullanılır (!):
Non credevo (o zaman) che sarebbe venuto (yan cümleye göre daha sonraki bir zaman) O zaman geleceğini sanmıyordum
Dikkat!
Şüphe bildiren fiiler (mesela dubitare, è possibile, può darsi…gibi ),
olumlu fikir beyan eden cümleler, (mesela pensare, credere, ritenere…gibi )
ya da açıklayıcı fiillerden (mesela. dire, sostenere, affermare… )den sonra condizionale passato’nun kullanımı kesinliğin güçlü ya da zayıf olmasına bağlı olarak değişir ;
o halde yan cümlede ifade edilen eylemin yer alıp almadığını mutlak bir kesinlikle söyleyebilmemiz pek mümkün olmamaktadır.
Dubitava che in quella situazione lo avrebbero difeso ( = gerçekten savundu mu bilmiyoruz ). O durumda onu savunmuş olabileceğinden şüpheleniyordu
Poteva darsi che Paolo ci avrebbe chiamati dall’autostrada (= ama sonuçta Paolo aradı mı bilinmez ). Belki de Paolo bizi otobandan aramıştır
Pensarono che una tavola rotonda sull’argomento sarebbe stata la soluzione migliore ( = gerçekten çözüm en iyisi mi bilmiyoruz). Yuvarlak masa toplantısının en iyi çözüm olduğunu düşünmüşlerdi
Affermai che Felice avrebbe finito il lavoro ( = Felice gerçekten işi bitirmiş midir bilinmez ). Felice’nin işi bitirmiş olabileceğini tasdiklemiştim
3.DURUM
Temel cümle eğer condizionale kipinde ise.
Eğer temel cümle l condizionale presente ya da passato (sarei contento che, desidererei che, avrebbe preferito che etc.)kipindeyse , yan cümle congiuntivo imperfetto (iki cümle arasındaki zamansallık ilişkisine eşzamanlı ise) ya da trapassato (nesne konumundaki fiil daha önceki bir zamanda vuku bulmuşsa):
Vorrei (şimdi ) che venisse (şimdi ya da yakın gelecekte). İsterim ki gelsin- Gelsin isterim
Vorrei (şimdi) che fosse venuto (daha önce, 2 hafta önce, 2 yıl önce vs.). İsterim ki gelmiş olsun- Gelmiş olmasını isterim
Avrei voluto (o zaman ) che venisse (şimdi). Gelmesini istemiştim
Avrei voluto (o zaman) che fosse venuto (daha önce). Gelmiş olmasını istemiştim
İtalyanca Bağlaçlar
Bağlaçlar | |
Düzenleme Bağlaçları | Birleştiren Bağlaçlar olumlu e/ed anche: Maria e Fabio sono italiani ed anche Silvia é italiana maria ve fabio italyanlar ve hatta Silvia da italyandır olumsuz né, neppure, neanche, nemmeno, Non sono italiano neanche Richard é italiano Ben italyan değilim ne de Richard italyan Karşıtlama Bağlaçları ma, però, tuttavia, anzi, peraltro piuttosto, daltra parte, malgrado Richard non é italiano ma inglese Richard italyan değil fakat ingiliz Ayırma Bağlaçları o, oppure, ovvero, altrimenti Richard é inglese o no? Richard ingiliz mi yoksa değil mi? Sonuç bildiren Bağlaçlar perciò, dunque, quindi, ebbene Richard é inglese perciò parla molto bene l’inglese Richard ingiliz bu yüzden çok iyi ingilizce konuşuyor Açıklayıcı bağlaçlar cioè, ossia, infatti, vale a dire, ovverossia Richard é inglese infatti potremmo chiederglielo come si dice “congiunzione” in inglese Richard ingiliz nitekim ona sorabiliriz ingilizcede bağlaç ne demek diye. Karşılaştırmalı bağlaçlar e…e, sia…sia, o…o, né…né, non solo…ma anche Richard non parla solo l’ italiano ma anche l’irlandese Richard sadece italyanca konuşmuyor ama aynı zamanda irlanda dilini de konuşuyor |
Uyum bağlaçları | Açıklayıcı bağlaçlar che, come Penso che Richard parli molto bene italiano Richard’ın çok iyi italyanca konuştuğunu düşünüyorum Soru bağlaçları se, come, perché, quando, quanto Voglio sapere se io parlo bene italiano acaba iyi italyanca konuşuyor muyum bilmek istiyorum Sebep bildiren bağlaçlar perché, poiché, in quanto, dato che, a causa di, siccome Poiché parla bene l’italiano Richard ha trovato un bon lavoro subito Richard iyi italyanca konuştuğu için hemen iyi bir iş buldu Amaç bildiren bağlaçlar affinché, perché, al fine di Ti spiego congiunzioni affinché tu capisca bene e li usi perfettamente sana bağlaçları iyi anlaman ve düzgün kullanman için açıklıyorum Sonuç bildiren bağlaçlar così…che, tanto…che, cosicché L”italiano é una lingua cosi facile che tutti possono imparare in 5 mesi İtalyanca o kadar kolay bir dil ki herkes 5 ay içinde öğrenebilir Zaman bildiren bağlaçlar quando, mentre, finché, allorché , dopo che, prima che Ödünleme bağlaçları sebbene, benché, pur, nonostante che,quantunque Nonostante che parli bene, Nicolas dovrebbe studiare un poco della grammatica per poter scrivere bene l’italiano . Iyi konuşmasına rağmen Nicolas italyanca’yı iyi yazabilmek için biraz gramer çalışmalı Şart bağlaçları se, a patto che, qualora, nel caso che,a condizione che Potresti chiamarmi subito nel caso che ci sia un problema di lavoro Sorun olduğu takdirde beni hemen arayabilirsin Karşılaştırma bağlaçları così…come, tanto…che, più…che, meno…che, più…di quanto Richard parla piu bene l’italiano di quanto tu pensi Richard sandığından daha iyi İtalyanca konuşuyor Karşıtlama Bağlaçları mentre, invece, laddove, anziché, in luogo di, Dopo aver imparato l’italiano, invece di parlare l’inglese potrei parlare l’italiano con un italian. İtalyanca öğrendikten sonra ingilizce konuşmak yerine italyanca konuşabilirim Sınırlayan Bağlaçlar per quanto, quanto a, tranne che Quanto ad aumentare le paghe, non se ne parla. Fiyatların artmasından gayrı bişey konuşulmuyo Harici tutan bağlaçlar senza che Non posso stare senza che bere qualcosa Birşey içmeden duramam Ekleyici Bağlaçlar oltre che, inoltre, altresì Oltre che parlare l’inglese Nicolas parla molto bene lo spagnolo İtalyanca konuşmanın yanında, Nicolas çok iyi ispanyolca konuşur |
İtalyanca İlgi Zamirleri
Pronome che
Ki zamiri
“Ho preso il libro che era sul tavolo”
Masadaki kitabı aldım
İki cümle ile ifade edilebilirken :
Ho preso il libro
Il libro era sul tavolo
Ortak paydadaki il libro yu tekrarlamadan yerine ki bağlacı koyarcasına eski Türkçe de yada şiir dilinde olduğu gibi
“Aldım kitabı ki o masanın üzerindeydi “
Diyoruz.
“Ho preso il libro che era sul tavolo”
Pronome cui
İtalyancada İlgi zamirleri konusu preposizioni konusunun iyice anlaşılmasından sonra işlenmelidir.
Edatları (preposizioni) kullanamayan bir İtalyanca öğrencisi ilgi zamirlerinde sorun yaşayabilir.
La questione di cui ti parlo é complessa
Sana bahsettiğim sorun karışık
Ya da
Sorun ki ondan sana bahsediyorum karışık
Bu cümlede önemliolan “parlare di” nin bişeyden bahsetmek olduğunun bilinmesindir.
Ti parlo di una questione
La questione é complessa
Bu iki cümledeki la questione nin ortak paydaya alınmasıyla yapılmıştır.
Her preposizione ye göre bir pronome cui kullanımını görelim
Il medico a cui ci siamo rivolti sembra molto componente
Başvurduğumuz doktor çok yetkin görünüyor
Qual é il quaderno su cui ci sono gli esercizi di matematica?
Üzerinde matametik egzersizlerinin olduğu masa defter hangisi?
Il paesino di montagna in cui mi trovo é bellissimo
Bulunduğum dağ köyü çok güzel
Lei é l’amica con cui vado a Lisbona
O Lizbon’a birlikte gittiğim arkadaşımdır
Questa é la ragione per cui ti ho voluto vedere
Seni görme nedenim budur.
Il romanzo da cui hanno tratto il film mi piace molto
Filmini yaptıkları roman hoşuma gitti
İtalyanca Ulaç
Gerundio İtalyanca’da bir eylemi bir durumu ya da bir hareketi , neden sonuç ilişkisini , zamanını ya da nasıl yapıldığının ifade edebilir
1- Andando a scuola, lo incontro sempre
Cümlesinde gerundio incontrare eyleminin yapıldığı zamanı belirtmektedir.
Okula giderken hep onla karşılaşıyorum
Giderken –bağ fiildir
2- Sapendo come stavano le cose, sono intervenuto
Bu cümlede gerundio intervenire hareketinin nedenini belirtmektedir.
İşlerin ne durumda olduğunu bildiğimden müdahale ettim.
3- Camminava barcollando
Bu cümlede eylemin nasıl yapıldığını belirtmektedir.
Sendeleyerek yürüyordu
Gerundio iki zamanda kullanılır:
a-semplice: ci rispose sorridendo -iki eylem eşzamanlı- bize gülerek yanıt verdi
b-composto: avendo viaggiato tutto il giorno, si sentiva stanco- bütün gün seyahat etmiş olduğundan yorgun hissediyordu.
İtalyanca İstek Kipi Geniş Zaman
ARE | ERE | IRE | |
Che io | -i | -a | -a |
Che tu | -i | -a | -a |
Che lui/Che lei | -i | -a | -a |
Che noi | -iamo | -iamo | -iamo |
Che voi | -iate | -iate | -iate |
Che loro | -ino | -ano | -ano |
TELEFONARE | LEGGERE | DORMIRE | |
Che io | telefoni | legga | dorma |
Che tu | telefoni | legga | dorma |
Che lui/Che lei | telefoni | legga | dorma |
Che noi | telefoniamo | leggiamo | dormiamo |
Che voi | telefoniate | eggiate | dormiate |
Che loro | telefonino | leggano | dormano |
DÜZENSİZ OLAN BAZI FİİLERİN CONGIUNTİVO DAKİ ÇEKİMLERİ
ESSERE | AVERE | ANDARE | |
Che io | sia | abbia | vada |
Che tu | sia | abbia | vada |
Che lui/Che lei | sia | abbia | vada |
Che noi | siamo | abbiamo | andiamo |
Che voi | siate | abbiate | andiate |
Che loro | siano | abbiano | vadano |
DARE | DIRE | FARE | |
Che io | dia | dica | faccia |
Che tu | dia | dica | faccia |
Che lui/Che lei | dia | dica | faccia |
Che noi | diamo | diciamo | facciamo |
Che voi | diate | diciate | facciate |
Che loro | diano | dicano | facciano |
STARE | VENIRE | USCIRE | |
Che io | stia | venga | esca |
Che tu | stia | venga | esca |
Che lui/Che lei | stia | venga | esca |
Che noi | stiamo | veniamo | usciamo |
Che voi | stiate | veniate | usciate |
Che loro | stiano | vengano | escano |
İPUCU 1: İster düzenli olsun ister düzensiz olsun, fiillerin İndicativo Presentedeki Noi yani Biz Öznesine göre çekimleri ile Congiuntivo Presentedeki Noi Öznesinin çekimleri aynıdır.
İPUCU 2: Congiuntivo presentede fiilin İo için çekimini hatırlayabilirsek gerisi çok kolay çünkü tu ve lui/lei için çekimleri io ile aynıdır.İo için çekimi ise aslında Noi için yapılan çekiminin içinde gizlidir, şöyleki;
Stiamo (Congiuntivo Presente Noi için çekimi)
Stia (Congiuntivo Presente io/tu/lui/lei için çekimi)
Diamo (Congiuntivo Presente Noi için çekimi)
Dia (Congiuntivo Presente io/tu/lui/lei için çekimi)
Facciamo (Congiuntivo Presente Noi için çekimi)
Faccia (Congiuntivo Presente io/tu/lui/lei için çekimi)
Abbiamo (Congiuntivo Presente Noi için çekimi)
Abbia (Congiuntivo Presente io/tu/lui/lei için çekimi)
İPUCU 3: Bazı fillerde ise İndicativo presentedeki io çekimi,Congiuntivo çekimi ile birleşir,şöyleki;
Dormire
Dormo (İndicativo Presente İo için çekimi)
Dorma (Fiil ire ile bittiği için çekimi a ile bitmelidir. Bu yüzden sadece o “a” harfine dönüşüyor)
Dire
Dico (İndicativo Presente İo için çekimi)
Dica (Fiil ire ile bittiği için çekimi a ile bitmelidir. Bu yüzden sadece o “a” harfine dönüşüyor)
Venire
Vengo (İndicativo Presente İo için çekimi)
Venga (Fiil ire ile bittiği için çekimi a ile bitmelidir. Bu yüzden sadece o “a” harfine dönüşüyor)
İtalyanca İstek Kipi Geçmiş Zaman
Congiuntivo Passato, İndicativo Passato Prossimo da olduğu gibi fiilin geçişli veya geçişsiz olmasına göre değişir.
Geçmiş zaman dilek kipinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise;
Avere ( dilek kipi congiuntivo presente çekimi) + Passato Prossimo formülasyonu
Geçmiş zaman dilek kipinde kullandığımız fiil geçişsiz ise;
Essere (dilek kipi congiuntivo presente çekimi) + Passato Prossimo formülasyonu kullanılır.
TELEFONARE | LEGGERE | DORMIRE | |
Che io | abbia telefonato | abbia letto | abbia dormito |
Che tu | abbia telefonato | abbia letto | abbia dormito |
Che lui/Che lei | abbia telefonato | abbia letto | abbia dormito |
Che noi | abbiamo telefonato | abbiamo letto | abbiamo dormito |
Che voi | abbiate telefonato | abbiate letto | abbiate dormito |
Che loro | abbiano telefonato | abbiano letto | abbiano dormito |
ESSERE | AVERE | ANDARE | |
Che io | sia stato | abbia avuto | sia andato |
Che tu | sia stato | abbia avuto | sia andato |
Che lui/Che lei | sia stato/a | abbia avuto | sia andato/a |
Che noi | siamo stati | abbiamo avuto | siamo andati |
Che voi | siate stati | abbiate avuto | siate andati |
Che loro | siano stati | abbiano avuto | siano andati |
DARE | DIRE | FARE | |
Che io | abbia dato | abbia detto | abbia fatto |
Che tu | abbia dato | abbia detto | abbia fatto |
Che lui/Che lei | abbia dato | abbia detto | abbia fatto |
Che noi | abbiamo dato | abbiamo detto | abbiamo fatto |
Che voi | abbiate dato | abbiate detto | abbiate fatto |
Che loro | abbiano dato | abbiano detto | abbiano fatto |
STARE | VENIRE | USCIRE | |
Che io | sia stato | sia venuto | sia uscito |
Che tu | sia stato | sia venuto | sia uscito |
Che lui/Che lei | sia stato/a | sia venuto | sia uscito |
Che noi | siamo stati | siamo venuti | siamo usciti |
Che voi | siate stati | siate venuti | siate usciti |
Che loro | siano stati | siano venuti | siano usciti |
İtalyanca İstek Kipi Hikaye Geçmiş Zaman
ARE | ERE | IRE | |
Che io | -assi | -essi | -issi |
Che tu | -assi | -essi | -issi |
Che lui/Che lei | -asse | -esse | -isse |
Che noi | -assimo | -essimo | -issimo |
Che voi | -aste | -este | -iste |
Che loro | -assero | -essero | -issero |
TELEFONARE | LEGGERE | DORMIRE | |
Che io | telefonassi | leggessi | dormissi |
Che tu | telefonassi | leggessi | dormissi |
Che lui/Che lei | telefonasse | leggesse | dormisse |
Che noi | telefonassimo | leggessimo | dormissimo |
Che voi | telefonaste | leggeste | dormiste |
Che loro | telefonassero | leggessero | dormissero |
ESSERE | AVERE | ANDARE | |
Che io | fossi | avessi | andassi |
Che tu | fossi | avessi | andassi |
Che lui/Che lei | fosse | avesse | andasse |
Che noi | fossimo | avessimo | andassimo |
Che voi | foste | aveste | andaste |
Che loro | fossero | avessero | andassero |
DARE | DIRE | FARE | |
Che io | dessi | dicessi | facessi |
Che tu | dessi | dicessi | facessi |
Che lui/Che lei | desse | dicesse | facesse |
Che noi | dessimo | dicessimo | facessimo |
Che voi | deste | diceste | faceste |
Che loro | dessero | dicessero | facessero |
STARE | VENIRE | USCIRE | |
Che io | stessi | venissi | uscissi |
Che tu | stessi | venissi | uscissi |
Che lui/Che lei | stesse | venisse | uscisse |
Che noi | stessimo | venissimo | uscissimo |
Che voi | steste | veniste | usciste |
Che loro | stessero | venissero | uscissero |
İtalyanca İstek Kipi Miş’li Geçmiş Zaman
Fiil eğer geçişli ise;
Avere ( dilek kipi congiuntivo imperfetto çekimi) + Passato Prossimo formülasyonu
Fiil geçişsiz ise;
Essere (dilek kipi congiuntivo imperfetto çekimi) + Passato Prossimo formülasyonu kullanılır.
TELEFONARE | LEGGERE | DORMIRE | |
Che io | avessi telefonato | avessi letto | avessi dormito |
Che tu | avessi telefonato | avessi letto | avessi dormito |
Che lui/Che lei | avesse telefonato | avesse letto | avesse dormito |
Che noi | avessimo telefonato | avessimo letto | avessimo dormito |
Che voi | aveste telefonato | aveste letto | aveste dormito |
Che loro | avessero telefonato | avessero letto | avessero dormito |
ESSERE | AVERE | ANDARE | |
Che io | fossi stato | avessi avuto | fossi andato |
Che tu | fossi stato | avessi avuto | fossi andato |
Che lui/Che lei | fosse stato/a | avesse avuto | fosse andato/a |
Che noi | fossimo stati | avessimo avuto | fossimo andati |
Che voi | foste stati | aveste avuto | foste andati |
Che loro | fossero stati | avessero avuto | fossero andati |
DARE | DIRE | FARE | |
Che io | avessi dato | avessi detto | avessi fatto |
Che tu | avessi dato | avessi detto | avessi fatto |
Che lui/Che lei | avesse dato | avesse detto | avesse fatto |
Che noi | avessimo dato | avessimo detto | avessimo fatto |
Che voi | aveste dato | aveste detto | aveste fatto |
Che loro | avessero dato | avessero detto | avessero fatto |
STARE | VENIRE | USCIRE | |
Che io | fossi stato | fossi venuto | fossi uscito |
Che tu | fossi stato | fossi venuto | fossi uscito |
Che lui/Che lei | fosse stato/a | fosse venuto/a | fosse uscito/a |
Che noi | fossimo stati | fossimo venuti | fossimo usciti |
Che voi | foste stati | foste venuti | foste usciti |
Che loro | fossero stati | fossero venuti | fossero usciti |
İtalyanca İstek Kipi Genel Özet
Se | + | İndicativo Presente | + | İndicativo Presente | = %100 |
Se | + | İndicativo Futuro | + | İndicativo Futuro | = %100 |
Se | + | İndicativo Presente | + | İndicativo Futuro | = %100 |
Se | + | Congiuntivo İmperfetto (V-essi) | + | Condizionale Presente | = % 50 |
Se | + | Congiuntivo Trapassato (Fossi – Avessi )+Passato Prossimo | + | Condizionale Passato (Avresi-Sarei)+Passato Prossimo | =%0 |
NASIL KULLANILIR?
1.Bir cümlede Congiuntivo Dilek Kipinin kullanılabilmesi için Temel cümle (Principale) ve Yan cümle (Subordinanti) olmalı ve her iki cümlenin de özneleri farklı olmalıdır.
Temel cümle
korku,
ümit,
şüphe veya istek içermelidir.
PRINCIPALE | SUBORDINANTI |
INDICATIVO | CONGIUNTIVO |
PRESENTE | PRESENTE |
PASSATO | |
IMPERFETTO | IMPERFETTO |
TRAPASSATO | |
PASSATO PROSSIMO | IMPERFETTO |
TRAPASSATO |
a. İndicativo Presente+Congiuntivo Presente
Voglio che tu telefoni a loro subito
Penso che voi siate intelligenti.
İl mio dottore desidera che io riesca a guarire
Speriamo che vada tutto bene
Noi abbiamo l’impressione che loro siano in ritardo
Non vedo che lei venga.
b. İndicativo Presente+Congiuntivo Passato
Abbiamo paura che lei sia morta.
Ricordo che Antonio sia arrivato ieri sera.
Non credo che voi abbiate capito quello che io ho spiegato una settimana fa.
Non credano che io abbia studiato l’italiano per quattro anni.
Io penso che Pier sia ritornato dalla Toscana
c. İndicativo İmperfetto+Congiuntivo İmperfetto
Pensavo che voi fo foste intelligenti.
Avevo l’impressione che Antonio volesse studiare in italia quest’anno
Tutto crevevano che Andrea fosse turco.
Non credevo che tu bevessi poco
Ahmet pensava che Zeynep andasse a İstanbul
Desiderava che tu non facessi nulla
d. İndicativo İmperfetto+Congiuntivo Trapassato
Credevamo che loro fossero andati via due ore fa.
Paola credeva che tu fossi partito il giorno prima.
Credevo che tu un mese fa avessi bevuto poco.
Tu pensavi che io non fossi andata a Roma anno scorso
e. İndicativo Passato Prossimo+Congiuntivo İmperfetto
Hanno pensato ceh tu non finissi la gara.
f. İndicativo Passato Prossimo+Congiuntivo Trapassato
Ho dubitato che loro avessero studiato l’italiano l’anno scorso
2.Bağlaçlardan sonra kullanılır
Te lo ripeto affinche lo ricordi.
Telefonami nel caso che tu non possa venire.
3.Öznesiz fiil ve Deyimlerde kullanılır.
E’ impossibile che lui mi telefoni
E’ facile che lui parli francese
İtalyanca Edilgen Yapı Kurulumu
La forma passiva (Edilgen Çatı) cümlelerinde özne direkt olarak fiili yapan değil fiilden etkilenendir.
Öznenin belli olmadığı durumlarda da kullanılır. La forma attiva (Aktif Çatı) cümlelerinde özne ve yaptığı iş bellidir.
İtalyancada etken fiil edilgen hale dönüştürülürken “essere” yardımcı fiili kullanılır.
Yardımcı fiil etken fiilin zamanına çevrilir ve yanına etken fiilin “participio passato”hali eklenir.
Aktif cümleler aşağıdaki formül kullanılarak edilgen cümlelere dönüştürülür.
verbo essere + il participio passato del verbo scelto
Şimdi basit bazı Aktif Çatı (La Forma Attiva) cümleleri ele alalım:
Yasemin lancia la palla (Yasemin topu atıyor)
Özge mangia la mela (Özge elma yiyiyor)
Ayşe mi ami (Ayşe beni seviyor)
Şimdi bu cümleleri Edilgen Çatı (La Forma Attiva) haline dönüştürelim.
La palla è lanciata da Yasemin (Top Yasemin tarafından atılıyor)
La mela è mangiata da Özge (Elma Özge tarafından yeniliyor)
Io sono amato da Ayşe (Ben Ayşe tarafından seviliyorum)
Şimdi çeşitli zamanları içeren örnekler verelim.
I contratti sono firmati dalle ragazze . Sözleşmeler kızlar tarafından imzalanıyor.
La stanza è stata arredata da Sinem. Oda Sinem tarafından döşendi.
L’affito sarà pagato dai miei genitori. Kira ailem tarafından ödenecek.
Non si può certo dire che il cibo sia cucinato male. Yemeğin kötü pişirildiği kesinlikle söylenemez.
La macchina è stata riparata. Araba tamir edildi.
Dikkat ettiyseniz cümlenin hangi zamana ait olduğunu “Essere” fiilinin çekiminden anlıyoruz.
Şimdi aşağıdaki tabloda “Amare” fiilini kullanarak bunu görelim.
INDICATIVO | |
Presente | Passato Prossimo |
Io sono amato Tu sei amato Lui/Lei è amato Noi siamo amati Voi siete amati Loro sono amati | Io sono stato amato Tu sei stato amato Lui/Lei è stato amato Noi siamo stati amati Voi siete stati amati Loro sono stati amati |
Imperfetto | Trapassato Prossimo |
Io ero amato Tu eri amato Lui/Lei era amato Noi eravamo amati Voi eravate amati Loro erano amati | Io ero stato amato Tu eri stato amato Lui/Lei era stato amato Noi eravamo stati amati Voi eravate stati amati Loro erano stati amati |
Passato Remoto | Trapassato Remoto |
Io fui amato Tu fosti amato Lui/Lei fu amato Noi fummo amati Voi foste amati Loro furono amati | Io fui stato amato Tu fosti stato amato Lui/Lei fu stato amato Noi fummo stati amati Voi foste stati amati Loro furono stati amati |
Futuro Semplice | Futuro Anteriore |
Io sarò amato Tu sarai amato Lui/Lei sarà amato Noi saremo amati Voi sarete amati Loro saranno amati | Io sarò stato amato Tu sarai stato amato Lui/Lei sarà stato amato Noi saremo stati amati Voi sarete stati amati Loro saranno stati amati |
CONGIUNTIVO | |
Presente | Passato |
Che io sia amato Che tu sia amato Che lui/lei sia amato Che noi siamo amati Che voi siate amati Che loro siano amati | Che io sia stato amato Che tu sia stato amato Che lui/lei sia stato amato Che noi siamo stati amati Che voi siate stati amati Che loro siano stati amati |
Imperfetto | Trapassato |
Che io fossi amato Che tu fossi amato Che lui/lei fosse amato Che noi fossimo amati Che voi foste amati Che loro fossero amati | Che io fossi stato amato Che tu fossi stato amato Che lui/lei fosse stato amato Che noi fossimo stati amati Che voi foste stati amati Che loro fossero stati amati |
La forma passiva cümle kurarken “Essere” fiili yerine “venire” fiilini kullanmakta mümkündür.
Ancak sadece basit zamanlı fiillerde kullanılır.
La cena viene servita ogni giorno. Akşam yemeği her gün servis edilir.
Che cosa veniva cucinato con il fuoco? Ocakta ne pişirilmiş?
Il debito di Alitalia verrà pagato da noi? Alitalia’nın borcu bizim tarafımızdan mı ödenecek?
Venire fiilinin Essere fiilinin yerine kullanılmasını aşağıdaki örneklere bakarak daha iyi anlayabiliriz. :
Io mangio la mela / la mela è mangiata da me / la mela viene mangiata da me
Io mangiavo la mela / la mela era mangiata da me / la mela veniva mangiata da me
Io ho mangiato la mela / la mela è stata mangiata da me / ………………………………….
La forma passiva cümlelerde “Andare” fiili bir gerekliliği yada zorunluluğu ifade etmekte kullanılır. ( Dover essere anlamında)
Il compito va consegnato entro il 20 Settembre. = Il compito deve essere consegnatoentro il 20 Settembre. Ödev 20 Eylül’de (-e kadar) teslim edilmeli.
Credi che la verità vada detta sempre, costi quel che costi? Ne pahasına olursa olsun her zaman doğrunun söylenmesi gerektiğine mi inanıyorsun?
La forma passiva cümlelerde “Andare” fiili perdere (kaybetmek), sprecare (israf etmek), distruggere (yıkmak) fiilleri ile birlikte de kullanılır.:
Nell’ultimo incidente la mia macchina è andata completamente distrutta . Son kazada arabam tamamen yok oldu.
L’economia mondiale è in crisi, miliardi di dollari sono andati persi. Ekonomi dünyası krizde, milyarlarca dolar kaybedildi(kaybolup gitti).
İtalyanca Verbi Pronominali
İtalyancada bazı fiiller bir yada iki şahıs veya nesne değerli zamirle “ particelle pronominali” ile birleştirilerek kullanıldığında kendine özgü başka bir anlama bürünür. Bunlar genellikle deyimsel anlamda kullanılır. Bu çeşit deyim anlamı taşıyan fiillere İtalyancada kesin olarak bir isim verilmese de kısaca karmaşık fiiller “verbi complessi ” diyebiliriz.
Tek zamirle fiil çekimi yapılanlar:
-Sonlarında ci veya ne zamiri yada (lo ,la,li,le) nesne değerli zamirleri bulunanlar. (volerci, prenderle, darne,smetterla, vb…..)
Volerci: Gerektirmek , ihtiyaç duyulmak anlamında kullanılır. Özellikle 3. tekil veya çoğul şahıs formunda kullanılır.
Da İstanbul a Kocaeli ci vuole un’ora in autobus.
Per fare il tiramisu ci vogliono sei uova.
Metterci: Volerci ile aynı anlamda olup daha çok 1. ve 2. (tekil veya çoğul) şahıs formlarında kullanılır.
Da İstanbul a Kocaeli ci vuole un’ora, ma con la mia vecchia macchina ci mettoun’ora e un quarto.
Ci mettiamo circa un’ora per mangiare la cena.
Smetterla: Kötü bir davranışı yada alışkanlığı bırakmak, vazgeçmek anlamında kullanılır.
Bambini, smettetela di fare rumore!
Prenderla: Bir olaya karşı iyi yada kötü reaksiyon verme anlamında kullanılır.
Quando gli faccio notare degli errori, le prende sempre molto male.
Prenderle: Dayak yemek, dövülmek anlamında kullanılır.
Abbiamo discusso e le ho prese.
Entrarci: Bir şey ile alakası olmak, ilgisi olmak, rolü olmak anlamında kullanılır.
Che c’entra ! Non si può fare un paragone cosi. (Ne alakası var! Böyle bir mukayese yapılamaz)
No, io non c’entro . (Hayır, benim alakam yok)
İki zamirle fiil çekimi yapılanlar:
-Sonlarında şahıs zamirinin dönüşlü şekli (me,te,se,ce,ve,se), nesne değerli zamirler (lo ,la,li,le) ve ( ci,ne) zamirlerinden ikisinin birleşimi bulunanlar. (cavarsela, andersene, farcela, mettercisi, volercene,vb…..)
Farcela: Başarmak, amacına ulaşmak, sonuç almak anlamında kullanılır.
Ce la fai da solo o ti serve un mano?
Ce l’hai fatta finalmente a superare l’esame!
Questa situazione mi stressa da morire! Non ce la faccio più! (Bu duruma dayanamamak anlamında kullanılmıştır)
Andersene: Bir yerden gitmek, uzaklaşmak anlamında kullanılır.
Sono già le nove. Io me ne vado .
Vattene via e non tornare piu!
Aspettarsela: Ummak yada beklenmedik veya sürpriz bir duruma karşı bir tepki yada kabullenme anlamında kullanılır.
Questa non me l’aspettavo !
Me l’aspettavo , forse non così presto ma sapevo che sarebbe successo!
Avercela: Birine karşı olma, sinir olma yada ona karşı tutum değiştirmeyi ifade eder.
Ce l’ho con lui perché è disonesto.
Ma che stai dicendo? Ce l’hai con me?
Battersela/Svignarsela/ Darsela/Filarsela/ Sbolognarsela: Tüymek, sıvışmak, uzaklaşmak anlamında kullanılırlar.
Appena sono arrivati i genitori i bambini se la sono battuta .
Bersela: Yalan yada yanlış olduğu açıkça belli olan bir şeye safça inanmak, kanmak anlamında kullanılır.
Gli ho raccontato che sono un agente segreto e lui se l’è bevuta !
Cavarsela: Bir zorluğun, güçlüğün üstesinden gelmek anlamında kullanılır.
-Com’è andato l’esame?
– Me la sono cavata .
Buggerarsene / Fregarsene: Umursamamak, takmamak anlamında kullanılırlar. Fregarsene biraz daha kaba bir tabirdir.
Io faccio tutto questo per lui e lui che fa? Se ne buggera! / ( Se ne frega! )
Dormirsela: Mışıl mışıl, derinden uyumak.
io lavoro e lui se la dorme!
Sentirsela: Bir şey yapma isteğini hissetmek yada bir şey yapma isteğine veya cesaretine sahip olmak.
Non me la sento di andare a Londra.
Darsele: Dövüşmek, vuruşmak.
Aykut e Hasan se le sono date per lei.
Prendersela: Gücenmek, sinirlenmek, incinmek anlamında kullanılır.
Se l’è presa perche’ non l’ho chiamato.
İtalyanca Nesne Değerli Zamirler I
Nesne değerli zamirler genellikle fiilinin öncesinde yer alıp bir kişiyi, hayvanı yada nesneyi temsil ederler.
3.Tekil | 3.Çoğul | |
Erkek Karakter | lo | li |
Dişi Karakter | la | le |
Leggi il libro ? : Si, lo leggo ( Burada ” lo ” zamiri, ” il libro ” yi temsil ediyor )
” Kitap okurmusun ? ” sorusuna
” Evet, kitap okurum” cevabı yerine
” Evet, onu okurum ” cevabı verilmiştir.
Vuole la pera ? : Si, la voglio ( Burada ” la ” zamiri, ” la pera ” yi temsil ediyor )
” Armut ister misin ? ” sorusuna
” Evet, armut isterim ” cevabı yerine
” Evet, onu isterim ” cevabı verilmiştir.
Mangi gli spaghetti ? : Si, li mangio ( Burada ” li ” zamiri, ” gli spaghetti ” yi temsil ediyor )
” Spaghettiler ister misin ? ” sorusuna
” Evet, spaghettiler i isterim ” cevabı yerine
” Evet, onları isterim ” cevabı verilmiştir.
Conosce quelle americane ? : Si, le conosco ( Burada ” le ” zamiri, ” quelle americane ” yi temsil ediyor )
” Amerikalılar ı tanırmısın ? ” sorusuna
” Evet, amerikalılar ı tanırım” cevabı yerine
” Evet, onlar ı tanırım ” cevabı verilmiştir.
Compri il latte ? : Si, lo compro ( Burada ” lo ” zamiri, ” il latte ” yi temsil ediyor )
” Süt alırmısın ? ” sorusuna
” Evet, süt alırım ” cevabı yerine
” Evet, onu alırım ” cevabı verilmiştir.
Guardi il film ? : Si, lo guardo ( Burada ” lo ” zamiri, ” il film ” i temsil ediyor )
” Film izlermisin ? ” sorusuna
” Evet, film izlerim” cevabı yerine
” Evet, onu izlerim” cevabı verilmiştir.
>Prendi le chiavi ? : Si, le prendo ( Burada ” le ” zamiri, ” le chiavi ” yi temsil ediyor )
” Anahtarlar ı alırmısın ? ” sorusuna
” Evet, anahtarlar ı alırım” cevabı yerine
” Evet, onlar ı alırım ” cevabı verilmiştir.
Prendete i soldi ? : Si, li prendiamo ( Burada ” li ” zamiri, ” i soldi ” yi temsil ediyor )
” Paralar ı alırmısınız ? ” sorusuna
” Evet, paralar ı alırız ” cevabı yerine
” Evet, onları alırız ” cevabı verilmiştir.
Nesne değerli zamirler genellikle fiilinin öncesinde yer alıp bir kişiyi, hayvanı yada nesneyi temsil ederler.
3.Tekil | 3.Çoğul | |
Erkek Karakter | lo | li |
Dişi Karakter | la | le |
Tekil nesne değerli zamirler, sesli ile başlayan bir kelimenin öncesinde yeralırsa ” L’ ” biçimine dönüşürler.
Chi accompagna Francesco ? : L’ accompagna Piero ( Lo accompagna Piero )
Chi accompagna Cristina ? : L’ accompagna Piero ( La accompagna Piero )
Çoğul nesne değerli zamirler için yukarıda belirtiğimiz kural geçersizdir.
Chi accompagna i bambini ? : Li accompagna Piero
Chi accompagna Mina e Adelina ? : Le accompagna Piero
Nesne değerli zamirler bir tümcenin yerine de geçebilir.
Che cosa é successo ? : Non lo so
Burada ” Ne Oldu ? ” sorusu soruluyor
” lo ” soru cümlesinin kendisinin yerine geçiyor
” Onu bilmiyorum ” cevabı veriliyor
Eğer ” lo ” kullanılmasaydı, ” Ne olduğunu bilmiyorum ” olarak cümleyi kuracaktık. Kısaca cevabı uzatacaktık.
Nesne değerli zamanlar birleşik zamanlarla ( mesela geçmiş zaman ) kullanıldıklarında, fiilin sıfat fiil geçmiş zaman çekimini kendilerine göre biçimlendirirler.
Kısaca ” il participio passato ” nesne değerli zamirin cins ve sayısına uyar.
Tekil karakterli nesne değerli zamirler, bileşik zamanda ” h ” harfi öncesinde geldiklerinde ” L’ ” biçimine dönüşür.
l’ ho accompagnato ( Burada 1. tekil kişi, 3.tekil erkek kişiye eşlik etmiştir )
Cümlenin orjinali ” lo ho accompagnato “
l’ ho accompagnata ( Burada 1. tekil kişi, 3.tekil dişi kişiye eşlik etmiştir )
Cümlenin orjinali ” la ho accompagnata “
li ho accompagnati ( Burada 1. tekil kişi, 3.çoğul erkek kişiler’ e eşlik etmiştir)
Cümlenin orjinali ” li ho accompagnati “
le ho accompagnate ( Burada 1. tekil kişi, 3.çoğul dişi kişiler’ e eşlik etmiştir )
Erkek Karakter | lo | li |
Dişi Karakter | la | le |
Kısaca ” il participio passato ” nesne değerli zamirin cins ve sayısına uyar.
Biraz yavaşlayalım
Bir arkadaşımıza kitap okuyup okumadığını sormak istiyoruz
” Hai letto il libro ? “
Arkadaşımız cevabı uzatarak ” Ho letto il libro ” diyebilir
Nesne değerli zamir kullanmayı tercih ederek cevabı kısaltırsa
” L’ ho letto “
Bunun tam açılımının ” Lo ho letto ” olduğunu biliyoruz
Bir arkadaşımıza kitaplar ‘ ı okuyup okumadığını sormak istiyoruz
” Hai letto i libri ? “
Arkadaşımız cevabı uzatarak ” Ho letto i libri ” diyebilir
Nesne değerli zamir kullanmayı tercih ederek cevabı kısaltırsa
” Li ho letti “
Burada, ” il participio passato ” nun, nesne değerli zamire göre biçimlendiğini gözden kaçırmayın
Bir arkadaşımıza dergi okuyup okumadığını soralım
” Hai letto la rivista ? “
Arkadaşımız cevabı uzatarak ” Ho letto la rivista ” diyebilir
Nesne değerli zamir kullanmayı tercih ederek cevabı kısaltırsa
” L’ ho letta “
Bunun tam açılımının ” La ho letta ” olduğunu biliyoruz.
Bir arkadaşımıza dergiler ‘i okuyup okumadığını soralım
” Hai letto le riviste ? “
Arkadaşımız cevabı uzatarak ” Ho letto le riviste ” diyebilir
Nesne değerli zamir kullanmayı tercih ederek cevabı kısaltırsa
” Le ho lette “
Burada, ” il participio passato ” nun, nesne değerli zamire göre biçimlendiğini gözden kaçırmayın
Tekil nesne değerli zamirler, sesli ile başlayan bir kelimenin öncesinde yeralırsa ” L’ ” biçimine dönüşürler. Bu birleşik zamanlarda da geçerlidir.
l’ abbiamo visto ( lo abbiamo visto )
l’ abbiamo vista ( la abbiamo vista )
Erkek Karakter | lo | li |
Dişi Karakter | la | le |
” il participio passato ” nesne değerli zamirin cins ve sayısına uyar.
Hai letto i libri ? : Li ho letti
Avete mangiato la torta ? : L’ abbiamo mangiata
Hai comprato il tavolo ? : L’ ho comprato
Hai visto le ragazze ? : Le ho viste
Hai accompagnato Maria ? : L’ ho accompagnata
Fellini ha pagato il conto ? : L’ ha pagato
Hai sentito la radio ? : L’ ho sentita
Avete visto queste fotografie ? : Le abbiamo viste
Hai chiuso la finestra ? : L’ ho chiusa
Dove é la mia borsa ? : L’ ha presa Marcello
Hai preso il pane ? : L’ ho preso
Hai preso i limoni ? : Li ho presi
Cumlede iki fiil varsa ve bunlardan biri cekimli biri mastar halindeyse, pronomi cekimli fiilin onune gelebilecegi gibi, mastar halindeki fiilin sonuna da eklenebilir.
Ho scritto una lettera e voglio imbrucala
Ho scritto una lettera e la voglio imrucare
Nesne değerli zamirleri öğrenmeye devam ediyoruz. Daha önceki bölümlerde, nesne değerli zamirlerin bir bölümünü gördünüz.
Aşağıdaki tabloda tüm nesne değerli zamirler sunulmuştur.
1.Tekil | mi |
2.Tekil | ti |
3.Tekil | lo / la |
1.Çoğul | ci |
2.Çoğul | vi |
3.Çoğul | li / le |
mi : beni
ti: seni
ci : bizi
vi: sizi
Nesne değerli şahıs zamirleri fiilden sonra kullanıldıklarında biçim değiştirirler.
Buradaki dönüşüm vurgusuz biçimden vurgulu biçime geçiş şeklinde yorumlanabilinir.
Öyleyse, nesne değerli şahıs zamirlerini vurgulu ve vurgusuz olmak üzere ikiye ayırabiliriz.
Aşağıdaki tablo konuyu kavramamıza yardımcı olacaktır.
Vurgusuz biçim | Vurgulu biçim |
mi | me |
ti | te |
lo, la, La | lui, lei, Lei |
ci | noi |
vi | voi |
li, le | loro |
Sevgili arkadaşlar, aşağıdaki örneklerde değişen tek şey nesne değerli zamirin vurgulu hale getirilmesidir. Türkçe çeviri’de değişen birşey yoktur.
Dice me
Segui me
Ricordo te
Vedo te
Vedo lui
Vieni con me
Accompagni me
Non parlo con te
Parlo con lei
Questa torta è per loro
Dimentica me
Vengo a te
Senti me
Tümleç değerli şahıs zamirleri fiilden sonra kullanıldıklarında biçim değiştirirler.
Buradaki dönüşüm vurgusuz biçimden vurgulu biçime geçiş şeklinde yorumlanabilinir.
Öyleyse, tümleç değerli şahıs zamirlerini vurgulu ve vurgusuz olmak üzere ikiye ayırabiliriz.
Aşağıdaki tablo konuyu kavramamıza yardımcı olacaktır.
Vurgusuz biçim | Vurgulu biçim |
mi | a me |
ti | te |
gli / le / Le | a lui ,a lei, a Lei |
ci | a noi |
vi | a voi |
gli / loro | a loro |
Yani normal form ile vurgulu formlari bir cumleyle ozetlemek gerekirse, normal formlar fiilden once gelir ve vurgulu formlar ise fiilden sonra gelir ve zamir yerini tuttugu sahsa belirgin bir vurgu yapar.
Marco mi saluta ( Marco beni selamlıyor )
Marco saluta a me ( Marco BENi selamlıyor )
Pronomi indirettiler de ayni pronomi direttiler gibi cumlede biri cekimli biri mastar halinde iki fiil oldugunda mastar halindeki fiilin sonuna eklenebilirler.
-Marcello, mi aiuti ?
-Certo Fellini, ti aiuti volentieri.
-Signor, come Le posso aiutare ? / Signor, come posso aiutar Le ?
-Mi dici una cosa importante? / Dici una cosa importante a me ?
-Quandoti ha dato questa penna Fellini ?
– Mi ha dato ieri mattina.
-Marcello ha voluto ringraziare / Paolo ha voluto ringraziar ti .
-Quando gli dico qualcosa sulle donna, si arrabbia molto !
-Signora, voglio dir ti una cosa chemi ha detto mia madre prima di morire.
Pronomi indirettilerin tekil/cogul ya da disil/eril olmasi hicbir sekilde fiili etkilemez.
Nesne Değerli Zamirler | Tümleç Değerli Zamirler | ||
Vurgusuz | Vurgulu | Vurgusuz | Vurgulu |
mi | me | mi | a me |
ti | te | ti | te |
lo, la | lui, lei | gli / le | a lui ,a lei |
ci | noi | ci | a noi |
vi | voi | vi | a voi |
li, le | loro | gli / loro | a loro |
Tümleç değerli zamirler, ” lo ” ” la ” ” li ” ” le ” nesne değerli zamirlerle birlikte kullanıldığında dönüşüm geçirirler. Bu dönüşümü tablomuzdan izleyelim.
lo | la | li | le | |
mi | me lo | me la | me li | me le |
ti | te lo | te la | te li | te le |
gli | glielo | gliela | glieli | gliele |
le | glielo | gliela | glieli | gliele |
ci | ce lo | ce la | ce li | ce le |
vi | ve lo | ve la | ve li | ve le |
loro | glielo | gliela | glieli | gliele |
Efendim, tabloyu dikkatlice kontrol ettiğinizde ” le ” ve ” loro ” bileşimleri ” gli ” bileşimi şeklinde gerçekleşmiştir. Bu bir kuraldır.
” Giuseppe mi da il telefono ” bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım
Giuseppe me lo da
” Giuseppe mi da la borsa ” bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım
Giuseppe me la da
” Giuseppe mi da i fiori ” bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım
Giuseppe me li da
” Giuseppe mi da le chiavi ” bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım
Giuseppe me le da
Unutmayın bileşik zamirlerde ” il participio passato ” nesne değerli zamirin cins ve sayısına uyar.
” Giuseppe mi ha dato il telefono ” bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım
Giuseppe me l’ ha dato
” Giuseppe mi ha dato la borsa ” bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım
Giuseppe me l’ ha data
” Giuseppe mi ha dato i fiori ” bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım
Giuseppe me li ha dati
” Giuseppe mi ha dato le chiavi ” bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım
Giuseppe me le ha date
Tümleç değerli zamirler, ” lo ” ” la ” ” li ” ” le ” nesne değerli zamirlerle birlikte kullanıldığında dönüşüm geçirirler. Bu dönüşümü tablomuzdan izleyelim.
lo | la | li | le | |
mi | me lo | me la | me li | me le |
ti | te lo | te la | te li | te le |
gli | glielo | gliela | glieli | gliele |
le | glielo | gliela | glieli | gliele |
ci | ce lo | ce la | ce li | ce le |
vi | ve lo | ve la | ve li | ve le |
loro | glielo | gliela | glieli | gliele |
” Giuseppe ti da il telefono ” bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım
Giuseppe te lo da
İtalyanca Piacere Fiili
” Piacere ” fiilini, birşeyden hoşlanıldığını ifade etmede kullanırız. Bu fiilin en önemli özelliği, tümleç değerli zamirlerle kullanılmasıdır.
” Tümleç değerli zamir + piace ” kalıbı, hoşlanılan şey tekilse
” Tümleç değerli zamir + piaccono ” kalıbı, hoşlanılan şey çoğulsa
Mi piace la torta
Mi piace la cucina italiana
Mi piaccono le canzoni popolari
A noi piace il software libero
Mi piace lavorare
Mi piaccono molto le competizioni di squadra
Ti piace la nuova Miss Italia ?
Ti piace studiare
Ti piace Hitchcock ?
Ti piaccono le grigliate
le piace scrivere
le piaccono le donne
Gli piace leggere
Gli piaccono i gruppi particolari
Ci piace l’arte moderna
Ci piaccono le case
Vi piace quest’effetto ?
Vi piaccono le immagini
Loro piace il concerto degli U2
Loro piaccono gli insegnanti,
A me piace vedere la donna
A me piaccono le donne
A te piace mordere
A te piaccono le opinioni degli altri
A lui piace il porno ?
A lui piaccono i popoli mediterranei
A noi piace freddo
A noi piaccono i fatti
A voi piace la musica dance
A voi piaccono le ragazze
A loro piace scommettere
A loro piaccono gli amici nuovi
İtalyanca Dispiacere Fiili
” Tümleç değerli zamir + piace ” kalıbı, hoşlanılan şey tekilse
” Dispiacere ” fiilini, birşeyden hoşlanılmadığını ifade etmede kullanırız. Bu fiilin en önemli özelliği, tümleç değerli zamirlerle kullanılmasıdır.
” Tümleç değerli zamir + dispiace ” kalıbı, hoşlanılmayan şey tekilse
” Tümleç değerli zamir + dispiaccono ” kalıbı, hoşlanılmayan şey çoğulsa
Mi dispiace la torta
Mi dispiace la cucina italiana
Mi dispiaccono le canzoni popolari
A noi dispiace il software libero
Mi dispiace lavorare
Mi dispiaccono molto le competizioni di squadra
Ti dispiace la nuova Miss Italia ?
Ti dispiace studiare
Ti dispiace Hitchcock ?
Ti dispiaccono le grigliate
le dispiace scrivere
le dispiaccono le donne
Gli dispiace leggere
Gli dispiaccono i gruppi particolari
Ci dispiace l’arte moderna
Ci dispiaccono le case
Vi dispiace quest’effetto ?
Vi dispiaccono le immagini
Loro dispiace il concerto degli U2
Loro dispiaccono gli insegnanti,
A me dispiace vedere la donna
A me dispiaccono le donne
A te dispiace mordere
A te dispiaccono le opinioni degli altri
A lui dispiace il porno ?
A lui dispiaccono i popoli mediterranei
A noi dispiace freddo
A noi dispiaccono i fatti
A voi dispiace la musica dance
A voi dispiaccono le ragazze
A loro dispiace scommettere
A loro dispiaccono gli amici nuovi
İtalyanca Dönüşlü Fiiller
Özne, eylemi kendisi yapıyor ve bundan yine kendisi etkileniyorsa cümlede dönüşlü fiil kullanılır. Dönüşlü fiil kullanımında fiilin başına ilgili şahışı temsil eden bir ek getirilir. Bu ekler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
1.Tekil | mi |
2.Tekil | ti |
3.Tekil | si |
1.Çoğul | ci |
2.Çoğul | vi |
3.Çoğul | si |
” Svegliare ” fiili uyandırmak anlamına gelir.
Il cane sveglia me : Köpek, beni uyandırır
” Svegliare ” fiili dönüşlü olarak kullanıldığında uyanmak anlamına gelir.
Mi sveglio alle alle 6.00 : Ben, 6’da uyanırım
” Alzare ” fiili kaldırmak anlamına gelir.
Il gatto alza me : Kedi, beni kaldırır
” Alzare ” fiili dönüşlü olarak kullanıldığında kalkmak anlamına gelir.
Mi alzo subito : Ben, hemen kalkarım
” Guardare ” fiili bakmak anlamına gelir.
Mario guarda il messaggio : Mario, mesaja bakar
” Guardare ” fiili dönüşlü olarak kullanıldığında kendine bakmak anlamına gelir.
Mario si guarda : Mario kendine bakıyor
” Lavare ” fiili yıkamak anlamına gelir.
Io lavo la mia borsa : Ben, çantamı yıkıyorum
” Lavare ” fiili dönüşlü olarak kullanıldığında yıkanmak anlamına gelir.
Mi lavo : Ben, yıkanıyorum
” Pettinare ” fiili taramak anlamına gelir.
Raffaella pettina la sua bambina : Raffaella, kızının saçlarını tarıyor
” Pettinare ” fiili dönüşlü olarak kullanıldığında taranmak anlamına gelir.
Raffaella si pettina
” Mettere ” fiili koymak anlamına gelir.
Giuseppe mette il libro sul tavolo : Giuseppe, kitabı masanın üzerine koydu
” Mettere ” fiili dönüşlü olarak kullanıldığında başlamak anlamına gelir.
Giuseppe si mette a leggere : Giuseppe, okumaya başlar
” Preparare ” fiili hazırlamak anlamına gelir.
Toto Cutugno prepara album dance : Toto, dans albümü hazırlıyor
” Preparare ” fiili dönüşlü olarak kullanıldığında hazırlanmak anlamına gelir.
Toto Cutugno si prepara la festa della salvezza : Toto, kurtuluş bayramına hazırlanıyor
Özne, eylemi kendisi yapıyor ve bundan yine kendisi etkileniyorsa cümlede dönüşlü fiil kullanılır. Dönüşlü fiil kullanımında fiilin başına ilgili şahışı temsil eden bir ek getirilir. Bu ekler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
1.Tekil | mi |
2.Tekil | ti |
3.Tekil | si |
1.Çoğul | ci |
2.Çoğul | vi |
3.Çoğul | si |
Dönüşlü fiillerin bileşik zaman çekimleri, ” essere ” yardımcı fiili ile gerçekleştirilir.
Bileşik zamanının ” essere ” yardımcı fiili ile oluşturulmasında ” il participio passato ” özneye göre şekillenir. Bunu bir daha hatırlatayım.
Mi sono alzato
Mi sono alzata
Ti sei alzato
Ti sei alzata
Si è alzato
Si è alzata
Ci siamo alzati
Ci siamo alzate
Vi siete alzati
Vi siete alzate
Si sono alzati
Si sono alzate
Özne, eylemi kendisi yapıyor ve bundan yine kendisi etkileniyorsa cümlede dönüşlü fiil kullanılır. Dönüşlü fiil kullanımında fiilin başına ilgili şahışı temsil eden bir ek getirilir. Bu ekler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
1.Tekil | mi |
2.Tekil | ti |
3.Tekil | si |
1.Çoğul | ci |
2.Çoğul | vi |
3.Çoğul | si |
Mi preparo per la maratona
Mi preparo per la verifica
Ti prepari un lavoro
Angelina Jolie si prepara per Tomb Raider 99
L’esercito italiano si prepara a fronteggiare il terrorismo
Sophia Loren si prepara a tornare in tv
Ci prepariamo a conquistare il mercato italiano
Ci prepariamo a tutelare berlusconi su territorio
Ci prepariamo a nuovi attacchi
Ci prepariamo alla missione
Vi preparate al futuro
Vi preparate per quel dolce periodo di scoperta
Vi preparate le giustificazioni per l’indomani
Gli USA si preparano all’attacco
Loro si preparano per i giochi olimpici
Gli italiani si preparano a votare per le elezioni
Gli Usa si preparano a “diffondere la democrazia” in Turchia
Mi metto a dieta
Ti metti in viaggio
Si mettaa gridare
Ci mettiamoa parlare della rete
Stamattina mi sono svegliato con un bel mal di gambe
Io mi sono svegliata alle sei
La sinistr a si è svegliata
Il gigant e si è svegliato
Ci siamo svegliati tardi stamattina
Questa mattina ci siamo svegliate presto
Vi siete svegliati male oggi
Quando vi svegliate siete ?
Post e Italiane si sono svegliat e
Le donne si sono svegliat e
Gli uomini si sono svegliat i
İtalyanca Ünlemler
Che bello ! : Ne güzel
Che fortuna ! : Ne şans
Che peccato ! : Kahretsin
Che brutta notizia ! : Ne kötü haber
Che brutta giornata ! : Ne kötü gün
Che bella idea ! : Ne güzel fikir
Che bella notizia ! : Ne güzel haber
Che bella giornata ! : Ne güzel gün
Che bella sorpresa ! : Ne sürpriz
Peccato ! : Yazık
Accidenti ! : Of ya delirecem
İtalyanca Zaman Zarfları
L’altro ieri : Dünden evvel
Ieri : Dün
Oggi : Bugün
Domani : Yarın
Un anno fa : Bir yıl önce
Un mese fa : Bir ay önce
Il mese prossimo : Gelecek ay
Il mese scorso : Geçen ay
Prima : Önce
Dopo : Sonra
Appena : Sonrasında
Ancora : Hala
Gia : Henüz
Adesso : Şimdi
Spesso : Sık sık
Frequentemente : Sürekli
Qualche volte : Bazen
Raramente : Nadiren
Allora : O zaman
Dapprima : Başlangıçta
Tosto : Derhal
Infine : Sonunda
Mai : Hiçbir zaman
Presto : Erkenden
Sempre : Her zaman
Stanotte : Bu gece
Stasera : Bu akşam
Tardi : Geç
Fa : Önce
İtalyanca Yer Zarfları
Lontano : Uzağında
Fronte : Karşısında
In fondo : Sonunda
Dietro : Arkasında
Avanti : Önünde
Dentro : İçinde
Distante : Uzağında
Fuori : Dışında
Sotto : Altında
Sopra : Üstünde
Dappertutto: Heryerde
Oltremare : Denizaşırı
Ovunque : Heryerde
Qui : Burada
Là : Orada
Li : Orada
İtalyanca Miktar Zarfları
Più : Daha fazla
Meno : Daha az
Poco : Az
Quasi : Yaklaşık
Solo : Sadece
Troppo : Oldukça fazla
Molto : Oldukça fazla
Circa : Yaklaşık
İtalyanca Soru Zarfları
Quanto : Ne kadar ?
Quando : Ne zaman ?
Dove : Nerede ?
Perchè : Niçin ?
Come : Nasıl ?
Come mai : Niçin ?
İtalyanca Genel Zarflar
Velocemente : Hızlıca
Ovviamente : Kesinlikle
Chiaramente : Açıkca
Veramente : Gerçekten
Facilmente : Kolayca
Regolarmente : Düzenli
Probabilmente : İhtimalle
İtalyanca Mülkiyet Sıfatları
Mülkiyet sıfatları en basit anlamda birşeyin kime ait olduğunu gösterirler.
Türkçe örnek vermek gerekirse;
“benim dosyam” “senin araban” “onun evi” “bizim atımız” “sizin tayınız” “onların halısı”…vs
Aşağıdaki tabloda italyanca mülkiyet sıfatları sunulmuştur. İnceleyelim.
Erkek Tekil ( il ) | mio | Erkek Çoğul ( i ) | miei |
tuo | tuoi | ||
suo | suoi | ||
nostro | nostri | ||
vostro | vostri | ||
Loro | Loro | ||
Dişi Tekil ( la ) | mia | Dişi Çoğul ( le ) | mie |
tua | tue | ||
sua | sue | ||
nostra | nostre | ||
vostra | vostre | ||
Loro | Loro |
Mülkiyet sıfatlarının yapısı oldukça basittir.
Unutmamanız gereken noktalar; sıfatların sahip olanın değil, sahip olunan nesnenin cins ve sayısına uyduğu, sıfat tamlaması içerisinde tanım edatlarının mülkiyet sıfatına göre biçimlendiği ve bunlardan “lo ve l'” nin kullanılmadığıdır.
Nicoletta ha un cane
Sahip olunan nedir ?
un cane
” Un cane ” cinsi ve sayısı nedir ?
tekil erkek karakter taşımaktadır
Kim’e ait ?
3. tekil şahısa aittir.
Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının ” suo ” olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.
” Suo ” ile kullanılan tanım edatı nedir ?
il
Parçaları birleştirelim
“” Il suo cane””
Milo ha un cane
Sahip olunan nedir ?
un cane
” Un cane ” cinsi ve sayısı nedir ?
tekil erkek karakter taşımaktadır
Kim’e ait ?
3. tekil şahısa aittir.
Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının ” suo ” olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.
” Suo ” ile kullanılan tanım edatı nedir ?
il
Parçaları birleştirelim
“” Il suo cane””
Un uomo ha una macchina
Sahip olunan nedir ?
una macchina
” Una macchina ” cinsi ve sayısı nedir ?
tekil dişi karakter taşımaktadır.
Kim’e ait ?
3. tekil şahısa aittir.
Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının ” sua ” olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.
” Sua ” ile kullanılan tanım edatı nedir ?
la
Parçaları birleştirelim
“” La sua macchina “”
Donatella ha una macchina
Sahip olunan nedir ?
una macchina
” Una macchina ” cinsi ve sayısı nedir ?
tekil dişi karakter taşımaktadır.
Kim’e ait ?
3. tekil şahısa aittir.
Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının ” sua ” olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.
” Sua ” ile kullanılan tanım edatı nedir ?
la
Parçaları birleştirelim
“” La sua macchina “”
Io ho un letto
Sahip olunan nedir ?
un letto
” Un letto ” cinsi ve sayısı nedir ?
tekil erkek karakter taşımaktadır
Kim’e ait ?
1. tekil şahısa aittir.
Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının ” mio ” olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.
” Mio ” ile kullanılan tanım edatı nedir ?
il
Parçaları birleştirelim
“” Il mio letto “”
Io ho una casa
Sahip olunan nedir ?
una casa
” Una casa ” cinsi ve sayısı nedir ?
tekil dişi karakter taşımaktadır
Kim’e ait ?
1. tekil şahısa aittir.
Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının ” mia ” olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.
” Mia ” ile kullanılan tanım edatı nedir ?
la
Parçaları birleştirelim
“” La mia casa “”
Io ho tre borse
Sahip olunan nedir ?
borse
” Borse ” cinsi ve sayısı nedir ?
çoğul dişi karakter taşımaktadır
Kim’e ait ?
1. tekil şahısa aittir.
Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının ” mie ” olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.
” Mie ” ile kullanılan tanım edatı nedir ?
le
Parçaları birleştirelim
“” Le mie borse “”
Io ho tre libri
Sahip olunan nedir ?
libri
” Libri ” cinsi ve sayısı nedir ?
çoğul erkek karakter taşımaktadır
Kim’e ait ?
1. tekil şahısa aittir.
Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının ” miei ” olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.
” Miei ” ile kullanılan tanım edatı nedir ?
i
Parçaları birleştirelim
“”I miei libri “”
Mülkiyet sıfatları en basit anlamda birşeyin kime ait olduğunu gösterirler.
Türkçe örnek vermek gerekirse; “benim dosyam” “senin araban” “onun evi” “bizim atımız” “sizin tayınız” “onların halısı”…vs .
Erkek Tekil ( il ) | mio | Erkek Çoğul ( i ) | miei |
tuo | tuoi | ||
suo | suoi | ||
nostro | nostri | ||
vostro | vostri | ||
Loro | Loro | ||
Dişi Tekil ( la ) | mia | Dişi Çoğul ( le ) | mie |
tua | tue | ||
sua | sue | ||
nostra | nostre | ||
vostra | vostre | ||
Loro | Loro |
İtalyanca mülkiyet sıfatları konusunu önemli bir ayrıntı ile kapatıyoruz.
Lütfen alıcılarınızın sesinini biraz daha açıp, cep telefonlarınızı kapatınız.
Tekil erkek veya dişi karakterli aile üyelerinden bahsederken tanım edatları sadece “loro” ile kullanılır.
Mio padre
Tuo padre
Suo padre
Nostro padre
Vostro padre
Il loro padre
Mia madre
Tua madre
Sua madre
Nostra madre
Vostra madre
La loro madre
Mio fratello
Tuo fratello
Suo fratello
Nostro fratello
Vostro fratello
Il loro fratello
Mia sorella
Tua sorella
Sua sorella
Nostra sorella
Vostra sorella
La loro sorella
Zamir, ad olmadığı halde adın yerine kullanılan sözcüklere denir.
Türkçe örnek vermek gerekirse; ” benimki ” ” seninki ” ” onunki ” ” bizimki ” ” sizinki ” ” onlarınki “…vs. İtalyanca mülkiyet zamirlerini içeren tabloyu sunalım.
.
Erkek Tekil | il mio | Erkek Çoğul | i miei |
il tuo | i tuoi | ||
il suo | i suoi | ||
il nostro | i nostri | ||
il vostro | i vostri | ||
il Loro | i Loro | ||
Dişi Tekil | la mia | Dişi Çoğul | le mie |
la tua | le tue | ||
la sua | le sue | ||
la nostra | le nostre | ||
la vostra | le vostre | ||
la Loro | le Loro |
Aitliği; aitlik sıfatlarıyla ifade ederken en azından bir isme ihtiyaç duymamıza rağmen, aitlik zamirleriyle ifade etmede hiç birşeye ihtiyaç duymuyoruz.
Diyelim, bir ev’in kendinize ait olduğunu belirtmek istiyorsunuz.
la mia casa : Burada aitlik sıfatıyla bunu belirttik. Türkçesi ” benim evim “
la mia : Burada aitlik zamiriyle belirtiyoruz. Türkçesi ” benimki “
Diyelim, bir köpeğin kendinize ait olduğunu belirtmek istiyorsunuz.
il mio cane : Burada aitlik sıfatıyla bunu belirttik. Türkçesi ” benim köpeğim “
il mio : Burada aitlik zamiriyle belirtiyoruz. Türkçesi ” benimki “
Diyelim, evlerin kendinize ait olduğunu belirtmek istiyorsunuz.
le mie case : Burada aitlik sıfatıyla bunu belirttik. Türkçesi ” benim evlerim”
le mie : Burada aitlik zamiriyle belirtiyoruz. Türkçesi ” benimkiler “
Diyelim, köpeklerin kendinize ait olduğunu belirtmek istiyorsunuz.
i miei cani : Burada aitlik sıfatıyla bunu belirttik. Türkçesi ” benim köpeklerim”
i miei : Burada aitlik zamiriyle belirtiyoruz. Türkçesi ” benimkiler “
Zamir, ad olmadığı halde adın yerine kullanılan sözcüklere denir. Türkçe örnek vermek gerekirse; ” benimki ” ” seninki ” ” onunki ” ” bizimki ” ” sizinki ” ” onlarınki “…vs.
Erkek Tekil | il mio | Erkek Çoğul | i miei |
il tuo | i tuoi | ||
il suo | i suoi | ||
il nostro | i nostri | ||
il vostro | i vostri | ||
il Loro | i Loro | ||
Dişi Tekil | la mia | Dişi Çoğul | le mie |
la tua | le tue | ||
la sua | le sue | ||
la nostra | le nostre | ||
la vostra | le vostre | ||
la Loro | le Loro |
Di chi è questa penna ? : È la mia
Di chi è questo cane ? : È il mio
Di chi sono queste case ? : Sono le mie
Di chi sono questi cani ? : Sono i miei
Di chi è questa penna ? : È la sua
Di chi è questo cane ? : È il suo
Di chi sono queste case ? : Sono le sue
Di chi sono questi cani ? : Sono i suoi
Di chi è questa penna ? : È la nostra
Di chi è questo cane ? : È il nostro
Di chi sono queste case ? : Sono le nostre
Di chi sono questi cani ? : Sono i nostri
I nostri database sono uguali, ma il mio è’ libero
Il mio è stato solo un sacrificio per portare a voli la conoscenza di questi fatti
La nostra casa è più grande della vostra
Il mio cane è più bella della tua
I vostri sono più bello dei nostri
İtalyanca Sıfat Sıfatlar
Varlıkları herhangi bir özelliğini belirtmek suretiyle niteleyen veya kime ait olduğunu, yerini yada sayısını göstermek suretiyle belirten kelimelere denir. İtalyanca’da sıfat ismin cinsine ve sayısına uymak zorundadır. Belirtili tanım edatları, isim ve sıfat hep birlikte birbirlerine uyarlar. Olay bize çok yabancı ama biraz matematiksel düşünelim. Eğer isim tekil ise sıfat da tekil, isim çoğul ise sıfat da çoğul olacaktır. İsim erkek karakteri taşıyorsa sıfat erkek karakteri, isim dişi karakteri taşıyorsa sıfat dişi karakteri taşıyacaktır.
Tekil | Çoğul | |
Eril karakterli isim | o | i |
e | i |
Tekil | Çoğul | |
Dişil karakterli isim | a | e |
e | i |
“Kırmızı tren” cümlesini oluşturalım !
tren : il treno
kırmızı : rosso
il treno rosso
Burada ne oldu : kırmızı sıfatımız ismin cinsine uydu. İsim erkek karakter taşıyordu. Sıfat’da kendi erkekliğini ortaya çıkardı. Gülmeyin !
“Kırmızı yol” cümlesini oluşturalım !
yol : la via
kırmızı : rossa
la via rossa
Burada ne oldu : kırmızı sıfatımız ismin cinsine uydu. İsim dişi karakter karakter taşıyordu. Sıfat’da kendi dişiliğini ortaya çıkardı. Gülmeyin !
“Kırmızı trenler” cümlesini oluşturalım !
trenler : i treni
kırmızı ( lar ): rossi
i treni rossi
Burada ne oldu : kırmızı sıfatımız ismin hem cinsine hem de sayısına uydu. İsim erkek çoğul karakter taşıyordu. Sıfat’da kendi erkek çoğulluğunu ortaya çıkardı. Gülmeyin !
“Kırmızı yollar” cümlesini oluşturalım !
yollar : le vie
kırmızı ( lar ): rosse
le vie rosse
Burada ne oldu : kırmızı sıfatımız ismin hem cinsine hem de sayısına uydu. İsim dişi çoğul karakter taşıyordu. Sıfat’da kendi dişi çoğulluğunu ortaya çıkardı. Gülmeyin !
Şimdi bana gülen arkadaşların son kahkahalarını bitirmelerini bekliyorum.
Şöyle düşünüyorsunuz; “Babacım, çok basit ya, ismin sonunda hangi harf varsa sıfatın sonuna da o harfi koy olsun bitsin “
Ha ha ha ha beni güldürmeyin arkadaşlar
Ya sıfat (erkek dişi farketmez ), -e bitimli ise
Mesela “grande” italyanca’da büyük anlamına geliyor.
Ne oldu gençler, durdunuz birden……….
“Büyük tren” cümlesini oluşturalım !
tren : il treno
büyük : grande
il treno grande
Burada ne oldu : büyük sıfatımız ismin cinsine uydu. İsim erkek karakter taşıyordu. Sıfat’da kendi erkekliğini ortaya çıkardı. Gördüğünüz üzere sıfatın erkek karakteri -e bitimli.
“Büyük yol” cümlesini oluşturalım !
yol : la via
büyük : grande
la via grande
Burada ne oldu : büyük sıfatımız ismin cinsine uydu. İsim dişi karakter karakter taşıyordu. Sıfat’da kendi dişiliğini ortaya çıkardı. Gördüğünüz üzere sıfatın dişi karakteri -e bitimli.
“Büyük trenler” cümlesini oluşturalım !
trenler : i treni
büyük ( lar ) : grandi
i treni grandi
Burada ne oldu : büyük sıfatımız ismin hem cinsine hem de sayısına uydu. İsim erkek çoğul karakter taşıyordu. Sıfat’da kendi erkek çoğulluğunu ortaya çıkardı.
“Büyük yollar” cümlesini oluşturalım !
yollar : le vie
büyük ( lar ): grandi
le vie grandi
Burada ne oldu : büyük sıfatımız ismin hem cinsine hem de sayısına uydu. İsim dişi çoğul karakter taşıyordu. Sıfat’da kendi dişi çoğulluğunu ortaya çıkardı.
Pekala aramızdaki buzları eritelim; sıfatlar isimden öncede sonrada gelebilir
una casa bella
una bella casa
Varlıkları herhangi bir özelliğini belirtmek suretiyle niteleyen veya kime ait olduğunu, yerini yada sayısını göstermek suretiyle belirten kelimelere denir.
Sevgili arkadaşlar hakikaten italyan dili adamı çileden çıkartıyor. Az önce yayımladığımız sıfat tablosuna uymadan çoğullaşan sıfatları tanıtmak istiyorum. Kendilerine kızmayın anlayışla karşılayın.
Tekil | Çoğul |
bianco, bianca ( beyaz ) | bianchi, bianche |
largo, larga ( geniş ) | larghi, larghe |
poco, poca ( az ) | pochi, poche |
lungo, lunga (uzun ) | lunghi, lunghe |
Tekil | Çoğul |
simpatico, simpatica ( hoş ) | simpatici, simpatiche |
antipatico, antipatica (antipatik ) | antipatici, antipatiche |
İtalyanca Sıfatların Derecelendirilmesi
Karşılaştırma eylemi kendi içerisinde üçe ayrılır.
1.Maggioranza ( Büyüklük )
2.Minoranza ( Küçüklük )
3.Uguaglianza ( Eşitlik )
Bir nesnenin yada kişinin diğer karşıtı karşısında üstünlüğünü ifade etmede aşağıdaki 2 yapı kullanılır.
più……di yapısı iki şeyin bir özellik açısından üstünlüğünün karşılaştırılmasında kullanılır.
Enrico Gentile é più alto di Andrea Bocelli
Laura Pausini é più giovane di Luciano Pavarotti
Carlo Azeglio Ciampi é più simpatico di Silvio Berlusconi
Yukarıdaki örneklerde farklı kişilerin ” boy ” ” gençlik ” ” sempatiklik ” özellikleri üstünlük açısından kıyaslanmıştır.
più…….che yapısı bir şeyin iki özelliğinin karşılaştırılmasında kullanılır.
Emma Bonino é più carina che bella
Emma Bonino hem güzel hem de sevimli dir. Fakat sevimliliği güzelliğinin önüne geçmektedir.
Loro mangiano più carne che verdure
Bahsi geçen şahışlar hem sebze hem de et yemektedirler. Fakat en fazla yenilen ” et ” dir.
Bir nesnenin yada kişinin diğer karşıtı karşısında küçüklüğünü ifade etmede aşağıdaki 2 yapı kullanılır.
meno……di yapısı iki şeyin bir özellik açısından küçüklüğünün karşılaştırılmasında kullanılır.
Enrico Gentile é meno alto di Andrea Bocelli
Laura Pausini é meno giovane di Luciano Pavarotti
Carlo Azeglio Ciampi é meno simpatico di Silvio Berlusconi
Yukarıdaki örneklerde farklı kişilerin ” boy ” ” gençlik ” ” sempatiklik ” özellikleri küçüklük açısından kıyaslanmıştır.
meno…….che yapısı bir şeyin iki özelliğinin karşılaştırılmasında kullanılır.
Emma Bonino é meno carina che bella
Emma Bonino hem güzel hem de sevimli dir. Fakat sevimliliği güzelliğinin gerisinde klmaktadır.
Loro mangiano meno carne che verdure
Bahsi geçen şahışlar hem sebze hem de et yemektedirler. Fakat sebzeye nazaran et’i daha az yemektedirler.
Bir nesnenin yada kişinin diğer karşıtı karşısında eşitliğini ifade etmede aşağıdaki 2 yapı kullanılır.
cosi……come yapısı iki şeyin bir özellik açısından eşitliğinin karşılaştırılmasında kullanılır.
Enrico Gentile é cosi alto come Andrea Bocelli
Laura Pausini é cosi giovane come Luciano Pavarotti
Carlo Azeglio Ciampi é cosi simpatico come Silvio Berlusconi
Yukarıdaki örneklerde farklı kişilerin ” boy ” ” gençlik ” ” sempatiklik ” özellikleri eşitlik açısından kıyaslanmıştır.
tanto…….quanto yapısı bir şeyin iki özelliğinin karşılaştırılmasında kullanılır.
Emma Bonino é tanto carina quanto bella
Emma Bonino hem güzel hem de sevimli dir. İki özellikte eş durmaktadır.
Loro mangiano tanto carne quanto verdure
Bahsi geçen şahışlar hem sebze hem de et yemektedirler. İki gıdayı eşit düzeyde yemektedirler.
Bazı sıfatların düzenli biçimleri olduğu gibi düzensiz biçimleri de vardır.
Düzensiz | Düzenli | |
buono | migliore | più buono |
cattivo | peggiore | più cattivo |
piccolo | minore | più piccolo |
grande | maggiore | più grande |
alto | superiore | più alto |
basso | inferiore | più basso |
Arkadaşlar, bu kelimeleri illaki karşılaştırma cümlelerinde kullanmak gibi zorunluluğunuz yoktur. Sıfata ihtiyaç duyduğunuz her yerde kullanabilirsiniz.
Unione europea hanno reso più facile la vita dei cittadini europei
È più facile controllare la folla
È più facile comprare una torta
Sarò più cattivo
Non sono più cattivo maestro
Bir nesnenin belirtilen özelliğinin en yüksek derecesini ” superlativo assoluto ” verir.
İncelediğimiz kavram bize mutlak üstünlüğü vermektedir. Göreceli üstünlüğü anlamak için bu kavramı iyi anlamanız gerekir.
İki şekilde oluşturulabilir.
Aşağıdaki ek’in sıfatın köküne getirilmesiyle
-issimo /a /e /i
La borsa é grandissima ( grande + issima )
Il libro é grandissimo ( grande + issimo )
Le borse sono grandissime ( grande + issime )
I libri sono grandissimi ( grande + issimi )
Aşağıdaki kelimelerin sıfatın önüne getirilmesiyle
molto, tanto, assai
La borsa é molto/tanto/assai grande
Il libro é molto/tanto/assai grande
Le borse sono molto/tanto/assai grandi
I libri sono molto/tanto/assai grandi
La borsa é molto/tanto/assai bella
Il libro é molto/tanto/assai bello
Le borse sono molto/tanto/assai belle
I libri sono molto/tanto/assai belli
Bazı sıfatların düzenli biçimleri olduğu gibi düzensiz biçimleri de vardır.
Düzensiz | Düzenli | |
buono | ottimo | buonissimo |
cattivo | pessimo | cattivissimo |
piccolo | minimo | piccolissimo |
grande | massimo | grandissimo |
alto | supremo | altissimo |
basso | infimo | bassissimo |
Bir nesnenin belirtilen niteliğinin diğer nesnelerin belirtilen niteliğine göre en yüksek ya da en düşük derecesini göstermek için ” superlativo relativo ” kullanılır. Burada ” Karşılaştırmalı Mutlak Üstünlük ” özelliğinden bahsedilmektedir. David Ricardo’ya buradan selamlarımızı gönderiyoruz.
il // i | più |
lo // gli | |
l’ // gli | |
la // le | |
l’ // le |
Lui è il più intelligente della scuola
Loro sono i più inteligenti della scuola
Mina è la più intelligente della scuola
Mina e laura sono le più inteligenti della scuola
Eros Ramazotti è il più bello del mondo
Laura Pausini è la più bella nel mondo
Toto Cutugno é il più bravo studente della classe
L’uomo è la creatura più intelligente del mondo! ?
İtalyanca Ci
Dönüşlü fiil eki olarak kullanılan ” ci ” ;
Ci alziamo subito
Ci svegliamo alle otto
Ci prepariamo a conquistare il mercato italiano
Nesne değerli şahış zamiri olan ” ci ” ;
Ci ha insegnato
Ci ha scritto
Ci da una mano
Yer zarfı olarak kullanılan ” ci ” ;
Vieni al bar ? : Si, ci vengo ( il bar : ci )
Resta a Milano ? : Si, ci resto ( Milano : ci )
” Vederci : Görebilmek ” kalıbı içindeki ” ci ” ;
Ci vedo una faccina in mezzo
Non ci vedo
Ci vedo bene ?
Non ci vedo niente di strano
” Sentirci : İşitebilmek ” kalıbı içindeki ” ci ” ;
Non ci sento bene
Ci sento benissimo
Ci sento un grido
” Volerci : Gerekmek ” kalıbı içindeki ” ci ” ;
Ci vuole un tecnico per riparare la radio
Per la guerra ci vuole il fisico
Ci vuole troppo tempo per installare i programmi
Ci vuole 1 minuto per notare una persona speciale
Eğer gerek duyulan nesne çoğul ise ” ci vogliono ” kalıbı kullanılır.
Ci vogliono mille occhi
Ci vogliono venti minuti per finire questo libro
Ci vogliono riforme radicali
Ci vogliono le mezze misure
” Metterci : Zaman almak, Zaman harcamak ” kalıbı içindeki ” ci ” ;
Quanto tempo ci metti per finire quel lavoro ?
Quanto tempo ci metti per venire?
Ci metti una sacco di tempo
Eğer zaman alan nesne çoğul ise ” ci mettono ” kalıbı kullanılır.
Ci mettono dieci ore
Ci mettono tre giorni
İtalyanca Ne
” Birisi, Birşey ” anlamında kullanılan zamir olan ” ne ” ;
Che cosa ne pensa ? : ” O’nun hakkında ne düşünüyorsun ? “
Non ne pensa bene : O’nun hakkında iyi düşünmüyorum
Che cosa ne pensate di collezionare etichette della frutta ?
Che cosa ne pensate del nostro sito Web ?
Che cosa ne pensa del cibo della mensa ?
” Birşeyin bir kısmını ” ifade eden zamir olan ” ne ” ;
Vuoi un gelato ? : Dondurma istermisin ?
ne ho mangio due
Emir Kipi Kullanımı I
İtalyan dilinde emir kipi kullanımında kurallı fiillere getirilecek ekler aşağıda sunulmuştur.
ARE | ERE | IRE | |
2.tekil | a | i | i |
3.tekil | i | a | a |
1.çoğul | iamo | iamo | iamo |
2.çoğul | ate | ete | ite |
3.çoğul | ino | ano | ano |
Yukarıdaki tabloda birinci tekil şahış çekimi verilmemiştir.
Çünkü bir kişi kendi kendine emir veremez.
Tablonun uygulamasını aşağıdaki kurallı fiiller üzerinde görelim.
PARLARE | LEGGERE | PARTIRE | |
tu | Parla | Leggi | Parti |
lei | Parli | Legga | Parta |
noi | Parliamo | Leggiamo | Partiamo |
voi | Parlate | Leggete | Partite |
loro | Parlino | Leggano | Partano |
İtalyan dilinde emir kipi kullanımında kurallı fiillere getirilecek ekler aşağıda sunulmuştur.
ARE | ERE | IRE | |
2.tekil | a | i | i |
3.tekil | i | a | a |
1.çoğul | iamo | iamo | iamo |
2.çoğul | ate | ete | ite |
3.çoğul | ino | ano | ano |
Olumsuz emir kipi kullanımında ” tu ” haricindeki şahışlarda çekimli fiilin başına ” non ” getirmek yeterlidir.
” tu ” çekiminde ise ” non ” ifadesinden sonra fiilin mastar haline getirilmelidir.
Lei non parli
Tu non parlare
Tu non scrivere
Tu non venire da solo
Tu non mangiare molto
Tu non fumare
İtalyan dilinde emir kipi kullanımında kurallı fiillere getirilecek ekler aşağıda sunulmuştur.
ARE | ERE | IRE | |
2.tekil | a | i | i |
3.tekil | i | a | a |
1.çoğul | iamo | iamo | iamo |
2.çoğul | ate | ete | ite |
3.çoğul | ino | ano | ano |
Emir kipleri, nesne ve tümleç değerli zamirlerle cümle içerisinde kaynaşırlar.
Pencereyi aç ! : Aprila ( Apri + la finestra )
Çikolata al ! : Prendilo ( Prendi + un cioccolatino )
Kitapları oku ! : Leggili ( Leggi + i libri )
Kapıyı aç ! : Aprila ( Apri + la porta )
Bu istisnalar adamı verem eder. 3 tekil ve çoğul şahışlarda kaynaşma olmaz.
” Aprala ” yanlış, ” la apra ” doğru
” Leggali ” yanlış, ” li legga ” doğru
” Prendalo ” yanlış, ” lo prenda ” doğru
” Sentami ” yanlış, ” mi senta ” doğru
” Apranola ” yanlış ” la aprano ” doğru
” Legganoli ” yanlış, ” li leggano ” doğru
” Prendanolo ” yanlış, ” lo prendano ” doğru
” Scusimi ” yanlış, ” mi scusi ” doğru
Kuralsız fiil çekimlerinde, 5 fiilin 2. tekil çekimlerinin kaynaşlamalarında aşağıdaki ses türemesi gerçekleşir.
va’ | sta’ | di’ | da’ | fa’ | |
l | vall | stall | dill | dall | fall |
t | vatt | statt | ditt | datt | fatt |
n | vann | stann | dinn | dann | fann |
m | vamm | stamm | dimm | damm | famm |
dallo : ( da’ + il libro ) ( il libro : lo )
dalla : ( da’ + la borsa ) ( la borsa : la )
dalle : ( da’ + le penne ) ( le penne : le )
dalli : ( da’ + i libri ) ( i libri : li )
dillo : ( di’ + questo canto ) ( questo canto : lo)
dilla : ( di’ + la cosa ) ( la cosa : la )
dille : ( di’ + le cose ) ( le cose : le )
Berlusconi fammi il favore di andare
Fammi il favore
Vacci subito !
İtalyan dilinde emir kipi kullanımında kurallı fiillere getirilecek ekler aşağıda sunulmuştur.
Andare | Stare | Dare | Fare |
va’ | sta’ | da’ | fa’ |
vada | stia | dia | faccia |
andiamo | stiamo | diamo | facciamo |
andate | state | date | fate |
vadano | stiano | diano | facciano |
Mangiare | Prendere | Partire | Finire |
mangia | prendi | parti | finisci |
mangi | prenda | parta | finisca |
mangiamo | prendiamo | partiamo | finiamo |
mangiate | prendete | partite | finite |
mangino | prendano | partano | finiscano |
Dire | Sentire | Spedire | Essere |
di’ | senti | spedisci | sii |
dica | senta | spedisca | sia |
diciamo | sentiamo | spediamo | siamo |
dite | sentite | spedite | siate |
dicono | sentano | spediscano | siano |
Venire | Salire | Avere | Tenere |
vieni | sali | abbi | tieni |
venga | salga | abbia | tenga |
veniamo | saliamo | abbiamo | teniamo |
venite | salite | abbiate | tenete |
vengano | salgano | abbiano | tengano |
Average Rating